I Lombardi alla prima crociata

I Lombardi alla Prima Crociata (Lombardlar Birinci Haçlı Seferinde), Giuseppe Verdi'nin ilk gösterimi 11 Şubat 1843 tarihinde Milano Teatro alla Scala'da yapılan dört perdelik opera çalışmasıdır. Tommaso Grossi'nin epik şiirinden esinlenerek yaratılan bu çalışmanın İtalyanca librettosunu Temistocle Solera yazmıştır.

I Lombardi lla prima crociata

Lombardlar'in ülkelerinden ayrılmaları
Özgün isim	I Lombardi
Özgün dil	İtalyanca
Müzik	Giuseppe Verdi
Libretto	Temistocle Solera
Gala	11 Şubat 1843
İlk gösterim yeri	Teatro alla Scala, Milano
Oyuncular	Arvino, Lord Folco'nun oğlu, tenör Pagano/Münzevi keşiş, Lord Folco'nun oğlu, bas Viclinda, wife of Arvino'nun karisı soprano Giselda, Arvino'nun kızı, soprano Oronte, Antakya Emiri'nin oğlu tenor Yağı-Sayan/Acciano, Antakya Emiri

G. Verdi'nin "I Lombardi" operasının libretto 1843 metnini baskısının kapağı

Roller

1843 prömiyer temsilinde Pagano rolunu alan "Prosper Dérivis"

1843 prömiyer temsilinde Oronte rolunu alan "Carlo Guasco"

1843 prömiyer temsilinde Giselda rolunu alan "Erminia Frezzolini"

Rol	Ses tipi	Prömiyer, 11 Şubat 1843 (Orkestra şefi:Eugenio Cavallini] )
Arvino, Lord Folco'nun oğlu	tenor	Giovanni Severi
Pagano/Münzevi keşiş, Lord Folco'nun oğlu	bas	Prosper Dérivis
Viclinda, Arvino'nun karisı	soprano	Teresa Ruggeri
Giselda, Arvino'nun kızı	soprano	Erminia Frezzolini
Oronte, Antakya Emiri'nin oğlu	tenor	Carlo Guasco
Yağı-Sayan/Acciano, Antakya Emiri	tenor

Konu özeti

Mekan: Milano, Antakya ve civarı, Kudüs
Zaman: 1096 - 1097

I. Perde

Sahne I.1: Milano'da Sant'Amriglio Kilisesi dışında bir meydan

Daha önce Viclinda ile kimin evleneceği üzerinde büyük anlaşmazlığa düşen ve birbirleriyle kavga etmiş olan Lord Falco'nun iki oğlu, Pagano ve Arvino,q birbiriyle barışmışlardır. Daha önce kardeşini öldürmekle tehdit etmiş olan Pagano gönderilmiş olduğu sürgünden geri dönmüştür. Bu iyi gelişmeyi kutlamak için bir kalabalık Sant'Amriglio Kilisesi önünde toplanmıştır. Şimdi Arvino'nun karısı olan Viclinda ve kızları olan Giselda iki kardeşin tekrar birbirleriyle uzlaşıp barışmalarına şahit olmak için şahsen orada bulunmaktadırlar. Kudüs'u ve Kutsal Ülkeleri Hristiyanlık adına fethetmek için bir Haçlı Seferi yapılacağı ilan edilmiştir. Bu sefere katılan Lombardlar birliğine Arvino'nun komuta etmesine karar verilmiştir. Pagano hala kızgınlığının geçmemiş olduğunu Arvino'nun genç hizmetlisi Pirro'ya ifade etmektedir. Pagano hala Viclinda'nın kendi karısı olmasını istemektedir ve bunu sağlamak için Pirro yardımı ile onu kaçırmaya kararlıdır. (Arya:Sciagurata! hai tu creduto (Zavallı kadın! Seni hemen unutacağımı mı sandın). Arka planda rahibeler bir şarkı söylemekte iken Pirro şehrin eşkıya takımını toplayıp Viclında'nın kaçırılmasının nasıl yapılacağını planlamaya başlar.

Sahne I.2: Folco Sarayı

Viclinda ve Giselda Pagano'nun fikrini değiştirip barışçıl kisveye bürünmesine gayet şüphe ile bakmaktadırlar. Arvino onlardan geceyi Arvino'nun dairesinde geçirmeye kararlı olan babası Lord Folco'ya gözkulak olup bakmalarını ister. Pirro, Pagano ve etraflarına topladıkları şehrin eşkıya takımı saraya bir saldırı düzenlerler. Pagano kılıcını çeker ve Arvino'nun dairesine girer. Buradan kana bulanmış kılıcı ile tekrar dışarı çıkar ve Viclında'yı da zorla yanında dışarı çıkarır. Birden Arvino ortaya çıkar. Pagano o zaman anlar ki karanlık dairede öldürdüğü kişi, kardeşi değil babasıdır ve bundan büyük bir şoka uğrar. (Arya: Horror| (Korkunç!) Etrafta toplanan kalabalık Pagano'nun öldürülmesini isterler. Fakat Giselda bu kadar kan dökmenin yeterinden çok olduğunu, daha fazla kan dökülmemesinin kayıplarını geri getirmeyeceğini iddia eder. Böylece Pagano yeniden sürgüne gönderilir.

II. Perde

Sahne II.1: Antakya'da Yağı-Sayan sarayında

Yağı-Sayan (operada adı Acatino) ve Antakya etrafında bulunan arazilerde yaşayan emirlerle bir toplantı yaparak sağa sola hiç nedensiz saldıran Haçlılara karşı nasıl direnme yapabileceklerini görüşürler. Esir edilmiş olan Giselda Yağı-Sayan'ın haremine getirilmiştir ve harem içinde göz altında tutulmaktadır. Yağı-Sayan'nın en kıdemli karısı olan ve Hristiyanlıktan ayrılmadığını gizli tutan Sofia kendi oğlu olan Oronte ile birlikte hareme gelir. Oronte bir bakışta tutsak olan Giselda'ya âşık olmuştur. Oronte Giselda'ya olan aşkını anlatan şu aryayı söylemeye başlar: (Arya:"'La mia letizia infondere (Senin sevecen kalbine sana olan sevgimin bana verdiği memnuniyeti aksedirebilsem.") Örente bu şarkıyı söylemekte iken, Sofia oğlu Oronte'yi Hristiyanlığa dönüştürmek için Giselda'nın bir vasıta olabileceğini düşünmektedir. (Arya:Come poteva ün angelo (Gökler nasıl o kadar saf tertemiz yürekli bir melek yaratabildiler)

Sahne II.2: Antakya dışında bir mağarada

Bu mağarada yaşayan münzevi keşiş Haçlılar'ın gelmelerini beklemektedir. Mağaraya bir erkek gelir ve kendinin geçmişte yaptığı günahları çıkartması için kendine tanrı merhameti sağlanması için kutsal bir kişi olarak gördüğü kesişten yardım istemektedir. Bu adam Pirro'dur. İtalya'dan kaçmış ve Antakya'ya gelip Yağı-Sayan'ın yakın danışmanı olmuştur. O sırada görevi Antakya duvar kapılarını kontrol etmektir. Munzevi keşiş Pirro'ya dinsel öğütler vererek onu yatıştırmaya çalışır. Bu arada eğer Hristiyanlığa hizmet etmek istemekteyse yapacağı en iyi ve kutsal işin Antakya şehri kapılarını şehre yaklaşmakta olan Hristiyan Haçlılara açmak olacağını ona öğütler. O ayrıldıktan sonra mağaraya Arvino ve komutasındaki Haçlılar birliği de gelir. Keşiş Arvinodan kızı Giselda'nın Yağı-Sayan tarafından esir edilip Antakya kalesi içine götürülmüş olduğunu öğrenir. Keşiş Arvino'ya Antakya'nın mutlaka Hristiyanlae eline geçeceğini söyler.

Sahne II.3 : Yağı-Sayan'ın haremi

Harem mensupları Giselda'nın Orente'nin dikkatini kendine çekmekte başarısı ile ne kadar talihli bir kadın olduğu hakkında bir şarkı söylerler. Giselda bir arya söyleyerek dua etmektedir. (Arya:madre, dal cielo / "O annem gökten benim ağlayıp dövünmemi duy.") Dışarıdan duyulan bağırtılardan Haçlılarin Antakya kalesine girip şehri istila etmeye başladıkları haberi her tarafa yayılmaktadır. Sofia hareme girerek hem Yağı-Sayan hem de Oronte'nin öldürüldüğü bildirir. Haçlılardan olan Giselda'nin babası olan Arvino ve keşiş hareme girerler. Sofia Giselda 'ya Arvino'nun hem kocasını hem de oğlunu katleden kişi olduğunu açıklar. Giselda buna gayet üzülmüştür ve babasının iğrenç bir katil olduğunu anlayarak onun kendini kucaklama girişimine karşı durup ve bir katili kucaklayamayacağını açıkça gösterir. Giselda Haçlı seferinin bir Tanrı dileği olmadığını açıkça ifade eder. Babası kızının Tanrı aleyhtarı olduğunu düşünüp kılıcını çekip kızını öldürmekle tehdit eder. Fakat Sofia ve keşiş Arvino'yu bir evlat katili olmaktan önlerler. Arvino, kızının aklını kaybetmiş olduğunu iddia eder.

III. Perde

Sahne III.1 : Jehoshaphat Vadisi. Kudüs uzaktan görünmekte

Savaşçı Haçlı askerleri ve yanlarındaki alelade halktan Hristiyan hacı adayları Kudüs'ün ve Kutsal Ülke'nin güzellikleri hakkında bir şarkı söylerler. Giselda babasının çadırlı kampının etrafında gezinmeye çıkmıştır. Birden Orente karşısına çıkar. Arvino onu öldürmemiş sadece kılıcı ile yaralamıştır. Giselda ve Orente birlikte kaçmaya karar verirler. (İkili:Oh belle, a questa misera (O güzel kız; ne kadar perişansın.)

Sahne III.2: Arvino'nun çadırı

Arvino kızının kendi babasına ihanet ederek kaçmasına gayet kızgındır. Haçlı askerler çadıra gelerek Pagano'nun çadırlı ordugahta göründüğünü ona bildirdiler. Arvino, askerlerinin de hemfikirliği ile, onun yakalanmasını ve sonra da öldürülmesini istemektedir.

Sahne III.3 : Ürdün Nehri yakınında bir mağara

Bir keman prelüdünden sonra sahneye Giselda ve Orente gelirler. Orente tekrar yaralanmıştır. Giselda Tanrı'nın kendilerine ne kadar bir kötü kader verdiğinden ağlayıp sızlamaktadır. Bu sırada keşiş ortaya çıkar. Giselda ve Orente'ye hitaplar onlara kaçmakla büyük bir günah işlediklerini ama bu büyük günahın eğer Orente vaftiz edilip Hristiyan olursa ortadan kalkacağını anlatır. Keşiş Oronte'yi vaftiz etme ayinine başlar. Ama Oronte bu sırada yaralarından ölür ve ölmekte iken Giselda'ya kendini cennette yeniden göreceğini vadeder. Giselda büyük bir yasa kapılır.

IV. Perde

Giselda mağarada uykuya yatmıştır. Birden rüyasında Oronte'nin hayalini görür. Tanrının kendini affettiğini ve Hristiyan Haçlılarin da yakın bulunan Silom su kaynağından akan suyu içerlerse daha da güç kazanacaklarını ona bildirir. Gisela uyanır ve rüyasının gördüğü hayalin ne kadar mucizeli olduğu hakkında bir şarkıya başlar. (Arya: Qual prodigio . . . Non fu sogno! (Bir mucize! ...Bir boş rüya değil).

Sahne IV.2: The Lombardlar çadırlı ordugahı

Haçlı savaşçılar ve Hristiyan hacı adayları çölde tanrının kendilerini yalnız bıraktığından ona serzenişlerde bulunmaktadırlar. Birden Giselda sahneye girer ve onlara yakında bir mucizeli su kaynağı bulunduğunu rüyasında kendisine haber verildiğini açıklar. Tüm Haçlılar bundan gayet büyük moral kazanırlar. Arvino etrafındaki birlik mensuplarına artık Haçlıların Kudüs'u ele geçirmelerinden gayet emin olduğunu söyler.

Sahne IV.3: Arvino'nun çadırı

Birden keşiş Giselda ve Arvino tarafından sahneye getirilir. Aldığı yaralardan ölmek üzeredir. Keşiş onlara kendisinin gerçekte Pagano olduğunu ifşa eder. Kardeşine ve yeğenine kendisinin bir baba katili olmaktan gayet tövbekar olduğunu bildirir ve onlardan kendini affetmelerini ister. Arvino kardeşini kucaklar ve iki kardeş uzakta Kudüs'e son olarak birlikte bakarlar. Bu sırada Pagano hayatına gözlerini kapatır. Haçlı Hristiyanlar Tanrının kendilerini muzaffer kılacağından artık emin oldukları hakkında şarkı söylerlerken perde kapanır.

Müziksel parçalar

I. Perde

• 1 Prelüd
• 2 Uvertür
  • Oh nobile esempio! (Koro) Sahne:I.1
  • Qui nel luogo santo e pio (Pagano, Arvino, Viclinda, Giselda, Pirro, Koro) Sahne:I.2
  • T'assale un tremito!... - sposo, che fia? (Viclinda, Giselda, Arvino, Pagano, Pirro) Sahne:I.2
  • Or s'ascolti il voler cittadino! (Priore, Arvino) Sahne:I.2
  • All'empio che infrange la santa promessa (Viclinda, Giselda, Pirro, Arvino, Pagano, Coro) Sahne:I.2
• 3 Koro ve Pagano aryasi
  • A te nell'ora infausta Koro Sahne:I.3
  • Vergini!... il ciel per ora (Pagano) resitatifSahne:I.4
  • Sciagurata! hai tu creduto (Pagano) Arya Sahne:I.4
  • Molti fidi qui celati (Pirro, Pagano) Sahne:I.4 ve 5
  • Niun periglio il nostro seno (Koro) Sahne:I.5
  • O speranza di vendetta (Pagano, Koro) resitatif Sahne:I.5
• 4 Resitatif ve Ave Maria
  • Tutta tremante ancor l'anima io sento... (Viclinda, Arvino, Giselda) resitatifSahne:I.6
  • Salve Maria dua (Giselda) Sahne:I.6
• 5 I. Perde Finali
  • Vieni!... già posa Arvino (Pirro, Pagano, Viclinda, Arvino) Sahne:I.7, 8 ve 9
  • Mostro d'averno orribile (Pagano, Pirro, Viclinda, Arvino) 1. Perde Finali Sahne:I.9
  • Parricida!... E tu pure trafitto (Arvino, Giselda, Pagano, Pirro, Koro) Sahne:I.9
  • Ah! sul capo mi grava l'Eterno (Pagano, Pirro, Viclinda, Arvino, Koro) Sahne:I.9

II. Perde

• 6 Uvertür
  • È dunque vero? (Ambasciatori, Acciano, Koro) koro Sahne:II.1
• 7 Oronte Cavatina'sı
  • O madre mia, che fa colei? (Oronte, Sofia) Sahne:II.2
  • La mia letizia infondere (Oronte) Cavatina Sahne:II.2
  • Oh! ma pensa che non puoi (Sofia, Oronte) Sahne:II.2
  • Come poteva un angelo (Oronte, Sofia) Cabaletta Sahne:II.2
• 8 Scena, Marcia dei Crociati ve Inno
  • E ancor silenzio! (Pagano) Sahne:II.3
  • Ma quando un suon terribile (Pagano) Sahne:II.3
  • Ma chi viene a questa volta? (Pagano, Pirro) Sahne:II.3, 4 ve 5
  • Sei tu l'uom della caverna? (Arvino, Pagano) Duettino Sahne:II.5
  • Stolto Allah... sovra il capo ti piomba (koro) Inno Sahne:II.5
• 9 Koro
  • La bella straniera che l'alme innamora! (Harem korosu) Sahne:II.6
• 10 Finale II
  • Oh madre, dal cielo soccorri al mio pianto (Giselda) Sahne:II.7
  • Se vano è il pregare che a me tu ritorni (Giselda, Sofia, Pagano, Arvino, koro) rondoSahne:II.7 ve 8
  • Ah taci, incauta! (Pagano, Arvino, Giselda, koro) Sahne:II.8

III. Perde

• 11 Uvertür
• Merasim yürüyüşü Gerusalem... Gerusalem... la grande (koro) Sahne:III.1
• 12 Recitatif ve İkili Giselda ve Oronte
  • Dove sola m'inoltro? (Giselda, Oronte) resitatifSahne:III.2 ve 3
  • O belle, a questa misera (Giselda, Oronte) ikili Sahne:III.3
• 13 Arvino aryası
  • Che vid'io mai?... (Arvino) Sahne:III.4
  • Qual nuova? - Sì!... del ciel che non punisce (Arvino, koro) arya Sahne:III.5
• 14 Üçlü
  • 'Qui posa il fianco!... (Giselda, Oronte, Pagano) Sahne:III.6 ve 7
  • Qual voluttà trascorrere (Oronte, Giselda, Pagano) üçlüSahne:III.7

IV. Perde

• 15 Uvertür
  • Vedi e perdona! (Giselda, Pagano, Arvino) Sahne:IV.1
• 16 Visione
  • Componi, o cara vergine (koro di Celesti) koroSahne:IV.2
  • Oh! di sembianze eteree (Giselda) Visione Sahne:IV.2
  • In cielo benedetto (Oronte) arya Sahne:IV.2
  • Non fu sogno!... in fondo all'alma (Giselda) arya Sahne:IV.2
• 17 Son Final
  • O Signore, dal tetto natio (Crociati, Pellegrini, Donne) koro Sahne:IV.3
  • Al Siloe! al Siloe! (Coro, Giselda, Arvino) Sahne:IV.3 ve 4
  • Guerra! guerra! s'impugni la spada (koro) innoSahne:IV.4
  • Questa è mia tenda... (Arvino, Giselda, Pagano) Sahne:IV.5
  • Un breve istante (Pagano, Giselda, Arvino) üçlü Sahne:IV.5
  • Dio pietoso!... di quale contento (Pagano, Arvino, Giselda, Ckro) Sahne:IV.6

Seçilmiş ses ve video kayıtı

Seçilmiş ses diskleri

Yayım yılı	Kayıt tarihi ve yeri	Roller (Arvino, Pagano, Viclinda, Giselda, Oronte)	Orkestra şefi, Operaevi, orkestra ve koro	Marka
1951	RAI, Milano	Aldo Bertocci, Mario Petri, Miriam Pirazzin, Maria Vitale, Gustavo Gallo	Manno Wolf-Ferrari, RAI di Milano SEnfoni Orkestrasi ve Korosu	Audio CD: Warner Fonit
1969	Roma	Umberto Grilli Ruggero Raimondi Anna di Stasio Renata Scotto, Luciano Pavarotti	Gianandrea Gavazzeni, Rome Opera Orkestrasi	Audio CD: Opera D'oro ASIN: B00000FBRS
Londra	1971	Jerome Lo Monaco Ruggero Raimondi Desdemona Malvisi Cristina Deutekom, Plácido Domingo	Lamberto Gardelli, Royal Filarmonik Orkestrasi ve Ambrosian Sarkicilari	Audio CD: Philips Cat: 000942602
1996	New York	Richard Leech Samuel Ramey Patricia Racette]] June Anderson, Luciano Pavarotti	James Levine, Metropolitan Opera Orkestrasi ve Korosu	Audio CD: Decca Cat: 455 287-2
2001	16,18 Kasım 2001 Teatro Ponchielli di Cremona'da canlı yayın	Francesco Piccoli, Giorgio Surjan, Graziella Merrino, Dimitra Theodossiou, Massimo Giordano	Tiziano Severini, Orchestra I Pommeriggi Musicali di Milano ve Circuito Lirico Lombardo Korosu	Audio CD: Dynamic CDS 390/1-2

Seçilmiş video diskleri

Yayım yılı	Kayıt tarihi ve yeri	Roller Arvino, Pagano, Viclinda, Giselda, Oronte)	Orkestra şefi Operaevi, orkestra ve koro	Marka
1984	Nisan 1984 Teatro alla Scala	Carlo Bini, Silvano Carroli, Luisa Vannini, Ghena Dimitrova, José Carreras	Gianandrea Gavazzeni, Teatro alla Scala Orkestra ve korosu, Milano	DVD: Warner Music Vision, Cat: 0927 44927 1 Kultur, Cat: D 2036
2009	Ocak 2009 Teatro Regio di Parma	Roberto di Biasio, Michele Pertusi, Christina Giannelli, Dimitra Theodossiou, Francesco Meli	Daniele Calligari, Teatro Regio di Parma Orkestrasi ve Korosu	DVD ve Blu-ray: C-Major, Cat: 721808

Kaynakça

• İngilizce Wikipedi "I Lombardi alla prima crociata" maddesinden kısmen çeviri [2] 11 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Dış bağlantılar

• Libretto (İtalyanca)
• Arias on aria-database.com 9 Şubat 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• OONY website with 2012-13 season productions
• Verdi: "The story" and "History" (İngilizce)
• "YouTube" websitesinde "Verdi - I Lombardi alla prima crociata - Callegari" Tüm operanın video kaydı [3] 30 Mart 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.