Tavil Ahmed
Tavil Ahmed[1] ya da Tavil Halil[2], I. Ahmed dönemindeki Celali isyanları'na önderlik etmiş kişilerdedir.
Tavil Ahmed, sekbanlıktan yetişmiştir. Deli Hasan'ın yanında, serdar Sokolluzade Hasan Paşa tarafından savunulan Tokat'ın kuşatılmasında bulunmuştur. Deli Hasan'a Bosna beylerbeyliği verilerek isyanın bastırılmasından sonra onun yerine Anadolu' da Celalilerin liderlerinden biri olmuştur.
Anadoludaki isyanı bastırmak ve Celali kitlelerini imha etmek üzere o sırada vezir olan Nasuh Paşa' ya "Anadolu Muhafızlığı" verildi ve kendisine yardım için Anadolu beylerbeyi Gezdehan (Kecdehan) Ali Paşa görevlendirildi. 1605 yılında Bolvadin köprüsünde meydana gelen savaşta Tavil Ahmed bu iki paşayı yenilgiye uğrattı ve Nasuh Paşa canını zor kurtararak Kütahya' ya çekilmek zorunda kaldı.[1] Bu galibiyetten sonra Tavil Ahmed adamlarıyla Kütahya sancağına bağlı kazaları yağmaladı.[2]
Bu güç durum karşısında padişah I. Ahmed kendisine Şehrizor Eyaleti beylerbeyliği vererek isyanı bastırmaya çalıştı. Ancak Tavil Ahmed bir süre sonra tekrar isyana başladı. Harput kalesini kuşattı ancak alamadı.[1]
Tavil Ahmed'in, Mehmet ve Mustafa isimlerinde oğulları ile Meymun adında kardeşi vardı. Taviloğlu Mehmet sahte bir fermanla Bağdat'ı ele geçirdi. Mehmet'in ölümünden sonra yerine kardeşi Mustafa geçti. Sadrazam Kuyucu Murat Paşa, Canboladoğlu isyanını bastırdıktan sonra Cağalazade Mahmut Paşa kumandasıyla görevlendirdiği kuvvetler 1607 yılında Bağdat'ı Taviloğlu Mustafa'dan geri almıştır.[1] Tavil Ahmed' in kardeşi Meymun Kırşehir ve çevresini tahrip etmiştir.[3] Meymun, Kalenderoğlu'nun kuvvetlerine katılmak üzere Tokat ve Şebinkarahisar'ı geçtikten sonra Karahasan Gediği denilen yerde konaklamış, burada Kuyucu Murat Paşa'nın kuvvetleri tarafından baskına uğrayarak kuvvetlerinin bir kısmı öldürülmüş, kaçabilenler İran topraklarına sığınmıştır.[1]
Ayrıca bakınız
değiştirKaynakça
değiştir- ^ a b c d e Osmanlı Tarihi, III. Cilt-I.Kısım, 10. baskı, Türk Tarih Kurumu Yayınları-2011, Ord. Prof. İsmail Hakkı Uzunçarşılı
- ^ a b "Osmanlı Taşrasında Bir Celali Yıkımının İzleri:Tavil Halil'in Kütahya (Kazaları) Baskını ve Sosyo-Ekonomik Yansımaları,Süleyman Polat". 8 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2014.
- ^ "Kırşehir Valiliği Web Sitesi". 7 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2014.