Sinop Nükleer Güç Santrali
Sinop Nükleer Güç Santrali, Sinop ilinin merkeze bağlı Abalı köyünde Karadeniz kıyısında kurulması planlanan nükleer enerji santrali.[1] Türkiye'nin Akkuyu Nükleer Güç Santrali'nden sonra projelendirilen ikinci nükleer santraliydi. 27 Haziran 2019'da yayınlanan mülakatta başlangıçtaki maliyet tahminlerinin ikiye katlanması üzerine durduruldu.[2] Eylül 2022'de yapılan açıklamada santral projesi konusunda Rusya ile görüşüldüğü duyuruldu.[3] Ocak 2023'te Güney Koreli KEPCO yetkilileri santral için teklif sundu.[4]
| Sinop Nükleer Güç Santrali | |
|---|---|
 | |
| Ülke | Türkiye |
| Yer | Abalı, Sinop |
| Koordinatlar | 42°05′09″K 34°58′54″D / 42.08583°K 34.98167°D |
| Durumu | Durduruldu |
| İşletme tarihi | 2023 (planlanan) |
| İnşa maliyeti | ABD$20 milyar |
| Nükleer enerji santrali | |
| Reaktör türü | BSR |
| Reaktör tedarikçisi | Atmea |
| Soğutma kaynağı | Karadeniz |
| Elektrik santrali | |
| Yap işlet üniteler | ATMEA1 |
| Planlanan üniteler | 4 × 1.140 MW |
| Planlanan kapasite | 4.560 MW (planlanan) |
Ticari ve kurumsal çerçeve
değiştir1980'de Sinop, nükleer santral kurulumu için uygun yer olarak belirlendi.1983'te ABD'li General Electric firması alanda 1.085 MWe gücünde bir santral yapımı için niyet mektubu verdi, projeye başlanamadı. 2013'te nükleer santral için belirlenen dört yerden birisi oldu ve 3 Mayıs 2013 tarihinde de Türkiye’ye yapılan resmi bir ziyaretle Japonya üst düzey heyeti santral projesi Türk heyeti ile görüştü. Japonya ile imzalanan devletlerarası antlaşma sonucunda santralin yapımı ve daha sonra da 2017 yılında inşaasına başlanması kararlaştırıldı.[5][6][7] Anlaşma uyarınca, santrali işletecek konsorsiyum Japonya, Fransa ve Türkiye'den oluşacak; Türkiye'den kamu adına Elektrik Üretim Anonim Şirketi (EÜAŞ) %49, iki Japon şirketi toplam %30 ve Fransız ortak %21 hisse sahibi olacaklar.[8]
Nükleer santral kurulumuna ilişkin uluslararası anlaşmanın, 2015 genel seçimlerinden sadece iki ay önce ve yeterince tartışılmadan TBMM'ye getirilmesi eleştiri konusu olmuştur.[9]
Kullanılacak teknoloji ve kapasite
değiştirSinop NS'nde Japon MHI ve Fransız Areva ortak girişimi ile geliştirilen Atmea-I tipi basınçlı su reaktörü kullanılacak[10] olup bu teknoloji Sinop yatırımı gerçekleşirse dünyada ilk defa Sinop’ta denenecektir.[11]
Santralin 1.120 MW'lik 4 reaktör ünitesiyle toplam 4.480 MW kurulu güce sahip olması tasarlanmaktadır.[12]
Maliyetler
değiştirNS'in tahmini maliyeti Türkiye'deki resmi kaynaklara göre 20 milyar USD,[12] Japon kaynaklarına göre ise 2 trilyon yen, yani yaklaşık 16,3 milyar USD[13] olarak açıklanmıştır.
