อักษรฮะนีฟีโรฮีนจา
(เปลี่ยนทางจาก Hanifi Rohingya script)
อักษรฮะนีฟีโรฮีนจา เป็นอักษรแบบเอกเทศ (unified script) สำหรับภาษาโรฮีนจา ประดิษฐ์ขึ้นครั้งแรกในคริสต์ศตวรรษที่ 19 ด้วยอักษรเปอร์เซีย-อาหรับ จากนั้นมีการพัฒนาอักขรวิธีอาหรับตามแบบชุดตัวอักษรอูรดูใน ค.ศ. 1975
อักษรฮะนีฟีโรฮีนจา 𐴌𐴟𐴇𐴥𐴝𐴚𐴒𐴙𐴝 𐴇𐴝𐴕𐴞𐴉𐴞 𐴓𐴠𐴑𐴤𐴝 [1] | |
---|---|
ชนิด | อักษร
|
ผู้ประดิษฐ์ | โมฮัมมัด ฮะนีฟ |
ประดิษฐ์เมื่อ | คริสต์ทศวรรษ 1980 |
ทิศทาง | ขวาไปซ้าย |
ภาษาพูด | ภาษาโรฮีนจา |
ISO 15924 | |
ISO 15924 | Rohg (167), Hanifi Rohingya |
ยูนิโคด | |
ยูนิโคดแฝง | Hanifi Rohingya |
ช่วงยูนิโคด | U+10D00–U+10D3F |
ในคริสต์ทศวรรษ 1980 โมฮัมมัด ฮะนีฟกับเพื่อนร่วมงานถอดเสียงอักษรตามอักษรอาหรับ ซึ่งเทียบเท่าอักษรอึนโก และยังมีชุดตัวเลขเป็นของตนเองด้วย[1][2]
ตัวอักษร
แก้𐴆 | 𐴅 | 𐴄 | 𐴃 | 𐴁 | 𐴀 |
𐴋 | 𐴊 | 𐴉 | 𐴂 | 𐴈 | 𐴇 |
𐴑 | 𐴐 | 𐴏 | 𐴎 | 𐴍 | 𐴌 |
𐴗 | 𐴖 | 𐴕 | 𐴔 | 𐴓 | 𐴒 |
𐴜 | 𐴛 | 𐴚 | 𐴙 | 𐴘 |
𐴢 | 𐴡 | 𐴠 | 𐴟 | 𐴞 | 𐴝 |
◌𐴧 | ◌𐴦 | ◌𐴥 | ◌𐴤 | 𐴣 |
𐴰 | 𐴱 | 𐴲 | 𐴳 | 𐴴 | 𐴵 | 𐴶 | 𐴷 | 𐴸 | 𐴹 |
อักษรและการออกเสียง
แก้พยัญชนะ
แก้ตัวอักษร [3] | ชื่อ | ท้าย | กลาง | ออกเสียง | ยูนิโคด [4] |
---|---|---|---|---|---|
𐴀 | A | 𐴀 | ـ𐴀ـ | [ɔ], [ʔ] | U+10D00 |
𐴁 | BA | 𐴁𐴢 | ـ𐴁ـ | [b] | U+10D01 |
𐴃 | TA | 𐴃𐴢 | ـ𐴃ـ | [t] | U+10D03 |
𐴄 | TTA | 𐴄𐴢 | ـ𐴄ـ | [ʈ] | U+10D04 |
𐴅 | JA | 𐴅 | ـ𐴅ـ | [ɟ] | U+10D05 |
𐴆 | CA | 𐴆 | ـ𐴆ـ | [c] | U+10D06 |
𐴇 | HA | 𐴇𐴢 | ـ𐴇ـ | [h] | U+10D07 |
𐴈 | KHA | 𐴈𐴢 | ـ𐴈ـ | [x] | U+10D08 |
𐴉 | FA | 𐴉𐴢 | ـ𐴉ـ | [f] | U+10D09 |
𐴂 | PA | 𐴂𐴢 | ـ𐴂ـ | [p] | U+10D02 |
𐴊 | DA | 𐴊𐴢 | ـ𐴊ـ | [d] | U+10D0A |
𐴋 | DDA | 𐴋 | ـ𐴋ـ | [ɖ] | U+10D0B |
𐴌 | RA | 𐴌 | ـ𐴌ـ | [ɾ] | U+10D0C |
𐴍 | RRA | 𐴍 | ـ𐴍ـ | [ɽ] | U+10D0D |
𐴎 | ZA | 𐴎 | ـ𐴎ـ | [z] | U+10D0E |
𐴏 | SA | 𐴏𐴢 | ـ𐴏ـ | [s] | U+10D0F |
𐴐 | SHA | 𐴐𐴢 | ـ𐴐ـ | [ʃ] | U+10D10 |
𐴑 | KA | 𐴑 | ـ𐴑ـ | [k] | U+10D11 |
𐴒 | GA | 𐴒𐴢 | ـ𐴒ـ | [g] | U+10D12 |
𐴓 | LA | 𐴓𐴢 | ـ𐴓ـ | [l] | U+10D13 |
𐴔 | MA | 𐴔𐴢 | ـ𐴔ـ | [m] | U+10D14 |
𐴕 | NA | 𐴕 | ـ𐴕ـ | [n] | U+10D15 |
𐴖 | WA | 𐴖𐴢 | ـ𐴖ـ | [ʋ], [v] | U+10D16 |
𐴗 | KINNA WA | 𐴗𐴢 | ـ𐴗ـ | [u̯] (สำหรับกลุ่มคำหรือสระประสม) |
U+10D17 |
𐴘 | YA | 𐴘 | ـ𐴘ـ | [j] | U+10D18 |
𐴙 | KINNA YA | 𐴙𐴢 | ـ𐴙ـ | [i̯] (สำหรับกลุ่มคำหรือสระประสม) |
U+10D19 |
