Karaçi
Karaçi (Urduca: کراچی) Pakistan'da Sind Eyaleti'nin yönetim merkezi olan şehir.
| Karaçi Urduca: کراچی | |
|---|---|
     | |
| Ülke |  Pakistan |
| Eyalet | Sind Eyaleti |
| Yüzölçümü | |
| • Şehir | 3527 km² |
| Rakım | 8 m |
| Nüfus (2017)[1] | |
| • Şehir | 14.910,352 |
| • Yoğunluk | oto/km² |
| • Metropol | 16,051,521 |
| Zaman dilimi | UTC+05.00 (PSZ) |
| Alan kodu | 021 |
Resmî site Resmî site | |
2010 yılında 18 milyona ulaşan nüfusuyla ülkenin en büyük, dünyanın ise 11. büyük kentidir. Ülkenin sanayi ve ticaret merkezi olan kent, ülkenin güneyinde, Hint Okyanusu kıyısında kurulmuştur.
Şehir, Nüfuslarına göre şehirler listesinde dünyada ikinci sıradadır.
Tarihi
değiştir17. yüzyılın ortalarında Hint Okyanusu kıyılarında İndus Nehri'nin denize döküldüğü yere çok yakın bir noktada küçük bir balıkçı köyü kuruldu. İndus'un ağzının batısında iki ırmak arasındaki küçük bir yarımada üstünde yer alan bu köy denize açıktı, çok güvenli bir bölgede kurulmuştu ve çölün arkasında kurulmuş olduğu için korunaklıydı. Ayrıca dalgaların hareketi ırmakların alüvyonlu birikintilerini doğuya doğru sürükleyerek bir noktada yığılmalarını önlüyordu. Bütün bu özellikleri gören İngilizler 19. yüzyılın ortalarında köye bir liman yapıp çevredeki bereketli ovanın tarım ürünlerini bu limana yönlendirmeyi düşündüler. Böylece Karaçi kurulmuş oldu. 1947'de Pakistan bağımsızlığını kazanınca, kent başkent oldu. Hindistan'dan gelen Müslüman göçmenler buraya yerleştirildi. Böylece, şehir ekonomik ve demografik anlamda büyük bir dönüşüm yaşadı.
İngilizler, Karaçi'nin askerî önemini ve İndus havzasından elde edilen ürünlerin ihracında önemli bir liman olduğunu fark ettiler. Ardından limanını balıkçılık için geliştirdiler. Böylece yeni iş yerleri açıldı ve nüfus hızlı bir şekilde artmaya başladı. Karaçi büyük bir şehir haline geldi.
1864'te, Karaçi ile Londra arasında ilk telgraf mesajı yollandı. 1878'de, Karaçi diğer İngiliz sömürgesi altındaki Hint kentlerine tren yoluyla bağlandı. 1914'te, Karaçi tüm Britanya İmparatorluğu'nun en büyük tahıl üreten limanı haline geldi. 1924'te, bir havalimanı inşa edildi ve böylelikle Hindistan'ın temel giriş kapısı oldu.
Karaçi, hâlâ ülkenin en önemli ekonomi ve sanayi merkezidir. Pakistan'ın denizaşırı ve Orta Asya ülkeleriyle yaptığı ticareti idare eder. Pakistan'ın GSYH'sının büyük bir miktarını ve ofis çalışanını elinde bulundurur. Karaçi'nin nüfusu büyümeye devam ediyor. Pakistan'da son zamanlarda yaşanan ekonomik büyüme, Karaçi'de yaşanan ekonomik dirilmenin sonucudur.
İklim
değiştir Karaçi iklimi 
| |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Aylar | Oca | Şub | Mar | Nis | May | Haz | Tem | Ağu | Eyl | Eki | Kas | Ara | Yıl |
| En yüksek sıcaklık (°C) | 32,8 | 36,5 | 42,2 | 44,4 | 47,8 | 47,0 | 42,2 | 41,7 | 42,8 | 43,3 | 38,5 | 35,5 | 47,8 |
| Ortalama en yüksek sıcaklık (°C) | 28,2 | 28,4 | 32,2 | 34,7 | 35,5 | 35,4 | 33,3 | 32,1 | 33,2 | 35,5 | 32,5 | 28,2 | 32,4 |
| Ortalama sıcaklık (°C) | 20,4 | 21,2 | 25,4 | 28,8 | 31,0 | 31,8 | 30,4 | 29,2 | 28,7 | 27,8 | 24,6 | 20,4 | 26,6 |
| Ortalama en düşük sıcaklık (°C) | 12,7 | 14,0 | 18,6 | 23,0 | 26,6 | 28,3 | 27,6 | 26,3 | 25,6 | 21,9 | 16,8 | 12,7 | 21,2 |
| En düşük sıcaklık (°C) | 0,0 | 3,3 | 7,0 | 12,2 | 17,7 | 22,1 | 22,2 | 20,0 | 18,0 | 10,0 | 6,1 | 1,3 | 0,0 |
| Ortalama yağış (mm) | 8,4 | 7,4 | 5,3 | 3,0 | 0,1 | 10,8 | 60,0 | 60,9 | 11,0 | 2,6 | 0,4 | 4,8 | 174,7 |
| Kaynak: Dünya Meteoroloji Örgütü[2] | |||||||||||||
Nüfus
değiştirKaraçi ülkenin nüfus bakımından en büyük kentidir. Kurulduğu zamandan beri nüfusu sürekli ve aşırı derecede artmıştır.
| Nüfus | |||
|---|---|---|---|
| Karaçi | |||
| Yıl | Nüfus | ||
| 1961 | 1.912.598 | ||
| 1972 | 3.515.402 | ||
| 1981 | 5.208.132 | ||
| 1998 | 9.339.023 | ||
| 2010 | 13.205.339 | ||
| 2013 | 23.500.000[3] | ||
| Y & G | |||
Kaynakça
değiştir- ^ "DISTRICT WISE CENSUS RESULTS CENSUS 2017.pdf" (PDF). pbscensus.gov.pk. 29 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 23 Haziran 2022.
- ^ "Dünya Meteoroloji Örgütü – Karaçi". Birleşmiş Milletler. Erişim tarihi: 1 Ocak 2011.
- ^ "Population explosion: Put an embargo on industrialisation in Karachi". tribune.com.pk. 6 Ekim 2013. 9 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2014.
Dış bağlantılar
değiştir
- Curlie'de Karaçi (DMOZ tabanlı)
- Port Grand - Karachi Food Street 29 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
| Pakistan eyalet başkentleri | 
|
|---|---|
| Belucistan: Ketta | Hayber-Pahtunhva: Peşaver | Pencap: Lahor | Sind: Karaçi | |
| Gilgit-Baltistan: Gilgit | Azad Keşmir: Muzafferabad | |
| Başkent Bölgesi: İslamabad | |