Uluslararası anlaşmaya göre devlet, Sinop NS'den elde edilecek elektrik enerjisinin tamamını 20 yıl boyunca kilovat saati yakıt hariç 10,83 sent bedelle almayı garanti etmektedir. 1 sent de yakıt bedeli eklendiğinde fiyat 11,83 sent olmaktadır.[9] Anlaşma tarihindeki kur üzerinden bu fiyat 30,7 kuruşla, TETAŞ'ın son yayımladığı 2013 Yılı Faaliyet Raporu'ndaki 17,27 kuruşluk ortalama elektrik alış bedelinden yüzde 78 daha fazladır. Bu enerjinin pahalı olup tüketiciye satılan elektriğin fiyatını arttıracağı ileri sürülmüştür.[9]
Yer seçimi
değiştirTürkiye Atom Enerjisi Kurumu (TAEK) tarafından yapılan açıklamada, nükleer santral kurulması planlanan potansiyel sahaların ekonomik, mühendislik, çevre ve sosyolojik olmak üzere 4 ana kategori içinde 43 ayrı kritere göre değerlendirildiği; farklı ağırlıklara sahip bu faktörlerden depremsellik, soğutma suyu ve fay hatlarının özellikle göz önünde bulundurulduğu; Sinop sahasının nükleer santral kurulmasına elverişli olup olmadığına dair ayrıntılı değerlendirmenin nükleer santral kurucusunun yer raporu ile başvurusundan sonra yapılacağı belirtilmiştir.[14][15]
Eleştiriler
değiştirSantralin devreye gireceği yıllarda Türkiye'nin elektrik ihtiyacından daha fazla elektrik üretileceği ve nükleer santrallere gerek olmadığı ileri sürülmüştür.[9] Santralin yapımına harcanan yatırım tutarıyla yaklaşık 90 bin kişiye iş olanağı sağlanabileceği iddia edilmiştir.[9] Türkiye'de nükleer yakıt tesisi olmadığı için santralin Türkiye'nin dışa bağımlılığını arttıracağı savunulmuştur.[9] Santralin yapımının yenilenebilir kaynakların geliştirilmesini engelleyeceği ileri sürülmüştür.[9]
Ayrıca bakınız
değiştirKaynakça
değiştir- ^ "Sinop Nükleer Güç Santrali Projesi" (PDF). bianet.org. 3 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 3 Nisan 2018.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 28 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2019.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 1 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ekim 2022.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 18 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Nisan 2023.
- ^ "Türkiye, nükleer enerji atağında; Peki Sinop ile Mersin'in farkı ne?". Enerji Enstitüsü, enerjienstitusu.com. 3 Mayıs 2013. 31 Ekim 2017 tarihinde kaynağından (HTML) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Haziran 2013.
- ^ "TÜBA-Nükleer Enerji Raporu" (PDF). Türkiye Bilimler Akademisi. 2019. 27 Aralık 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2020.
- ^ "Nükleer Enerji Türkiye İçin Doğru Bir Tercih mi?" (PDF). International Conference On Eurasian Economies 2015. 2015. 6 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 8 Aralık 2020.
- ^ "2 Japanese companies aim to fund 30% of Turkish nuclear project" (İngilizce). Nikkei Asian Review. 8 Haziran 2015. 30 Haziran 2017 tarihinde kaynağından (HTML) arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2015.
- ^ a b c d e f g "NKP: Nükleer Harakiriye Hayır!" (HTML). TMMOB, tmmob.org.tr. 28 Mart 2015. 6 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2015.
- ^ Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>etiketi;refMHI01isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme) - ^ Güngör Uras (7 Mayıs 2015). "Sinop'ta nükleer santral işi karıştı" (HTML). Milliyet Gazetesi. 11 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2015.
- ^ a b "Ülkemizde Planlanan Nükleer Santral Projeleri". Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı. 2015. 8 Nisan 2018 tarihinde kaynağından (HTML) arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2015.
- ^ "İşte Sinop Nükleer Santrali'nin maliyeti" (HTML). Milliyet Gazetesi. 22 Haziran 2015. 11 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2015.
- ^ "Nükleer Santral için Neden Sinop Seçilmiştir?". TAEK. 24 Ağustos 2010. 9 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından (HTML) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Haziran 2013.
- ^ Tuncer, Berna (2019). Multi Criteria Decision Making in Site Selection For Nuclear Power Plants (PDF) (Yüksek Lisans). Orta Doğu Teknik Üniversitesi. ss. 16-108. 26 Ekim 2023 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ekim 2023.
Dış bağlantılar
değiştir- Türkiye Cumhuriyeti Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı resmî sitesi
- Türkiye Atom Enerjisi Kurumu resmî sitesi 25 Mart 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.