Ávilalı Teresa
Ávilalı Teresa (28 Mart 1515; Ávila, Eski Kastilya, İspanya - 4 Ekim 1582; Alba de Tormes, Kastilya, İspanya), İspanyol Katolik rahibe ve mistik. 12 Mart 1622 tarihinde Papa XV. Gregorius tarafından Azize ilan edildi. Papa VI. Pavlus 1970 yılında Teresa'ya Kilisesi Doktoru" unvanını verdi. Yortusu 15 Ekim'dir.
| Ávilalı Teresa | |
|---|---|
 | |
| Kilise Doktoru | |
| Doğum | 28 Mart 1515 Ávila, Eski Kastilya, İspanya |
| Ölüm | 4 Ekim 1582 |
| Kutsanma | 24 Nisan 1614 |
| Aziz ilanı | 12 Mart 1622 Papa XV. Gregorius tarafından |
| Yortu | 15 Ekim |
Gençliği
değiştirTeresa asil bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. On iki yaşındayken annesini kaybetti. Gençliğinde güzelliği ile ünlüydü. Kuvvetli görünüşüne rağmen sağlığı hiç iyi değildi.[1] Yirmi yaşında iken babasının karşı çıkmasına rağmen Ávila Karmel Encarnación Manastırı'na girdi. Yirmi yedi yıl boyunca Karmel Tarikatı'nın hafifletilmiş kurallarına uyarak yaşadı.[2]
Dönüşümü
değiştirTeresa, bir gün dua ettiği sırada, zihninde İsa Mesih'in acılarını canlandırmaya başladı. Duygularını kelimesi kelimesine yazıya dökerek şu biçimde ifade edecekti:
| “ | Rabbimizin bizim için katlandığı ıstıraplar, acılar, hakaretler, her birisi o kadar canlı ve gerçekçi bir biçimde canlanmıştı ki, Kurtarıcımızı bu durumda görmek beni gerçekten derinden etkilemişti. Nankörlük ettiğimi düşünüyor, öyle tarifi imkansız acıların içine doğru kapılıp gidiyordum ki, sanki yüreğim her seferinde daha da eziliyordu. | „ |
—Yaşam Öyküsü 9. bölüm | ||
İşte böyle bir süreç içerisinde adımlarını daha cesur, kararlı ve sağlam atması gerektiğine karar vererek, sadece O'nun yolundan en mükemmeli hedefleyeceğine dair söz vermişti. Bir İspanyol Fransiskan Keşiş olan Alcántaralı Pedro ve bir Dominikan olan Louis Bertrand ile aynı dönem içerisinde Karmelit Tarikatı'nın kurulması için girişimlerde bulunur. Teresa'nın asıl düşüncesi ise Ávila'da bulunmak, yoksulluk, yalnızlık ve münzevi bir yaşamı disiplin haline getiren manastır yaşamı oluşturmak.
Karmel Tarikatı'nın Reformcusu
değiştir
1562'den itibaren Karmel Tarikatı'nın reforme edilmesi için çalışmayı başlıyor. 24 Ağustos 1562'de Ávila'da San José adıyla ilk manastırını kurdu. Böylelikle Teresyen reform hareketi başlamış oldu. Bu manastırı nasıl kurduğunu, kurarken karşılaşmış olduğu zorlukları Yaşam Öyküsü adlı otobiyografisinde ayrıntısıyla anlatıyor. Sonunda tam otuz iki manastır kurdu.[3]
Mistik
değiştirTeresa, kurucusu olduğu manastırların yanı sıra, inançlılar açısından değerli ve saygın yere sahip mistik eserlere de imzasını atmıştır. Yine Teresa, Katolik Kilisesi tarihi boyunca yazılar kaleme alan, ardından eserler bırakan kadın kişilikler içerisinde en ünlüsüdür. Katolik Kilisesi'nin ilk ve en önemli, mistik teoloji doktorudur.[4] Yaşamı boyunca Kilise'ye her zaman gayret ve sevecenlik içerisinde hizmetlerini sunmuş, kendisine rehberlik eden mistiklerin öğretilerini miras olarak benimsemiş ve yine aynı sorumluluk içerisinde kendi deneyimlerini gelecek kuşaklara en titiz biçimde aktarmıştır. Teresa'nın kendisini takip eden dönemlerde yaşayan mistikler üzerindeki etkisi gerçekten çok değerlidir.
Bosnalı yazar Dževad Karahasan mistikler Teresa ve Rabija el-Adija drama "mest melek hakkında" (1995 yılında Arbos tarafından prömiyeri - Toplum Müzik ve Tiyatro için) yazmıştır.
Eserleri
değiştir- Onun otobiyografisi (Vida de Santa Teresa de Jesús - Yaşam Öyküsü) ve Las moradas del castillo interior kitabı (İçimizdeki Şato)[5] Teresa'nın baş yapıtıdır. Camino de perfección (Mükemmellik Yolu) (1565-66) adlı önemli yapıtlarını da sayanır.[4]
- Diğer yapıtları arasında bulunan Manastırların Kuruluşu adlı yapıtı bazı manastırları kurarken başında geçen olayları içermektedir. Her tabakadan kişiye yazmış olduğu mektuplardan 400 kadarı günümüze ulaşmış ve bunlar Mektuplar adlı kitapta toplanmıştır. Manastırları Nasıl Denetlemeli, Rahibelere Öğütler, Ezgiler Ezgisi Üstüne Düşünceler, Haykırışlar, Tanrı Aşkı Üstüne Düşünceler ve İlahiler diğer yapıtlarıdır.
- Mistik şiirler de yazmıştır.
| “ |
1571'de yazılmış şiir “Vivo sin vivir en mí” ("İçimde yaşamadan yaşıyorum”)
1. İçimde yaşam olmadan yaşıyorum, Ve aynen böyle umut ediyorum, Ölmemek için öleyim... 2. Sevgi olmadan yaşamak, Sevgiyle ölmek, Şimdi ise Tanrı’da yaşıyorum, O, bizzat kendisi beni çok istedi. Kendimi O’na teslim ettiğimde ise, Sadece O, benim yüreğimde yer edindi: Ölmemek için öleyim… 3. Yalnızca buna güvenerek Ölürüm, yaşayabilirim, Çünkü ölümde, Yaşam umudum güvence altında. Ölüm, yaşam getiriyor, Oyalanma; seni bekliyorum, Ölmemek için öleyim. |
„ |
Dış bağlantılar
değiştirKaynakça
değiştir- ^ A Dictionary of Christian Spirituality. Coliln P. Thompson (İngilizce). SCM Press LTD. 1983. s. 374.
- ^ Kendi Kaleminde Yaşam Öyküsü. Çeviren: Dominik Pamir - 1. Baskı: 1995 - 2. Baskı: 2003. Sent Antuan Kilisesi, İstanbul. 1588. ss. 6-10.
- ^ Kilise Babalarından ve Yazarlarından Alıntılar. Kaya Basım Yayın Dağıtım Tic. Ltd. Şti. 1997. s. 746 ISBN 975-7065-03-X.
- ^ a b Hristiyanlık Tarihi. Caroline Marshall. Yeni Yaşam Yayınları. 1977. s. 426 ISBN 975-8318-86-1.
- ^ "İçimizde Şato". Meryemana.net. 31 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi.