Маймун
Маймун (Simia ё Anthropoidea), ҳайвонест ширмак. Дарозии танаш аз 15 см (игрункаи пакана) то 2 м (горилла), вазнаш аз 0,4 кг то 180 кг мешавад. Мағзи сари маймунҳо нағз инкишоф ёфтааст. Нохунҳои панҷаҳояшон ҳамвор (танҳо нохунҳои Callithricidae чанголшакл). Дасту пояшон 5–тои панҷа дошта, барои зиндагӣ дар болои дарахт мувофиканд. Рӯй ва суфраи гӯши маймун мӯй надорад. Дандонҳояш мисли дандонҳои одамон аст. Меъдааш сода (факат баъзе маймунҳои растанихур меъдаи мураккаб доранд) буда, узвҳои ҳис, сомеа ва босирааш бештар таракки кардааст. Ранги мӯи бадани маймунҳо (розалия, мандрил, пигатрикс, мартишка ва ғайра) кушод аст. Ба маймунҳои одамшакл гиббон (дар ҷангалзорҳои Африкои экваторӣ) ва орангутан (дар ҷазираҳои Суматра ва Калимантан) мансубанд. Бештари маймунҳо рӯзона гурӯҳ–гурӯҳ мегарданд, дар болои дарахтҳо зиндагӣ карда, меваю барг, навдаҳои дарахт, хашарот, тукумшуллук, тухми паррандаҳо ва паррандаҳои майдаро мехуранд. Мор, паррандаҳои сохибҷангол ва тимсоҳ душманони асосии маймунанд. Маймунҳо тамоми фасли сол меафзоянд (1–то бача мезоянд). Даври хамлашон аз 4–5 моҳ то 245–255 шаборӯз аст. Маймунҳои хурд 20–25 сол ва маймунҳои калон то 40 сол (баъзан бештар) умр мебинанд. Тахмин мекунанд, ки маймунҳо аз кафдарозҳои мурдарафтаи давраи палеотсен ва эотсени Амрикои Шимолӣ ва эоцени Аврупо пайдо шудаанд. Бисёр намудҳои маймун (розалия, греветсаи сабз, орангутан, шимпанзе, горилла) ҳифз карда мешавад.
Маймунҳо чанд хел мешаванд: гориллаҳо, шимпанзе.
|
|
| Горилла (нарина) | Шимпанзе Бонобо |
|
|
|
| Маймуни антар | Макака | Маймунҳои антар |
Пайвандҳо
вироиш
|
Ин мақолаи нопурра аз фанни ҷонваршиносӣ мебошад. Шумо метавонед бо пурра кардани ин ба Википедия кумак кунед. |