Benzin
Bu madde hiçbir kaynak içermemektedir. (Ocak 2021) (Bu şablonun nasıl ve ne zaman kaldırılması gerektiğini öğrenin) |
Benzin, petrolden imal edilen bir tür yakıttır.
- 150 °C'a kadar ham benzin,
- 150-250 °C'a kadar gaz yağı, kerosen, jet yakıtı,
- 250-350 °C'a kadar dizel yakıtı,
- 350 °C'dan sonra da ağır yağlar elde edilir.
Kimyasal olarak benzin ham petrolün özelliğine bağlı olarak 120'den fazla hidrokarbon ihtiva eder. Bunların çoğu doymuş hidrokarbon yapısında olup, 4'ten 12'ye kadar karbon ihtiva ederler.
Sentetik olarak benzini Alman kimyager Bergius'un metodu ile kömürden elde etmek mümkündür. Bu metoda göre kömür yüksek basınç altında katalitik hidrojenasyon ile sıvı hidrokarbonlara dönüştürülür.
Fischer-Tropsch ise karbonmonoksit ile hidrojeni katalitik olarak birleştirerek sıvı hidrokarbon elde etmiştir. Her iki metot ile hem daha pahalı hem de daha kalitesiz benzin elde edilmektedir. Ancak yakın bir gelecekte bu işlemlerin ticari önemi olma ihtimali vardır.
| NFPA 704 |
|---|
|
3
1
0
|
Organik bileşenlerin parçalanması, katalitik veya ısı ile bozulmasıyla elde edilen benzin, bugünün motorlarının çoğu için gerekli olan yüksek performansı sağlar. Benzin en fazla içten yanmalı motorlarda ve bir dereceye kadar da özel sobalarda yakıt olarak, organik kimyada ise çözücü olarak kullanılır. Yağ endüstrisinin ilk zamanlarında büyük ölçüde atılan benzin, otomobil sanayisinin gelişmesiyle büyük önem kazanmıştır. Motor benzininin kaynama noktası 32,2 °C ile 210 °C arasındadır. Motor yakıtı olarak fonksiyonlarını tam yapabilmesi için, ticari benzin, şu özelliklere sahip olarak üretilmelidir:
- Değişik yük altında ve hızda durmadan yanabilmeli;
- Motorun kolay çalışması için soğuk havalarda yeterli olarak buharlaşmalı;
- Sıcak havalarda aşırı derecede buharlaşarak tıkanmalara sebep olmamalı;
- Motorda kurum teşkiline yol açan kaynama noktası yüksek olan bileşikleri bertaraf etmeli;
- Depo içinde oksitlenmeye yol açmamalı;
- Buji tıkanmasını ve karbüratör buzlanmasını minimuma indirmelidir.
Benzinin motorlarda hava ile olan hassas karışımı, iklim ve mevsime göre düzenlenir. Benzinin kalitesini belirten en önemli faktör, oktan sayısıdır. Oktan sayısı benzinin yanma esnasında vurmaya karşı direnç kabiliyetinin bir ölçüsüdür. Şayet oktan sayısı çok küçük ise motor vurur ve zarara uğrar. Oktan sayısı çok yüksek ise fazla kaliteli olması istenmediğinden gereksiz yere para ödenmiş olur. Otomobil motorlarında çeşitli oktanlara ihtiyaç olduğundan piyasaya çok sayıda oktan sayısı farklı benzin sürülmektedir. Çeşitli türlerdeki benzinlerin verdikleri enerjiler arasında küçük farklar vardır. Şayet otomobil supap vurmadan çalışıyorsa, farklı benzinlerle aldığı mesafeler aynıdır.