Henan
Henan (Çince: 河南; pinyin: Hénán), Çin'in Orta Çin bölgesinin doğusunda bulunan bir eyalet.
| Henan Eyaleti | ||||||||||||||
| ||||||||||||||
| Kısaltmalar: 豫 (pinyin: Yù) | ||||||||||||||
| ||||||||||||||
| Adın kökeni | 河 hé - "(Sarı) Irmak" 南 nán - güney "Sarı Irmak'ın güneyi" | |||||||||||||
| İdari birim türü | Eyalet | |||||||||||||
| Başkenti | Zhengzhou | |||||||||||||
| En büyük şehri | Nanyang | |||||||||||||
| ÇKP Komitesi Sekreteri | Xie Fuzhan | |||||||||||||
| Vali | Chen Run'er | |||||||||||||
| Yüzölçümü | 167.000 km² (17.) | |||||||||||||
| Nüfusu (2020) - Nüfus yoğunluğu |
99.365.519[1] (3.) 560 kişi/km² (7.) | |||||||||||||
| GSYİH (2016) - kişi başına |
CNY 4,01 trilyon (5.) CNY 42.363 (21.) | |||||||||||||
| İGE (2014) | 0,727 (yüksek) (22.) | |||||||||||||
| Başlıca etnik gruplar | Han - %98,8 Hui - %1 | |||||||||||||
| İl düzeyi | 17 | |||||||||||||
| İlçe düzeyi | 159 | |||||||||||||
| Belde düzeyi† | 2455 | |||||||||||||
| ISO 3166-2 | CN-41 | |||||||||||||
| Resmî websitesi http://www.henan.gov.cn (Çince) | ||||||||||||||
Henan'in tek karakterlik kısaltılması "豫" (yù). Bu, Henan'in bazı bölgelerini içeren Han Hanedanı eyaleti (zhou) olan Yuzhou'dan alınır. "Hé" (河) ile "nán" (南) karakterlerinden oluşan eyalet ismi "ırmağın güneyi" anlamına gelir ve bu Sarı Irmak'ın konumu ile ilgilidir, ancak eyaletin dörtte biri Sarı Irmak'ın kuzeyinde bulunur.
Henan'de tarihi olarak çeşitli Çin imparatorluklarının başkentleri olarak işlev göstermiş Luoyang ve Kaifeng kentleri bulunmaktadır. Henan'ın 94,02 milyon kişilik nüfusu var ve 2010'daki nüfus sayımına kadar Çin'in en yüksek nüfusuna sahip eyalet idi, ancak günümüzde Guangdong ile Şantung eyaletlerinden sonra üçüncü sırada yer almaktadır.
İdari yapılanma
değiştir| Henan Eyaleti İdari Bölümler | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Bölüm kodu[2] | İsim | Çince Pinyin |
Alan (km2) |
Nüfus (2020 Nüfus Sayımı)[1] |
Merkez | İlçe düzeyi bölümler[3] | |||
| Semtler | İlçe düzeyi şehirler | İlçeler | |||||||
| 410000 | Henan Eyaleti | 河南省 Hénán Shěng |
165.663,65 | 99.365.519 | Zhengzhou Şehri | 54 | 21 | 82 | |
| — İl düzeyi şehirler — | |||||||||
| 410100 | Zhengzhou Şehri | 郑州市 Zhèngzhōu Shì |
7.567,18 | 12.600.574 | Zhongyuan Semti | 6 | 5 | 1 | |
| 410200 | Kaifeng Şehri | 开封市 Kāifēng Shì |
6.240,22 | 4.824.016 | Gulou Semti | 5 | 4 | ||
| 410300 | Luoyang Şehri | 洛阳市 Luòyáng Shì |
15.235,85 | 7.056.699 | Luolong Semti | 7 | 7 | ||
| 410400 | Pingdingshan Şehri | 平顶山市 Píngdǐngshān Shì |
7.910,12 | 4.987.137 | Xinhua Semti | 4 | 2 | 4 | |
| 410500 | Anyang Şehri | 安阳市 Ānyáng Shì |
7.351,54 | 5.477.614 | Beiguan Semti | 4 | 1 | 4 | |
| 410600 | Hebi Şehri | 鹤壁市 Hèbì Shì |
2.140,43 | 1.565.973 | Qibin Semti | 3 | 2 | ||
| 410700 | Xinxiang Şehri | 新乡市 Xīnxiāng Shì |
8.290,89 | 6.251.929 | Weibin Semti | 4 | 3 | 5 | |
| 410800 | Jiaozuo Şehri | 焦作市 Jiāozuò Shì |
3.972,58 | 3.521.078 | Jiefang Semti | 4 | 2 | 4 | |
| 410900 | Puyang Şehri | 濮阳市 Púyáng Shì |
4.271,16 | 3.772.088 | Hualong Semti | 1 | 5 | ||
| 411000 | Xuchang Şehri | 许昌市 Xǔchāng Shì |
4.978,83 | 4.379.998 | Weidu Semti | 2 | 2 | 2 | |
| 411100 | Luohe Şehri | 漯河市 Luòhé Shì |
2.692,41 | 2.367.490 | Yancheng Semti | 3 | 2 | ||
| 411200 | Sanmenxia Şehri | 三门峡市 Sānménxiá Shì |
9.935,74 | 2.034.872 | Hubin Semti | 2 | 2 | 2 | |
| 411300 | Nanyang Şehri | 南阳市 Nányáng Shì |
26.511,48 | 9.713.112 | Wolong Semti | 2 | 1 | 10 | |
| 411400 | Shangqiu Şehri | 商丘市 Shāngqiū Shì |
10.703,55 | 7.816.831 | Suiyang Semti | 2 | 1 | 6 | |
| 411500 | Xinyang Şehri | 信阳市 Xìnyáng Shì |
18.915,61 | 6.234.401 | Pingqiao Semti | 2 | 8 | ||
| 411600 | Zhoukou Şehri | 周口市 Zhōukǒu Shì |
11.961,04 | 9.026.015 | Chuanhui Semti | 2 | 1 | 7 | |
| 411700 | Zhumadian Şehri | 驻马店市 Zhùmǎdiàn Shì |
15.086,28 | 7.008.427 | Yicheng Semti | 1 | 9 | ||
| — Doğrudan eyalet tarafından yönetilen ilçe düzeyi bölümler — | |||||||||
| 419001 | Jiyuan Şehri | 济源市 Jǐyuán Shì |
1.898,71 | 727.265 | Qinyuan Bucağı | 1 | |||
Nüfus
değiştir2020 yılı Çin Ulusal Nüfus Sayımı'na göre Henan Eyaleti'nin toplam nüfusu 99.365.519.[1]
Etnik yapı
değiştirHenan Eyaleti sınırları içerisinde nüfusları 10 bin'i aşan etnik gruplar şunlardır:
| Etnik grup | Nüfus |
|---|---|
| Han | 92.908.354 |
| Hui | 957.964 |
| Moğol | 63.473 |
| Mançu | 55.493 |
Diller
değiştirHenanlıların çoğu Beifanghua'nın farklı lehçelerini konuşurlar. Bu lehçeler dilbilimciler tarafından "Zhongyuan Guanhua" kategorisinin farklı değişkeleri olarak sınıflandırılır. Buna istisna olarak, Henan'in kuzeybatı köşesinde Beifanghua değil, Çin dillerinin ayrı bir dalını teşkil eden Jin Çincesinin farklı lehçeleri konuşulur.
Ayrıca bakınız
değiştir
Wikimedia Commons'ta Henan ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.
Kaynakça
değiştir- ^ a b c "河南省第七次全国人口普查公报（第二号）". 河南省统计局. 24 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "中华人民共和国县以上行政区划代码". 中华人民共和国民政部. 2 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2020.
- ^ 中华人民共和国民政部 (Ağustos 2014). 《中国民政统计年鉴2014》. 中国统计出版社. ISBN 978-7-5037-7130-9.
- ^ 国务院人口普查办公室、国家统计局人口和就业统计司 (Devlet Konseyi Sayım Dairesi, Ulusal İstatistik Bürosu Nüfus ve İstihdam İstatistikleri Dairesi) ((Ed.)). "1-6 各地区分性别、民族的人口" [1-6 Cinsiyet ve etnik kökene göre nüfus]. 中国2010年人口普查资料 (Çin'in 2010 Nüfus Sayımı Verileri) (Çince). 中国统计出版社 (Çin İstatistik Yayımevi). 16 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2018.
Dış bağlantılar
değiştir- Resmi site 9 Şubat 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
 | Çin Halk Cumhuriyeti'deki yerleşim yeri ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |