İstanbul Tiyatro Festivali

İstanbul Tiyatro Festivali, İstanbul'da yapılan bir tiyatro festivalidir. 1989'dan bu yana İstanbul Kültür Sanat Vakfı (İKSV) tarafından düzenlenmektedir. 2001 yılına dek her yıl yapılan festival, bu yıldan itibaren iki yılda bir düzenlenmeye başlandı. Bünyesinde tiyatro oyunlarının yanında atölye çalışmaları, seminerler, konferans ve sergilerin de yer aldığı festivale, dünyanın çeşitli bölgelerinden tiyatro toplulukları katılır.

Festival logosu

Festival mekanları, festivalin amacı ve işlevi

Festival kapsamındaki oyunlar şehrin açık ya da kapalı tiyatro mekanlarında veya kimi zaman bir sokağında sergilenir. Festivalin amacı, Türkiye'nin sanat ve kültür başkenti sayılabilecek İstanbul'a dünyanın farklı yerlerinden, farklı tiyatro anlayışlarının temsilcisi olan topluluk ve sanatçıları getirerek, bu sanatçıların eserlerini Türkiye'de yaşayan seyirciye sunmaktır.

İstanbul Tiyatro Festivali, uluslararası toplulukları Türkiye'ye taşımasının yanında, Türkiye'de etkinlik gösteren kimi toplulukları uluslararası alanda tanıtmak ve hatta uluslararası iş birliği projelerine kapı açmak gibi bir işleve de sahiptir. İşbirliğiyle üretilen ortak yapımlar, deneysel çalışmaların doğmasına katkıda bulunur.

Uluslararası İstanbul Tiyatro Festivali, Nazım Hikmet'in doğumunun 100. yılı olan 2002'de ilk prodüksyonunu gerçekleştirdi. Böylece, Türk tiyatrosunun önde gelen isimlerinden Yıldız Kenter, Zeliha Berksoy, Jülide Kural, Zuhal Olcay, Tilbe Saran, Sema, Zeynep Tanbay ve Işık Yenersu'nun yer aldığı, Genco Erkal'ın derlemesiyle oluşturulan Nazım'a Armağan sahneye konuldu.

Festivalde 2004 yılından itibaren genç yorumcuları desteklemek amacıyla Genç Tiyatro bölümü oluşturuldu. Genç tiyatro gruplarına, herhangi bir yaş sınırı olmaksızın festivale katılarak eserlerini sergileme imkânı tanındı. Böylece, 14. Uluslararası Tiyatro Festivali'ne sekiz proje davet edildi.

2006 yılında düzenlenen 15. İstanbul Uluslararası Tiyatro Festivali, dünya çapında bir tiyatro buluşması olan 4. Tiyatro Olimpiyatları'na ev sahipliği yaptı. Amaçları, tiyatro, dans, müzik gibi sanatların farklı kültürleri buluşturmak, tartışma alanları açmak ve toplumlar arasındaki diyalogu güçlendirmek ve geliştirmekteki işlevini vurgulamak olan Tiyatro Olimpiyatları'nın dördüncüsü, festival kapsamında, "Sınırların Ötesi" teması ile gerçekleşti.

2008 yılında, İnsan Hakları Bildirgesinin yayınlanmasının 60. yılı dolayısıyla insan hakları teması ağırlıklı olacak festivalin, 15 Mayıs - 4 Haziran arasında yapılacağı açıklandı.

Onur Ödülleri Sahipleri

1997 yılından itibaren festivalde her yıl Türkiye içinden ve dışından birer sanatçıya, tiyatroya katkıları nedeniyle "onur ödülü" verilmektedir.

Yıl	Kazananlar
2023	Mehmet Birkiye
2020	Geyvan McMillan, Işıl Kasapoğlu ve Ivo van Hove
2019	Emmanuel Demarcy-Mota Ferhan Şensoy ve Metin Deniz
2018	Zeliha Berksoy ve Evgeny Mironov
2017	Duygu Sağıroğlu, Zeynep Oral ve Angelin Preljocaj
2016	Metin Akpınar, Şahika Tekand ve Berliner Ensamble
2014	Dikmen Gürün, Edward Hall ve Grzegorz Jarzyna
2012	Cüneyt Türel, Başar Sabuncu, Thomas Ostermeier, Sevda Şener ve Özdemir Nutku
2010	Erol Keskin ve Tadashi Suzuki
2008	Eimuntas Nekrosius, Gülriz Sururi ve Engin Cezzar
2006	Peter Brook, Haldun Dormen ve Münir Özkul
2004	Theodoros Terzopoulos ve Müşfik Kenter
2002	Tankred Dorst ve Şükran Güngör
2000	Pina Bausch ve Genco Erkal
1999	Robert Wilson ve Necdet Mahfi Ayral
1998	Yuri Lyubimov ve Melih Cevdet Anday
1997	Giorgio Strehler ve Yıldız Kenter

Kaynaklar ve dış bağlantılar

• İstanbul Tiyatro Festivali 31 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - İstanbul Kültür Sanat Vakfı web sitesi.
• İstanbul Tiyatro Festivali Tarihçesi