Paratiroid hormon

Başlığın diğer anlamları için Paratiroid sayfasına bakınız.

Paratiroid hormon, parathormon veya PTH, paratiroid bezi tarafından salgılanan, vücutta kalsiyum metabolizmasının düzenlenmesinde rol alan hormon.

Paratiroid hormon
Uygun yapılar PDB Ortolog araması: PDBe RCSB PDB kimlik kodlarının listesi 1BWX, 1ET1, 1FVY, 1HPH, 1HPY, 1HTH, 1ZWA, 1ZWB, 1ZWD, 1ZWE, 1ZWF, 1ZWG, 2L1X, 3C4M
Tanımlayıcılar
Başka adlar	PTH
Dış kimlikler	OMIM: 168450 MGI: 97799 HomoloGene: 266 GeneCards: PTH
Gen yerleşimi (İnsan) Krom. 11. Kromozom (insan) Bant 11p15.3 Başlangıç 13,492,054 bç Bitiş 13,496,181 bç
RNA ekspresyonu deseni Daha çok ekspresyon verisi başvurusu
Gen ontolojisi Moleküler işlevi • transcription factor activity, RNA polymerase II distal enhancer sequence-specific binding • hormone activity • parathyroid hormone receptor binding • type 1 parathyroid hormone receptor binding • protein N-terminus binding • receptor ligand activity • peptide hormone receptor binding • GO:0001200, GO:0001133, GO:0001201 DNA-binding transcription factor activity, RNA polymerase II-specific • GO:0001948, GO:0016582 protein bağlanması Hücresel bileşeni • intracellular anatomical structure • extracellular region • extracellular space Biyolojik süreci • positive regulation of signal transduction • positive regulation of cell proliferation in bone marrow • positive regulation of osteoclast proliferation • response to fibroblast growth factor • hormone-mediated apoptotic signaling pathway • cAMP metabolic process • response to ethanol • response to parathyroid hormone • skeletal system development • positive regulation of ossification • response to lead ion • response to nutrient levels • G protein-coupled receptor signaling pathway • response to vitamin D • negative regulation of apoptotic process in bone marrow cell • GO:1901227 negative regulation of transcription by RNA polymerase II • cellular macromolecule biosynthetic process • cellular calcium ion homeostasis • homeostasis of number of cells within a tissue • response to cadmium ion • Rho protein signal transduction • positive regulation of glucose import • positive regulation of glycogen biosynthetic process • bone resorption • positive regulation of bone mineralization • Gen ifadesinin düzenlenmesi • GO:0003257, GO:0010735, GO:1901228, GO:1900622, GO:1904488 positive regulation of transcription by RNA polymerase II • cell-cell signaling • activation of phospholipase C activity • negative regulation of chondrocyte differentiation • positive regulation of inositol phosphate biosynthetic process • negative regulation of bone mineralization involved in bone maturation • regulation of signaling receptor activity • adenylate cyclase-activating G protein-coupled receptor signaling pathway • calcium ion transport • magnesium ion homeostasis • bone mineralization • phosphate ion homeostasis • calcium ion homeostasis • negative regulation of calcium ion transport Kaynaklar:Amigo / QuickGO
Ortologlar
Türler	İnsan	Fare
Entrez	5741	19226
Ensembl	ENSG00000152266	ENSMUSG00000059077
UniProt	P01270	Q9Z0L6
RefSeq (mRNA)	NM_000315 NM_001316352	NM_020623
RefSeq (protein)	NP_000306 NP_001303281	NP_065648
Yerleşim (UCSC)	Krom. 11: 13.49 – 13.5 Mb	n/a
PubMed araması
Vikiveri
İnsan'ı Gör/Düzenle Fare'yi Gör/Düzenle

Vücutta kalsiyum metabolizmasını ayarlayan en önemli hormondur. Bu hormon dokularda kendi reseptorüne bağlanarak işlev göstermekte, kan kalsiyum seviyesinin yükselmesine ve kan fosfor düzeyinin düşmesine neden olur. Hormonun aşırı salgılandığı durum hiperparatiroidi, az salgılandığı duruma ise hipoparatiroidi adı verilir.

Biyokimyasal yapısı

Paratiroid hormon (PTH) polipeptid yapısında bir hormondur. PTH disülfit bağı içermeyen 84 amino asitlik tek bir polipepdit zinciri olarak salgılanır. Bazik amino asitlerin yapıya yüksek miktarda katılması proteine bazik bir karakter kazandırır. İnsülin ve pek çok peptit hormon gibi prehormon (hormon-öncülü) olarak sentezlenir.

Fonksiyonu

PTH plazma kalsiyum düzeylerini artırdığı için düşük kalsiyum düzeyi ile (hipokalsemi) sentezlenmesi uyarılır. Yüksek kalsiyum düzeyi ile de sentez inhibe olur. Ayrıca D vitamininin en aktif formu olan 1-25 dihidroksikolekalsiferol PTH sentezini inhibe eder. Beta adrenerjik agonistler ve düşük plazma magnezyum düzeyleri ise PTH salgısını artırır.

PTH hücre zarındaki spesifik reseptörü ile etki gösterir. PTH adenilat siklazı aktive eder. Yükselen hücre içi cAMP düzeyleri sonuçta böbrek tübüllerinden kalsiyumun geri emilimini artırır. Böbreklerden kalsiyum atılımı azaltılırken fosfat atılımı artırılarak plazma fosfat düzeyleri düşer. Bu durum 25 hidroksikolekalsiferolün hidroksilasyonunu uyararak D vitaminin aktif formunun yapımını uyarır.

PTH salgısı arttığında kemikte rezopsiyonu arttırır. Düşük derişimde arka arkaya salınımlar ise mineralizasyonu arttırır.

PTH'un böbrekler üzerine olan etkisinin toplam sonucu, plazma kalsiyum düzeyinin artması, plazma fosfat düzeyinin düşmesi ve D vitamini aktivitesinin artmasıdır. D vitamini; kemik ve bağırsaklara etki ederek plazma kalsiyum düzeyini yükseltir.

İlişkili hastalıklar

Hormonun aşırı salgılandığı duruma hiperparatiroidi, az salgılandığı duruma ise hipoparatiroidi adı verilir. Primer ve sekonder hiperparatirodi görülebilir. Hormonun azlığı ya da çokluğu çeşitli sağlık sorunlarına neden olabilir. Ayrıca az salgılanmasında Ağrılı kasılmalar (tetani) ortaya çıkar ve çok salgılandığı zaman Böbrek taşı (nephrolithiasis) oluşur.