Euarchonta

Euarchonta
Yaşadığı dönem aralığı: 66-0 myö
Senozoyik-Günümüz^[1]
(Moleküler genetik çalışmalara göre:

86–0^[2])
PreЄ
Є
O
S
D
C
P
T
J
K
Pg
N
Euarchonta; Yaşadığı dönem aralığı: 66-0 myö; Senozoyik-Günümüz (Moleküler genetik çalışmalara göre: 86–0) PreЄ Є O S D C P T J K Pg N
	Sol üstte: Plesiadapis, sağ üstte: Sivri sincapçık ; sol altta: Malezya uçar makisi ve sağ altta: Sarı Babun
Biyolojik sınıflandırma
Âlem:	Hayvan
Şube:	Chordata
Sınıf:	Mammalia
Üst takım:	Euarchontoglires
Büyük takım:	Euarchonta; Waddell vd. 1999
Alt gruplar
	†Adapisoriculidae?; Scandentia (Sivri sincapçıkgiller); Primatomorpha (Primatlar ve Abalı memeliler);
Sinonimler
	Archonta

Euarchonta, eteneliler infra sınıfında yer alan, moleküler genetik araştırmalar sonrası ortaya konulmuş olan bir üst takım. Euarchonta şu takımları içerir: Sivri sincapçıkgiller (Scandentia), Primatlar (Primates) ve Abalı memeliler (Dermoptera).

Sınıflandırma

Euarchontanlar, Scandentia (sivri sincapçıklar) ve Primatomorpha olarak tekrar iki gruba ayrılırlar.^[3]

Placentalia (Eutheria)

Afrotheria
Exafroplacentalia
- Xenarthra
- Boreoeutheria
  - Laurasiatheria
  - Euarchontoglires
    - Glires
    - Euarchonta
      - Scandentia
      - Primatomorpha
        Dermoptera
        
        Primates

Filogeni

Euarchontoglires kladogramı

Euarchontoglires

Glires

	Rodentia

	Lagomorpha

Euarchonta

Scandentia

Primatomorpha

Dermoptera

Primates

Strepsirrhini

	Lemuriformes

	Lorisiformes

Haplorrhini

Tarsiiformes

Simiiformes

	Platyrrhini

	Catarrhini

86,2 milyon yıl önce, Scandentia ve Primatomorpha grubunu oluşturan atalar, iki ayrı soy hattı oluşturmuştur.^[2] Grubun en eski üyesi, primatlarla ilişkili olan, yaklaşık 65 milyon yıl önce yaşamış Purgatorius ceratops'tur.^[4]^[5]

Diğer yorumlar, Dermoptera ve Scandentia'yı, primatların kardeş grubu olarak "Sundatheria" adlı bir grupta birbirine bağlar.^[4]^[6] Bazı yeni araştırmalar, Scandentia'yı Glires kardeş taksonu olarak kabul ederek Euarchonta'yı geçersiz kılıyor.^[7]^[8]

En son filogenetik analizlere göre oluşturulmuş kladogram.

Euarchontoglires

Scandentia (sivri sincapçıklar)

Glires

	Rodentia (kemirgenler)

	Lagomorpha (tavşanlar, yabani tavşanlar, pikalar)

Primatomorpha

Dermoptera (kolugolar)

	Primates (†Plesiadapiformes, Strepsirrhini, Haplorrhini)

Kitaplar

W. Westheide und R. Rieger: Spezielle Zoologie. Teil 2: Wirbel- oder Schädeltiere. Spektrum Akademischer Verlag, München 2004. ISBN 3-8274-0307-3
Jan Ole Kriegs, Gennady Churakov, Martin Kiefmann, Ursula Jordan, Juergen Brosius, Juergen Schmitz: Retroposed Elements as Archives for the Evolutionary History of Placental Mammals.PLoS Biology 4 (4): Seiten 537–544; (Volltext pdf^{[ölü/kırık bağlantı]})

