Puncak Jaya
Puncak Jaya nyaéta hiji puncak anu jadi bagéan tina Barisan Sudirman nu aya di Provinsi Papua, Indonésia. Puncak Jaya jangkungna 4.884 m sarta di sabudeureunana aya gletser Carstensz, hiji-hijina gletser tropika di Indonésia, anu sakeudeung deui bakal musna lantaran pemanasan global.
Ieu puncak mangrupa gunung anu pangjangkungna di Indonésia kawasan Oceania. Puncak Jaya nyaééta salah sahiji tina tujuh puncak dunya.
Sajarah
éditPenemuan
éditDataran tinggi di sabudeureun puncak mimitina geus dicicingan saméméh aya kontak jeung bangsa Eropa. Puncakna dipikawanoh minangka Nemangkawi di Amungkal. Ngaran Puncak Jaya saméméhna nyaéta Piramida Carstensz, sanggeus aya penjelajah Belanda Jan Carstenszoon, manéhna méré ngaran waktu ningali gletser di puncak gunung taun 1623.
Padang salju (gletser) Puncak Jaya didaki dina awal taun 1909 ku saurang penjelajah Belanda, Hendrikus Albertus Lorentz jeung genep urang suku Kenyah anu dirékrut ti Apau Kayan di Kalimantan Utara. Taman Nasional Lorentz anu ngawengku ogé Piramida Carstensz, diwangun dina taun 1919 nyusul laporan ieu ekspedisi.
Sejarah Pendakian
éditDina taun 1936, ekspedisi Carstensz anu diprakarsai ku Belanda, henteu bisa mastikeun nu mana puncak pangluhurna tina tilu puncak nu aya. Anton Colijn, Jean Jacques Dozy, jeung Frits Julius Wissel nepi di padang gletser Carstensz Timur jeung Puncak Ngga Pulu dina 5 Desember. Lantarangletser nu cair, Puncak Ngga Pulu jangkungna jadi 4.862 méter, tapi sanggeus dikira-kira dina taun 1936 (waktu gletser masih nutupan puncak anu legana 13 kilométer persegi), Ngga Pulu ditetepkeun jadi puncak anu pangjangkungna kalawan jangkung leuwih ti 5.000 méter.
Ti harita, Puncak Jaya tara didaki nepi ka taun 1962, ku hiji ékspédisi nu dipingpin ku pendaki gunung Austria, Heinrich Harrer, kalawan tilu anggota ékspédisi lainna, Robert Philip Temple, Russell Kippax, jeung Albertus Huizenga. Philip Temple ti Selandia Baru, saméméhna mingpin ékspédisi ka daérah sarta ngarintis rute aksés ka pagunungan.
Dina taun 1963, ieu puncak robah ngaran jadiPuncak Soekarno, tuluy diganti jadi Puncak Jaya. Ngaran Piramida Carstensz sorangan masih kénéh digunakeun di kalangan para pendaki gunung.
Gletser
éditWaktu Puncak Jaya masih katutupan és, aya sawatara glétser kaasup Gletser Carstensz, Gletser Northwall Firn Barat, jeung Gletser Northwall Firn Timur. Glétser di Puncak Trikora di Pegunungan Maoke nagleungit dina kurun waktu antara 1939 nepi ka 1962. Ti taun 1970-an, bukti ti citra satelit némbongkeun yén gletser Puncak Jaya geus ngurangan. Gletser méré n cair antara taun 1994 jeung 2000.
Ngaran Lain
éditNgaran-ngaran/éjahan lainna:
- Nemangkawi
- Ngga Pulu ("Ngga" berarti gunung)
- Gunung Carstensz
- Piramida Carstensz
- Puncak Carstensz
- Puncak Jayadikesuma
- Ndugundugu