Kullanıcı:Basak/Bursa'da hamamlar
Bursa hamamları, hem soğuk hem mineralli sıcak su kaynakları bakımından zengin olması nedeniyle Bursa kentinde antik dönemden beri inşa edilen ve özellikle Osmanlı döneminde yaygınlaşan hamam yapılarını ifade der.
Bursa hamamlarının çoğu çifte hamamdır. Çekirge'de semtinde kaplıca hamamları bulunur; kaplıca hamamlarında diğer hamamlardan farklı olarak sıcak sulu havuzlar bulunur. Günümüzde Bursa merkezinde 37 tarihsel hamam ayakta kalmıştır. Günümüzde tarihî Bursa hamamlarının kimisi hamam olarak kullanılmaya devam etmektedir; kimisi çarşı, kültür merkezi gibi yeni işlevler kazanmıştır.
Tarihçe
değiştirVolkanik bir dağ olan Uludağ'ın eteklerinde kurulması nedeniyle Bursa'da antik çağdan itibaren kaplıca hamamları inşa edilmiştir. Kayıtlı belgeler, Roma İmparatorluğu döneminde Bursa'da hamamların varlığını gösterir. 112 yılında dönemin Bursa valisi Plinius'un İmparator Trajan'a yazdığı, Bursa'da yapılmakta olan bir hamama ilişkin mektuplar bu belgelerdendir.[1] Bizans döneminde kentlerde hamam yapıları ve kullanımı azalmıştı. Hıristiyanlığın Anadolu’da yayılmasıyla birlikte hamamlardaki eğlence kültürünün bu yeni dinin kurallarıyla çakıştığı düşünüldü ve hamamlar, zamanla harabeye dönüştü.[2]
Osmanlı döneminde Bursa'a hamam kültürü canlandı. Bir kaynağa göre Osmanlı döneminde Bursa şehir merkezinde günümüze gelemeyip yazılı kaynaklarda adı geçenlerle birlikte toplam 55 hamamı vardı.[3] Kent merkezindeki hamamların dışında köylerde, mahallelerde ve evlerde de hamamlar vardı. Evliya Çelebi Seyahatnamesi'nde 17. yüzyılda evlerdeki özel hamamlar da dahil edilince 3bin kadar hamam olduğunu yazar.[4] Pek çok kaynakta bu rakamın abartılı olduğu belirtilmiştir. Günümüzde Bursa merkezinde 37 tarihsel hamam ayakta kalmıştır.[5] tarihî Bursa hamamlarının kimisi hamam olarak kullanılmaya devam etmektedir; kimisi çarşı, kültür merkezi gibi yeni işlevler kazanmıştır.
Başlıca hamamlar
değiştirArmutlu Hamamı
değiştirÇekirge semtinde, eski bir Roma kaplıcasının kalıntıları üzerine Osmanlı padişahı I. Murad döneminde inşa edildi. Günümüzde hamam olarak kullanılmaktadır.
Bat Pazarı Hamamı
değiştirÇakır Hamamı
değiştirDayıoğlu Hamamı
değiştirDülger Hamamı
değiştirEmirsultan Hamamı
değiştirEski Yeni Hamam
değiştirEynebey Hamamı
değiştirMahkeme Hamamı
değiştirMuradiye Hamamı
değiştirNalıncılar Hamamı
değiştirPerşembe Hamamı
değiştirTavukpazarı Hamamı
değiştirTimurtaş Hamamı
değiştirKaynakça
değiştir- ^ "Bursa hamam ve kaplıcaları". Bursa Haberleri. Erişim tarihi: 2024-10-22.
- ^ "Yüzyıllara Meydan Okuyan Kültür: Bursa'da Tarihin Tanığı Hamamlar". 9.Köy. 2020-03-26. Erişim tarihi: 2024-10-22.
- ^ "Hamam Kültürü". Bursa Turizm Portalı. Erişim tarihi: 2024-10-22.
- ^ "Su sesinden müzik tınılarına Bursa hamamları Bursa kaplıcaları Bursa kültür merkezleri Ördekli Kültür Merkezi nerede Bursa hamamları nerede". Dergi Bursa. 2017-07-13. Erişim tarihi: 2024-10-22.
- ^ Kaplanoğlu, Raif. "Bursa hamam ve kaplıcaları". Bursa.com. Erişim tarihi: 2024-10-22.