NFPA 704
บทความนี้มีชื่อเป็นภาษาอังกฤษ เนื่องจากยังไม่มีชื่อภาษาไทยที่กระชับ เหมาะสม, ไม่ปรากฏคำอ่านที่แน่ชัด หรือไม่ปรากฏคำแปลที่ใช้ในทางวิชาการ |
NFPA 704 เป็นเครื่องหมายหรือสัญลักษณ์ซึ่งกำหนดและรักษามาตรฐานโดย สมาคมป้องกันอัคคีภัยแห่งชาติ (National Fire Protection Association) ของสหรัฐ เพื่อป้องกันและเตือนถึงวัสดุอันตรายต่าง ๆ เครื่องหมายนี้เรียกง่าย ๆ ว่า "เพชรไฟ" (fire diamond) เป็นการเตือนภัยส่วนบุคคลเพื่อให้ง่ายและรวดเร็วที่จะได้ทราบ ว่าเป็นวัสดุอันตรายชนิดใด มีวิธีการปฏิบัติหรือต้องการเครื่องมือเฉพาะอย่างไรบ้าง
สัญลักษณ์
แก้มี 4 รหัสสีเฉพาะดังนี้
- สีน้ำเงินแสดง อันตราย ต่อ สุขภาพอนามัย
- สีแดงแสดง ความไวไฟ
- สีเหลืองแสดง ความไวต่อปฏิกิริยา (reactivity)
- สีขาวแสดง รหัสเฉพาะสำหรับอันตรายต่อสุขภาพอนามัย
ความไวไฟ ความไวต่อปฏิกิริยาโดยจะบอกเป็นระดับตัวเลขตั้งแต่ 0 (ไม่มีอันตราย เป็นสารธรรมดา) ถึง 4 (มีอันตรายมากที่สุด)
ความไวไฟ (สีแดง) | |
---|---|
0 | วัสดุที่ไม่ติดไฟด้วยเพลิงทั่วไป เช่น คาร์บอนเตตระคลอไรด์ หรือ ซิลิกอนไดออกไซด์ รวมถึงวัสดุที่ไม่ติดไฟโดยธรรมชาติของคุณสมบัติวัสดุอยู่แล้วเช่นคอนกรีต หิน ทราย และวัสดุที่จะไม่ติดไฟ นอกจากให้ความร้อน 820 องศาเซลเซียสเป็นเวลามากกว่า 5 นาที |
1 | วัสดุที่ต้องให้ความร้อนก่อนอย่างมีนัยยะสำคัญภายใต้บรรยากาศธรรมดา จึงจะติดไฟและเกิดการเผาไหม้ได้ เช่น น้ำมันแร่ แอมโมเนีย เอทิลีนไกลคอล รวมถึงของแข็งบดละเอียดในสารละลายบางประเภทที่ไม่ต้องให้ความร้อนก่อนเกิดการจุดระเบิด มีจุดวาบไฟอยู่ที่หรือสูงกว่า 93.3 องศาเซลเซียส |
2 | วัสดุต้องให้ความร้อนในระดับหนึ่งหรืออยู่ในบรรยากาศที่มีอุณหภูมิค่อนข้างสูงจึงจะจุดระเบิดได้ เช่น น้ำมันดีเซล กระดาษ กำมะถัน และของแข็งบดละเอียดในสารละลายที่ไม่ต้องให้ความร้อนในการจุดระเบิด มีจุดวาบไฟระหว่าง 37.8 และ 93.3 องศาเซลเซียส |
3 | ของเหลวและของแข็ง รวมถึงของแข็งบดละเอียดในสารละลาย ที่สามารถจุดระเบิดได้เกือบทุกสภาพแวดล้อม เช่น แอซีโทน เอทานอล ของเหลวที่มีจุดวาปไฟต่ำกว่า 22.8 องศาเซลเซียสและมีจุดเดือดเท่ากับหรือมากกว่า 37.8 องศาเซลเซียส หรือมีจุดวาปไฟระหว่าง 22.8 และ 37.8 องศาเซลเซียส |
4 | เป็นสารที่ระเหยในทันทีหรือรวดเร็วมากหรือทันทีที่แรงดันและอุณหภูมิบรรยากาศธรรมดา หรือกระจายอยู่ในบรรยากาศอยู่แล้วและสามารถจุดระเบิดเมื่อใดก็ได้ เช่น น้ำมันเบนซิน อะเซทิลีน โพรเพน แก๊สไฮโดรเจน รวมถึงวัสดุไพโรโฟริก และวัตถุที่มีจุดวาปไฟต่ำกว่าอุณหภูมิห้องที่ 22.8 องศาเซลเซียส |
สุขภาพ (สีน้ำเงิน) | |
---|---|
0 | ได้รับขณะร้อนไม่เกิดอันตรายเท่าไร (เช่น น้ำมันถั่วลิสง (peanut oil)) |
1 | ได้รับแล้วอาจทำให้เกิดระคายเคือง และอาจทำให้เกิดแผลเป็นเล็กน้อยเท่านั้น (เช่น น้ำมันสน (turpentine)) |
2 | ได้รับเป็นช่วง ๆ หรือต่อเนื่องแต่ไม่ประจำ อาจเป็นสาเหตุให้ไร้ความสามารถชั่วขณะ หรือเป็นอันตรายแบบถาวรได้ (เช่น ก๊าซแอมโมเนีย) |
3 | ได้รับเพียงช่วงเวลาสั้น ก็จะเป็นอันตรายร้ายแรงชั่วคราว หรือ ถาวร (เช่น ก๊าซคลอรีน) |
4 | ได้รับเพียงช่วงเวลาสั้นๆ อาจถึงตายได้หรืออาการสาหัส (เช่น ไฮโดรเจนไซยาไนด์) |
ความไวในปฏิกิริยาเคมี (สีเหลือง) | |
---|---|
0 | เสถียร |
1 | ไม่เสถียรถ้าโดนความร้อน และความดัน |
2 | ปฏิกิริยาเคมีรุนแรง |
3 | ความร้อนและการกระแทกอาจเกิดการระเบิดได้ |
4 | ระเบิดได้ |
รหัสเฉพาะ (สีขาว) | |
---|---|
ส่วนสีขาวรหัสเฉพาะมีให้ใส่ข้อมูลเพิ่มเติมได้ โดยสัญลักษณ์ต่อไปนี้มีในมาตรฐาน NFPA 704 | |
OX | สารออกซิไดซ์ |
ทำปฏิกิริยากับน้ำ | |
SA | ก๊าซพิษที่ทำให้ร่างกายขาดออกซิเจนอย่างธรรมดา |
รหัสเฉพาะนอกมาตรฐาน (สีขาว) | |
---|---|
สัญลักษณ์เฉพาะนอกมาตรฐาน โดยอาจอนุโลมให้ใช้ หรือห้ามมิให้ใช้ก็ได้ ขึ้นอยู่กับหน่วยงาน | |
COR | กัดกร่อน |
ACID | กรด |
ALK | เบส |
BIO | เป็นอันตรายทางชีวภาพ |
POI | พิษ |
RA | ปล่อยกัมมันตภาพรังสี |
RAD | |
CRY | มีความเย็นยวดยิ่ง |
CRYO |
อ้างอิง
แก้ดูเพิ่ม
แก้แหล่งข้อมูลอื่น
แก้- Listing of NFPA Ratings for many chemicals เก็บถาวร 2007-04-28 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- ศูนย์ข้อมูลวัตถุอันตรายและเคมีภัณฑ์ กรมควบคุมมลพิษ เก็บถาวร 2008-03-03 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน