Borneo Savaşı (1945)
Borneo savaşı veya İkinci Borneo Muharebesi, İkinci Dünya Savaşı sırasında Güney Batı Pasifik Bölgesi'nde Japonların elindeki İngiliz Borneo ve Hollanda Borneo'sunu kurtarmak için yapılan son büyük Müttefik harekâtıydı. Toplu olarak Obua Operasyonu olarak adlandırılan, 1 Mayıs ile 21 Temmuz 1945 tarihleri arasında, Korgeneral Leslie Morshead komutasındaki Avustralya I Kolordu tarafından, 1941'in sonlarından 1942'nin başlarından beri adayı işgal eden Japon İmparatorluk kuvvetlerine karşı bir dizi amfibi saldırı gerçekleştirildi. Adadaki ana Japon oluşumu Korgeneral Masao Baba komutasındaki Otuz Yedinci Ordu'ydu ve deniz garnizonu Koramiral Michiaki Kamada tarafından komuta ediliyordu. Avustralya kara kuvvetleri ABD ve diğer Müttefik hava ve deniz kuvvetleri tarafından destekleniyordu. ABD, operasyonun yürütülmesi için gerekli nakliye ve lojistik desteğin büyük kısmını sağlıyordu. Muharebenin başlangıçta altı aşamayı içermesi planlanmıştı, ancak sonunda dört noktaya çıkarma yapıldı: Tarakan, Labuan, Kuzey Borneo ve Balikpapan. Dayaklar ve adanın iç kesimlerinde az sayıda Müttefik personeli tarafından da gerilla operasyonları gerçekleştirildi. Büyük muharebe operasyonları Temmuz ortasında tamamlanırken, Borneo'da yerel çatışmalar Ağustos ayında savaşın sonuna kadar devam etti. Başlangıçta gelecekteki operasyonları desteklemek için hayati önem taşıyan hava alanlarını ve liman tesislerini güvence altına almayı amaçlayan hazırlık bombardımanı, petrol üretim tesisleri de dahil olmak üzere adanın altyapısında ağır hasara yol açtı. Sonuç olarak Müttefiklerin harekâttan elde ettiği stratejik faydalar ihmal edilebilir düzeydeydi.
| Borneo Savaşı | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Filipinler Seferi, Pasifik Cephesi, II. Dünya Savaşı | |||||||
 Avustralya birlikleri Brunei'ye doğru ilerliyor, 1945 | |||||||
| |||||||
| Taraflar | |||||||
|
 Hollanda |
 Japonya | ||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||
|
 Thomas Kinkaid |
Masao Baba | ||||||
| Güçler | |||||||
| 74.000 | 32.000 | ||||||
| Kayıplar | |||||||
| 2.100 | 4.700 | ||||||
Muharebenin ardından Avustralyalı personel, sivil idareyi yeniden kurmak, yeniden inşa çabalarını denetlemek, Japon birliklerinin teslim edilmesini denetlemek ve Borneo çevresindeki kamplarda tutulan eski Müttefik savaş esirlerini kurtarmak için 1945'in sonlarına kadar Borneo'da kaldı.[1] Beaufort yakınlarındaki Avustralya kuvvetlerinin, yaklaşık 6.000 Japon'un öldürüldüğü Sandakan Ölüm Yürüyüşlerinin intikamını almak için yerel savaşçıları savaştan sonra teslim olan Japon birliklerini katletmeye teşvik ettiği iddia edildi. Tarihçi Ooi Keat Gin, bu iddiaları hiçbir belgesel kanıtın desteklemediğini belirtiyor. [2]
Tarihçi Eustace Keogh'a göre Avustralya kuvvetleri tarafından Borneo harekâtı boyunca gerçekleştirilen amfibi operasyonlar harekâtın olağanüstü özelliği idi ve Avustralyalıların savaş sırasında gerçekleştirdiği bu tür en büyük operasyonları temsil ediyordu. Çok büyük miktarda deniz ve hava desteğinin yanı sıra çeşitli ulusların hava, kara ve deniz kuvvetleri arasında karmaşık planlama ve işbirliği gerektiriyordu. Görevlendirilen kuvvetlerin eğitimi için operasyon öncesinde önemli miktarda zaman ve kaynak harcandı.[3] Tarihçi Peter Dennis, operasyonların "stratejik açıdan şüpheli değere sahip olduğunu...[ancak]... ustaca yürütüldüğünü" belirtiyor. [4] Sefer sırasında Müttefikler tarafında kayıplar yaklaşık 2.100'ü bulurken, [5] Japonlar yaklaşık 4.700 kayıp verdi.[6] Önemli sayıda sivil öldürüldü veya yaralandı, örneğin Tarakan'ın işgal öncesi bombardımanı en az 100 sivilin ölümüyle sonuçlandı. [7]