Atlantik Savaşı
Bu madde veya sayfa başka bir dilden kötü bir biçimde tercüme edilmiştir. Sayfa makine çevirisi veya dilde yetkinliği bulunmayan bir çevirmen tarafından oluşturulmuş olabilir. (Şubat 2021) |
Atlantik Savaşı, tarihteki en uzun, en büyük ve en karmaşık deniz savaşı olarak bilinir.[1] Mücadele, II. Dünya Savaşı'nın patlak vermesiyle başlamış, Mayıs 1945'teki Alman teslimine kadar sürmüştür. II. Dünya Savaşı'nın ilerleyişine göre savaşa dahil olan ülkeler, deniz muharebelerinden geriye çekilmek durumunda kalan ülkeler olmuştur. Atlantik Savaşı'nın ilk dönemlerinde İngiltere, alman denizaltıları (U-bot) karşısında zorluk yaşamıştır, savaşa ABD'nin katılmasıyla ve teknolojik gelişmelerin muharebe sahasına uygulanmasıyla beraber U-bot saldırıları geriletilmiştir.
| Atlantik Savaşı | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Bir İngiliz destroyerinde askerler gözcülük yapıyor, Ekim 1941 | |||||||
| |||||||
| Taraflar | |||||||
 ABD Brezilya Norveç |
 Nazi Almanyası İtalya Krallığı | ||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||
 Dudley Pound Martin Dunbar Nasmith Percy Noble Max Horton John Slessor Leonard W. Murray Royal E. Ingersoll Jonas H. Ingram |
 Erich Raeder Karl Dönitz H.G. von Friedeburg Martin Harlinghausen Günther Lütjens (ölü) Robert Gysae Angelo Parona Romolo Polacchini | ||||||
| Kayıplar | |||||||
|
36.200 Bahriyeli öldü 36.000 Denizci öldü 3.500 Ticaret ve Yük gemisi battı 174 Savaş gemisi battı 741 adet RAF Kıyı komutanlığına bağlı uçak düştü ya da kayboldu |
| ||||||
Arka plan
değiştirI. Dünya Savaşı'nda Almanya tarafından sınırsız denizaltı savaşının kullanılmasının ardından, ülkeler denizaltıları sınırlandırmaya hatta ortadan kaldırmaya çalıştı. Ancak bu çaba başarısız oldu. Bunun yerine, Londra Deniz Antlaşması denizaltıların "kruvazör kurallarına" uymalarını gerektiriyordu, bu da onların yüzeye çıkmasını, gemide arama yapmasına izin vermesini içeriyordu gemi durmayı reddetmesi veya arama için aktif direnç" göstermediği sürece batırılmayacaktı. Şayet gemi durmayı redder ve aramaya izin verirse batırılacaktı. Anlaşmaya göre düşmana bile ait olsa hastane gemilerine saldırmak yasaktır bunun için geminin uygun bir şekilde kızıl haç ile işaretlenmiş olması ve gemiye herhangi bir silahın monte edilmemiş olması gerekir. Silahlı olan gemi meşru hedeftir. Batırılan bir geminin mürettebatına ateş açmak yasaktır.[2]
1939-1943
değiştir
1939'da Kriegsmarine, birleşik İngiliz Kraliyet Donanması ve Fransız Donanmasına (Marine Nationale) karşı denizin kontrolü için meydan okuma gücünden yoksundu. Bunun yerine, Alman deniz stratejisi sermaye gemileri, silahlı tüccar kruvazörleri, denizaltılar ve uçaklar kullanarak ticaret baskınlarına dayanıyordu. Savaş ilan edildiğinde, mevcut U-botlarının çoğu ve Ağustos ayında Atlantik'e ayrılan "cep savaş gemileri" (Panzerschiffe) Deutschland ve DKM Admiral Graf Spee dahil olmak üzere birçok Alman savaş gemisi zaten denizdeydi. Bu gemiler hemen İngiliz ve Fransız gemilerine saldırdı. Alman denizaltısı U-30, okyanus gemisi SS Athenia'yı savaş ilanından sonraki birkaç saat içinde - yolcu gemilerinin batırılmaması kurallarına uymayarak batırıldı. Atlantik Savaşı'nın çoğuna hakim olacak olan U-bot filosu savaşın başlangıcında küçüktü; sadece 57 U-bot vardı mevcut U-botları, küçük ve kısa menzilli Tip II'di ve öncelikle İngiliz kıyı sularındaki mayıncılık ve operasyonlar için kullanıldılar.
Savaşın patlak vermesiyle, İngiliz ve Fransızlar hemen Almanya'nın ablukasına başladılar; ancak bunun Alman endüstrisi üzerinde çok az etkisi oldu. Kraliyet Donanması, ticaretin korunması için İngiliz Adalarından yavaş yavaş genişleyen ve sonunda Panama, Bombay ve Singapur'a kadar ulaşan bir konvoy sistemini hızla hayata geçirdi Konvoylar, Kraliyet Donanması'nın eskortluğunda yola çıkıyordu Her konvoy 30 ile 70 arasında çoğunlukla silahsız ticari gemiden oluşuyordu.
Bazı İngiliz deniz kuvvetleri yetkilileri, özellikle Amirallik Birinci Lord Winston Churchill daha 'saldırgan' bir strateji aradı. Kraliyet Donanması, Batı Yaklaşımlarında nakliye şeritlerinde devriye gezmek ve Alman U-botlarını avlamak için uçak gemilerine dayanan denizaltı karşıtı av grupları oluşturdu. Bu strateji derinden kusurluydu; çünkü küçük silueti olan bir U-botunun her zaman yüzey savaş gemilerini tespit etmesi ve görülmeden çok önce suya batması muhtemeldi. Taşıyıcı uçak çok az yardımcı oldu; denizaltıları yüzeyde tespit edebilseler de, savaşın bu aşamasında onlara saldırmak için yeterli silahları yoktu ve bir uçak tarafından bulunan herhangi bir denizaltı, yüzey savaş gemilerinin geldiği zamana kadar gitmişti. Av grubu stratejisi birkaç gün içinde bir felaketle sonuçlandı. 14 Eylül 1939'da İngiltere'nin en modern taşıyıcısı HMS Ark Royal, U-39 tarafından atılan üç torpido erken patladığında batırılmaktan kurtuldu U-39, eşlik eden muhripler tarafından yüzeye çıktığında batırıldı bu savaşın ilk U-bot kaybı oldu.
Almanya düşmanlarına karşı Kurt sürüsü taktiğini kullandı. Taktik şöyle işliyordu denizaltılar gruplar halinde dolaşacak bir konvoy veya savaş gemisi ile karşılaştıklarında diğer denizaltılara telsiz ile haber verilecekti ancak bu telsiz mesajı düşmanın mesajı çözmemesi ve amaçlarını anlamaları için şifreli Enigma makinesi ile gönderilecektir. Mesajı alan diğer denizaltılar bölgeye gönderildiğinde konvoyun etrafı çevrilecek dört bir yandan konvoya saldırılacaktır. Almanlar bu taktiği I Dünya Savaşı'nın sonlarına doğru uygulamışlar ama istedikleri başarıyı elde edememişlerdir. Versay Antlaşması ile Almanya'nın denizaltı üretmesi yasaklandı Hitler iktidara gelip Versay Antlaşması'nı tanımadığını açıklayınca Almanya 1935 ten itibaren tekrar denizaltı üretmeye başladı 30'lu yıllarda Almanya'nın 50 ile 60 tane denizaltı ya sahipti 1 Eylül 1939'da Almanya Polonya'ya saldırınca İngiltere ve Fransa Almanya'ya savaş ilan etti İngiltere 3 Eylül'de Almanya'ya saat 10.00 da savaş ilan etti Yaklaşık 5 saat sonra bir Alman Denizaltısı İngiltere'ye Doğru yol almakta olan bir yolcu gemisini batırdı. Böylece denizlerde Savaş başladı o dönem İngiltere dünyanın en güçlü donanmasına sahiptir Almanya'nın ise sadece 7 savaş gemisi bulunmaktadır Bu yüzden denizlerde Hakimiyet İngiltere kontrolündeydi Almanya hem denizlere hükmetmek hem de İngiliz donanmasının yok etmek diyordu.
İlk kurt sürüsü saldırısı Ekim 1939 da yapıldı 6 U-bot Karayiplerde bir İngiliz ticaret konvoyuna saldırmış ve 4 gemi batırmıştı konvoya eşlik eden savaş gemileri bir denizaltı batırdı. Almanya 10 Mayıs'ta başlattığı saldırı ile Fransa Belçika Hollanda teslim olmuştu geriye İngiltere kalmıştı Hitler Aslında İngiltere işgal etmek istemiyordu onun yerine Rus topraklarını işgal etmek istiyordu bunun için İngiltere'yi Barış'a zorlamak istiyordu Haziran 1940'tan itibaren hem havadan İngiltere şehirlerine saldırı hem de denizlerde İngiliz konvoylarına denizaltı saldırıları yapılmaya başlandı. İlk saldırılar Ekim 1939 ile Nisan 1940 arası yapıldı bu saldırılarda 7 gemi batırıldı 3 denizaltı kaybedildi U-40 (kayıp), U-42 (kayıp), U-45 (kayıp). Almanya, Fransa ve Norveç'i işgal etmişti burada denizaltılar için üsler kuruldu. 8 Mayıs ve 21 Haziran arası 23 U-bot'tan oluşan Batı Kurt sürüsü 10 konvoya saldırıp 191 tonluk 33 gemi batırıp 33 tonluk 4 gemiye hasar verdi. 21 Eylül 1940 da ilk ciddi kurt sürüsü saldırısı oldu 4 Alman denizaltısı 42 gemilik bir konvoya saldırmış ve 11 gemiyi batırmıştı. 1 aralıkta ise yedi Alman 3 İtalyan denizaltısı başka bir konvoya saldırmış ve 10 gemi batırmıştı. Mart 1941 den itibaren İngilizler konvoylara eşlik eden savaş gemisi sayısını artırdı bu kısmen etkili oldu konvoylara saldıran bazı Alman denizaltıları batırıldı. Ancak Alman denizaltıları hâlâ İngiliz gemilerine ciddi kayıplar verdiriyordu Nisan 1940 da bir Konvoya yapılan saldırıda 10 gemi batırılmıştı. Ekim 1941 de 56 gemi batırılmıştı. Ancak 1942 de U-bot kayıpları artmaya başladı ilk altı ayda 21 U-bot batırıldı. Mart 1942'de Almanlar, Anglo-Amerikan iletişiminin kodu olan Naval Cipher 3'ü kırdı. Mart 1942'den Haziran 1943'e kadar Amirallik mesajlarının yüzde sekseni Almanlar tarafından okundu. Müttefik ticaret gemilerinin batması önemli ölçüde arttı. 1943 ilkbaharında denizlerdeki savaş şiddetlendi Almanlar 82 gemi batırırken 12 denizaltı kaybetti. Nisan ayında U-bot kayıpları artmaya başladı batırılan 39 gemiye karşılık 15 U-bot kaybedildi. Mayıs da 16 savaş gemisinin eşlik ettiği 43 gemilik bir konvoya saldıran Alman denizaltıları 13 gemi batırdılar ise kendileri de 6 U-bot kaybetti. Mayıs ayında kaybedilen 58 gemiye karşılık 43 U-bot batırıldı bu Alman denizciler için kara Mayıs olarak bilinir.[3] Haziran ayında da Alman denizaltıları ağır kayıplar vermeye devam etti sadece 3 Haziran 1943 de 4 Alman denizaltısı U-105, U-202, U-462 ve U-521 kaybedildi. 24 Haziranda da Alman denizaltıları U-119, U-194, U-200 ve U-449, düşman saldırıları karşısında kaybedildi. Artan kayıplar mürettebatı tedirgin etti bazıları göreve çıkmaya reddederek isyan etti. Nitekim 26 Haziran da Nazi işgali altındaki Norveç'te bulunan altı farklı denizaltıdan 200'den fazla Alman Donanması mürettebatı isyan etti. Denizciler Müttefik gemilerinin bulunduğu denize açılma emirlerine uymayı reddettiler. İsyancılar tutuklandı ve Oslo'daki Akershus Hapishanesine konuldu[4] Almanya artık denizlerdeki üstünlüğünü kaybetmişti Denizaltılar artık avcı değil av durumuna düşmüşlerdi Temmuz 1943 yılında kayıplar devam etti 15 Temmuz da Alman denizaltıları U-135, U-509 ve U-759 düşman eylemleri karşısında kaybedildi. 8 gün sonra 23 Temmuz da üç Alman denizaltısı daha batırıldı. (U-527, U-598 ve U-613) Artık Alman denizaltıları denizdeki hakimiyeti kaybetmişti denizaltılar artık kurt sürüsü saldırısı yapamayacak hale gelmişti.
1943'ten itibaren, Atlantik Savaşı'ndaki Alman denizaltı kayıplarının sayısı muazzam bir şekilde arttı. Müttefik deniz kuvvetleri, modern denizaltı karşıtı savaş yöntemlerini kullandı. Bunlar arasında Asdic cihazları, Hedgehog derinlik şarj rampaları ve birçok yeni fırkateyn, korvet ve muhrip vardı. Müttefik Hava Kuvvetleri de Alman U-botlarıyla savaşmada önemli bir rol oynadı. Catalina uçan tekneleri gibi uzun menzilli uçaklarla, Atlantik'in geniş alanları taranabiliyordu. İzlanda, Azor Adaları ve Büyük Britanya'dan bu uçakların kalktığı üsler vardı. Blenheim bombardıman uçakları gibi cephede arazi kullanımı için zaten çok eski olan uçaklar da kullanıldı. Amiral Karl Dönitz komutasındaki Alman U-Bot Komutanlığı can kaybının çok olmasından endişe duymuş ve özellikle hava tehdidini ortadan kaldırmanın yolunu aramışlardır. Bu amaçla, bazı Tip VII tekneler tamamen yeniden donatıldı. 2 cm uçaksavar silahı yerine tarete 3,7 cm uçaksavar silahı yerleştirildi. 8,8 cm'lik topun yerini bir Flakquad aldı. Kulenin arkasına bir Flakvierling de yerleştirildi. Bu şekilde donatılmış tekneler, uçaksavar tuzakları (Flakfalle) görevi görecekti.
1943 yazında bu prensibe göre toplam sekiz denizaltı dönüştürüldü: U-211, U-256, U-263, U-271, U-441, U-621, U-650 ve U-953. Görevleri Müttefik hava kuvvetlerini çekmekti. Normal şartlar altında, saldırıya uğrayan tekneler dalarak uzaklaşmalı ve böylece uçakların saldırısından kaçmalıdır. Ancak, uçaksavar tuzağına sahip tekne yerinde kalmalı ve saldırganı güçlendirilmiş uçaksavar silahıyla vurmalıdır.
Uçaksavar tuzağı fikrinin fiyasko olduğu ortaya çıktı. İki denizaltı asla denize açılmadı ve altı dönüştürülmüş tekneden beşi asla limana geri dönmedi ve düşman hava kuvvetleri tarafından batırıldılar. Altıncı tekne olan U 441, Aralık 1943'te St Nazaire limanına ulaştı. Tüm deniz personeli bir Blenheim bombacısı tarafından öldürülmüştü ve mermiler tekneyi dalış yapamaz hale getirmişti. Orada bulunan gemi mühendisi sınırlı denizcilik bilgisi ile tekneyi yeniden yüzer hale getirdi. Aralık 1943'te uçaksavar tuzakları deneyi durduruldu.[5]
Kaynakça
değiştir- ^ David Syrett, The defeat of the German U-boats: The Battle of the Atlantic (1994).
- ^ Holwitt 2005
- ^ David Syrett, The defeat of the German U-boats: The Battle of the Atlantic (1994).
- ^ 200 German Sub Mutineers Are Jailed in Oslo", Milwaukee Sentinel, June 26, 1943, p1.
- ^ Paul Herbert Freyer: Der Tod auf allen Meeren. Ein Tatsachenbericht zur Geschichte des faschistischen U-Boot-Krieges. 9. Auflage. Militärverlag der Deutschen Demokratischen Republik, Berlin 1982.