Kaynakça

^ "Euarchonta". paleobiodb.org. 10 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2021.
^ ^a ^b "Next of Kin | Penn State University". news.psu.edu (İngilizce). 3 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2021.
^ Jan E. Janečka, Webb Miller, Thomas H. Pringle, Frank Wiens, Annette Zitzmann, Kristofer M. Helgen, Mark S. Springer und William J. Murphy: Molecular and Genomic Data Identify the Closest Living Relative of Primates. Science, Band 318, 2007, S. 792–794, DOI:10.1126/science.1147555
^ ^a ^b O'Leary, Maureen A.; Bloch, Jonathan I.; Flynn, John J.; Gaudin, Timothy J.; Giallombardo, Andres; Giannini, Norberto P.; Goldberg, Suzann L.; Kraatz, Brian P.; Luo, Zhe-Xi; Meng, Jin; Ni, Xijun (8 Şubat 2013). "The Placental Mammal Ancestor and the Post–K-Pg Radiation of Placentals". Science (İngilizce). 339 (6120): 662-667. doi:10.1126/science.1229237. ISSN 0036-8075. PMID 23393258. 15 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2021.
^ Silcox, Marry (Nisan 2017). "Purgatorius". (PDF) Paleocene–Eocene plesiadapiforms and Primate Origins. doi:10.1002/9781119179313.wbprim0037. 22 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
^ Wilford, John Noble (7 Şubat 2013). "Rat-Size Ancestor Said to Link Man and Beast". The New York Times (İngilizce). ISSN 0362-4331. 31 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Temmuz 2021.
^ Meredith, Robert W.; Janečka, Jan E.; Gatesy, John; Ryder, Oliver A.; Fisher, Colleen A.; Teeling, Emma C.; Goodbla, Alisha; Eizirik, Eduardo; Simão, Taiz L. L.; Stadler, Tanja; Rabosky, Daniel L. (28 Ekim 2011). "Impacts of the Cretaceous Terrestrial Revolution and KPg Extinction on Mammal Diversification". Science (İngilizce). 334 (6055): 521-524. doi:10.1126/science.1211028. ISSN 0036-8075. PMID 21940861. 25 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Temmuz 2021.
^ Zhou, Xuming; Sun, Fengming; Xu, Shixia; Yang, Guang; Li, Ming (2015). "The position of tree shrews in the mammalian tree: Comparing multi-gene analyses with phylogenomic results leaves monophyly of Euarchonta doubtful". Integrative Zoology (İngilizce). 10 (2): 186-198. doi:10.1111/1749-4877.12116. ISSN 1749-4877. 22 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Temmuz 2021.

Memeliler ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.

[1] "Euarchonta". paleobiodb.org. 10 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2021.

[:0-2] "Next of Kin | Penn State University". news.psu.edu (İngilizce). 3 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2021.

[3] Jan E. Janečka, Webb Miller, Thomas H. Pringle, Frank Wiens, Annette Zitzmann, Kristofer M. Helgen, Mark S. Springer und William J. Murphy: Molecular and Genomic Data Identify the Closest Living Relative of Primates. Science, Band 318, 2007, S. 792–794, DOI:10.1126/science.1147555

[science.sciencemag.org-4] O'Leary, Maureen A.; Bloch, Jonathan I.; Flynn, John J.; Gaudin, Timothy J.; Giallombardo, Andres; Giannini, Norberto P.; Goldberg, Suzann L.; Kraatz, Brian P.; Luo, Zhe-Xi; Meng, Jin; Ni, Xijun (8 Şubat 2013). "The Placental Mammal Ancestor and the Post–K-Pg Radiation of Placentals". Science (İngilizce). 339 (6120): 662-667. doi:10.1126/science.1229237. ISSN 0036-8075. PMID 23393258. 15 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2021.

[5] Silcox, Marry (Nisan 2017). "Purgatorius". (PDF) Paleocene–Eocene plesiadapiforms and Primate Origins. doi:10.1002/9781119179313.wbprim0037. 22 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.

[6] Wilford, John Noble (7 Şubat 2013). "Rat-Size Ancestor Said to Link Man and Beast". The New York Times (İngilizce). ISSN 0362-4331. 31 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Temmuz 2021.

[7] Meredith, Robert W.; Janečka, Jan E.; Gatesy, John; Ryder, Oliver A.; Fisher, Colleen A.; Teeling, Emma C.; Goodbla, Alisha; Eizirik, Eduardo; Simão, Taiz L. L.; Stadler, Tanja; Rabosky, Daniel L. (28 Ekim 2011). "Impacts of the Cretaceous Terrestrial Revolution and KPg Extinction on Mammal Diversification". Science (İngilizce). 334 (6055): 521-524. doi:10.1126/science.1211028. ISSN 0036-8075. PMID 21940861. 25 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Temmuz 2021.

[8] Zhou, Xuming; Sun, Fengming; Xu, Shixia; Yang, Guang; Li, Ming (2015). "The position of tree shrews in the mammalian tree: Comparing multi-gene analyses with phylogenomic results leaves monophyly of Euarchonta doubtful". Integrative Zoology (İngilizce). 10 (2): 186-198. doi:10.1111/1749-4877.12116. ISSN 1749-4877. 22 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Temmuz 2021.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]