Altan Öymen
Mehmet Altan Öymen[1] (d. 20 Haziran 1932,[1] İstanbul[1][2]), Türk gazeteci, siyasetçi ve eski Cumhuriyet Halk Partisi genel başkanı. Genel Başkanlık görevini 1999-2000 yılları arasında sürdüren Öymen, Bülent Ecevit tarafından kurulan 40. Türkiye Hükûmeti'nde Turizm ve Tanıtma Bakanı olarak yer aldı. 1977 ve 1995 Türkiye genel seçimleri'nde CHP milletvekili olarak meclise girmiştir.
| Altan Öymen | |
|---|---|
| |
| Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı | |
| Görev süresi 23 Mayıs 1999 - 1 Ekim 2000 | |
| Yerine geldiği | Deniz Baykal |
| Yerine gelen | Deniz Baykal |
| Türkiye Turizm ve Tanıtma Bakanı | |
| Görev süresi 21 Haziran 1977 - 21 Temmuz 1977 | |
| Başbakan | Bülent Ecevit |
| Yerine geldiği | Nahit Menteşe |
| Yerine gelen | İskender Cenap Ege |
| Türkiye Büyük Millet Meclisi 16. ve 20. dönem milletvekili | |
| Görev süresi 8 Ocak 1996 - 25 Mart 1999 | |
| Seçim bölgesi | 1995 – İstanbul |
| Görev süresi 13 Haziran 1977 - 12 Eylül 1980 | |
| Seçim bölgesi | 1977 – Ankara |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | 20 Haziran 1932 İstanbul,[1][2] Türkiye |
| Partisi |  Cumhuriyet Halk Partisi (1950[3]-1981; 1992-günümüz)
|
| Evlilik(ler) | Aysel Gönül Öymen [4][5][6][7]
(e. 1956; ö. 2024) |
| Akraba(lar) | Örsan Öymen (kardeşi) Bilsay Kuruç (kuzeni) Onur Öymen (kuzeni) |
| Ebeveyn(ler) | Hıfzırrahman Raşit Öymen[1] Fatma Nezaket Öymen[1] |
| Bitirdiği okul | Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi |
1999 Türkiye genel seçimleri'nde partisi CHP'nin meclis dışında kalması nedeniyle genel başkanlıktan istifa eden Deniz Baykal'ın istifasının ardından 1999 yılında düzenlenen 27. Olağanüstü Kurultay'da yeni genel başkan seçilmiştir. Bu görevi 15 ay sürdürmüştür. 2000 yılında yapılan kurultayda yapılan yeni seçimle genel başkanlığı Deniz Baykal'a devretmiştir. Siyasal kariyerini sonlandırdıktan sonra bir süre Radikal gazetesinde köşe yazarlığı yaptı.
Hayatı
değiştirAilesi ve eğitimi
değiştirAltan Öymen, 20 Haziran 1932 tarihinde İstanbul'da doğdu.[2] Babası Hıfzırrahman Raşit Öymen, annesi Fatma Nezaket Öymen'dir.[1] Örsan adında bir erkek, Gülden adında bir kız kardeşi vardır. Onur Öymen amcasının oğludur. Bilsay Kuruç halasının oğludur. Altan Öymen'in babası Trabzonlu, annesi ise Boluludur.[2][8] Ailesinin Ankara'ya taşınması nedeniyle ilk ve orta öğretimini Ankara'da tamamladı. 1955 yılında Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesinin Malî Şubesi'nde lisans öğrenimini tamamladı.[9]
Gazetecilik kariyeri
değiştir1950 yılından beri gazetecilik yapan Öymen, kariyerine 1950 yılında Ulus gazetesi'nde parlamento muhabiri olarak başladı ve iki yıl çalıştıktan sonra Tercüman'ın Ankara Temsilcisi oldu. 1957'de Yeni Gün gazetesi Genel Yayın Müdürü oldu. 1958-60 yılları arasında Ulus ve Akis gazetelerinde yazdı. 1960-61 yılları arasında Öncü gazetesinde Genel Yayın Müdürü oldu. Akşam, Cumhuriyet, Günaydın gazetelerinde yazılar yazdı ve Milliyet gazetesinde yıllar boyunca muhabir, röportajcı, yönetici, yazar ve başyazar olarak çalıştı. 1962-66 yılları arasında Almanya'da Bonn Büyükelçiliği Basın Ataşesi görevi yaptı. 1966-67 Milliyet dizi yazarı, 1967-68 Ulus Genel Yayın Müdürü 1968-72 Akşam yazarı, WDR ve DPA muhabiri oldu. 1972 yılında Anka Haber Ajansı'nı kurdu ve 1979 yılına kadar yönetti. Yurt içindeki ve yurt dışındaki radyo ile televizyonlara haber yayınları ve belgeseller hazırladı.