𐴚 | NGA = gan | 𐴚 | ـ𐴚ـ | [ŋ] | U+10D1A |
𐴛 | NYA = nayya | 𐴛 | ـ𐴛ـ | [ɲ] | U+10D1B |
𐴜 | VA | 𐴜𐴢 | ـ𐴜ـ | [v] | U+10D1C |
สระ
แก้ตัวอักษร | ชื่อ | ทับศัพท์ | ออกเสียง | ยูนิโคด | ตัวอักษร | ชื่อ | ทับศัพท์ | ประเภท | สัทอักษรสากล | ยูนิโคด |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
𐴝 | aa-for | a | [a] | U+10D1D | 𐴢 | Ttura/Les | ไม่มี | ตัวเก็บเสียงสระ | ไม่มี | U+10D22 |
𐴞 | i-for | i | [i] | U+10D1E | 𐴣 | Na-Khonna | ñ (อักษรเต็ม) | สัญลักษณ์ออกเสียงขึ้นจมูก | [◌̃] | U+10D23 |
𐴟 | u-for | u | [u] | U+10D1F | ◌𐴤 | Harbai | á (อะคิวต์แอกเซนต์) | เสียงสูงสั้น | [á] | U+10D24 |
𐴠 | e-for | e | [e] | U+10D20 | ◌𐴥 | Tela | áa (พยัญชนะซ้อน, ลงน้ำหนักที่ตัวแรก) | เสียงลงต่ำยาว | [âː] | U+10D25 |
𐴡 | o-for | o | [o] | U+10D21 | ◌𐴦 | Tana | aá (พยัญชนะซ้อน, ลงน้ำหนักที่ตัวที่สอง) | เสียงขึ้นสูงยาว | [ǎː] | U+10D26 |
◌𐴧 | Tossi | aa (พยัญชนะซ้อน) | สัญลักษณ์ซ้ำเสียง | [ː] | U+10D27 |
ตัวเลข
แก้ชื่อ | sifír | ek | dui | tin | sair | fañs | só | háñt | añctho | no |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
รูปเลข | 𐴰 | 𐴱 | 𐴲 | 𐴳 | 𐴴 | 𐴵 | 𐴶 | 𐴷 | 𐴸 | 𐴹 |
ยูนิโคด | U+10D30 | U+10D31 | U+10D32 | U+10D33 | U+10D34 | U+10D35 | U+10D36 | U+10D37 | U+10D38 | U+10D39 |
ฟอนต์
แก้มีการพัฒนาฟอนต์ Noto Sans ของกูเกิลไปเป็นฟอนต์อักษรโรฮีนจาที่มีชื่อว่า Noto Sans Hanifi Rohingya ซึ่งมีให้ใช้ใน GitHub.
แป้นพิมพ์
แก้กูเกิลได้พัฒนาแป้นพิมพ์เสมือนสำหรับภาษาโรฮีนจาใน ค.ศ. 2019 และอนุญาตให้ผู้ใช้พิมพ์อักษรโรฮีนจาได้โดยตรง เค้าโครงแป้นพิมพ์ยูนิโคดโรฮีนจาสามารถพบได้ ที่นี่
อ้างอิง
แก้- ↑ 1.0 1.1 "Rohingya alphabets, pronunciation and language". Omniglot. Simon Ager. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 15 November 2020. สืบค้นเมื่อ 9 October 2017.
- ↑ James, Ian (5 July 2012). "Hanifi alphabet for Rohingya". Sky Knowledge. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 9 December 2020. สืบค้นเมื่อ 9 October 2017.
- ↑ ตารางนี้สามารถใช้ได้ดีด้วยการใช้ Firefox และฟอนต์ Noto Sans Rohingya
- ↑ "Unicode 11.0.0". Unicode Consortium. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2018-06-06. สืบค้นเมื่อ 2018-06-05.