1980'li ve 90'lı yıllarda gazetecilik görevine devam eden Öymen, 1980-82 yıllarında Cumhuriyet Gazetesi'nde yazar olarak çalıştı. 1982'de Milliyet'e Yayın Kurulu Üyesi ve yazar olarak katıldı. 1985-95 arasında Milliyet Genel Yayın Koordinatörü, Başyazar ve İdare Meclisi Üyeliği yaptı. Uzun yıllar Radikal gazetesinde köşe yazıları yazmıştır.[9]
Köşe yazarlığına halen devam etmekte olan Öymen, son yıllarda yazılarını yeniden Cumhuriyet'te yazmaktadır.
Siyasi kariyeri
değiştir1950 yılında üniversiteden arkadaşları ile birlikte Cumhuriyet Halk Partisi'ne kaydoldu. Aktif siyasete 1961 yılında kurucu meclis üyeliğiyle başladı. 1977 Türkiye genel seçimleri'nde CHP'den Ankara milletvekili olarak meclise girdi. Aynı yıl Bülent Ecevit tarafından kurulan 40. Türkiye Hükûmeti'nde Turizm ve Tanıtma Bakanı olarak yer aldı. 1978-1979 Yılları arasında Cumhuriyet Halk Partisi TBMM Grup Başkanvekilliği ve Avrupa Konseyi Türk Delegasyonu üyeliği görevlerini üstlendi. 1979-1980 Yılları arasında Cumhuriyet Halk Partisi Genel Sekreter Yardımcısı olarak çalıştı.
1995 Türkiye genel seçimleri'nde CHP İstanbul milletvekili olarak tekrar meclise girdi ve partisinin Grup Başkanvekilliğini yaptı. 1999 Türkiye genel seçimleri'nin ardından partisi CHP'nin meclis dışında kalmasıya genel başkanlıktan istifa eden Deniz Baykal'ın ardından 23 Mayıs 1999 tarihinde düzenlenen CHP 27. Olağanüstü Kurultayında yeni genel başkan olarak seçildi ve bu görevini 15 ay sürdürdü. 30 Eylül 2000 tarihinde yapılan kurultayda Öymen bir kez daha genel başkanlığa aday oldu. Kurultayda yeniden aday olan eski genel başkan Deniz Baykal'a karşı mücadele verdi. Genel Başkanlık seçimi çekişmeli geçti ve üç tur halinde cereyan etti. Üçüncü turun sonucunda seçimi Deniz Baykal'a kaybetti ve genel başkanlık görevini devretti.[9][10]
Öymen'in Genel Başkanlığı görevdeyken aday olmasına rağmen kaybetmesi Türkiye siyasi tarihi açısından ender rastlanan bir gelişmedir. Cumhuriyet Halk Partisi tarihinde ise Öymen, görevi başındayken genel başkanlıktan kurultay delegelerinin kararı sonucu ayrılan ilk genel başkan olmuştur.
Özel yaşamı
değiştirİyi derecede Almanca ve Fransızca bilen Altan Öymen, Aysel Öymen ile evli ve iki çocuk babasıdır.[9]
Eserleri
değiştir- 1999 - Mobilya Dosyası (Altan Öymen, Uğur Mumcu)
- 2002 - Bir Dönem Bir Çocuk
- 2004 - Değişim Yılları
- 2008 - Öfkeli Yıllar
- 2013 - ... Ve İhtilal
- 2015 - Altan Öymen'den Anılı Kitaplar Seti (dört cilt)
- 2018 - 01 Adana - 80'lı Yıllarda ADANA
Kaynakça
değiştir- ^ a b c d e f g "TBMM Albümü 3. Cilt (1983-2010)" (PDF). TBMM Basın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğü. 20 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF).
- ^ a b c d ""İlk dergimi 10 yaşında çıkardım, 5 kuruşa okuttum"". 27 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 23 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Haziran 2024.
- ^ "Altan Öymen'den "...Ve İhtilal"". 28 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "'İyi ki evlendik'". 28 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2024.
- ^ "Sözcü Bugünkü Vefat (Ölüm) – Başsağlığı – Anma – Teşekkür – Mevlit İlanları-24.1.2024". 25 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2024.
- ^ "Hürriyet Bugünkü Vefat (Ölüm), Başsağlığı, Anma, Teşekkür İlan Sayfası & Arşiv Sayfalar 25 Ocak 2024". 25 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2024.
- ^ "TÜRK SİYASİ HAYATINDA MEHMET ALTAN ÖYMEN" (PDF). 11 Ekim 2022 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ a b c d "Altan Öymen". biyografi.info. 8 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Haziran 2016.
- ^ "CHP'de kurultaylar tarihi". Hürriyet. 2 Temmuz 2004. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2024.
| Parti siyasi görevi | ||
|---|---|---|
| Önce gelen: Deniz Baykal |
Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı 23 Mayıs 1999 - 1 Ekim 2000 |
Sonra gelen: Deniz Baykal |
| Siyasi görevi | ||
| Önce gelen: Nahit Menteşe |
Türkiye Turizm ve Tanıtma Bakanı 21 Haziran 1977 - 21 Temmuz 1977 |
Sonra gelen: İskender Cenap Ege |