Mülkiye Marşı, Cemal Edhem (Yeşil) Bey tarafından Nisan 1919'da yazılmıştır. Mekteb-i Mülkiye'nin, günümüzde ise Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi'nin marşıdır. Sözlerinden dolayı Vatan Marşı olarak da bilinmektedir.

Mülkiye Marşı
Diğer ismiVatan Marşı
GüfteCemal Edhem (Yeşil) Bey, Nisan 1919
BesteMusa Süreyya Bey

Marşın Yazılışı

değiştir

Mülkiye Marşı, Mekteb-i Mülkiye'den 1921 yılında mezun olacak Cemal Edhem (Yeşil) Bey tarafından, Mektebi Mülkiye'nin 1918'de yeniden açılışından 6 ay kadar sonra, Nisan 1919'da kaleme alınmıştır.[1] Mülkiye Marşı'nın güftesini yazan Cemal Edham (Yeşil) daha sonra Başbakanlık Müsteşarı, Türkiye Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreteri ve 1950'li ve 1960'lı yıllarda farklı ülkelerde büyükelçilik görevleri üstlenmiştir. Vatan başlığıyla kaleme alınan şiir, okulun kuruluşunun 60. yılında Mülkiye Marşı adı verilerek okulun resmi marşı kabul edilmiştir.[2]

Yeşil, marşın sözlerini yazdığı Birinci Dünya Savaşı sonrası koşulları ve o dönemdeki duygularını şu şekilde ifade etmiştir:

"Bunu şimdi ifade edebilmek çok zor. Aradan elli yıla yakın zaman geçti. O zamanın havasına girmeği denemek, yirmi yaşından önce alınmış bir soluğu elli yıl ciğerlerinde tutup yetmişine yakın vermeyi düşünmek gibi bir şey olur. Yine de şu kadarını söyleyeyim: Mülkiye’nin 1918’de yeniden açılışı, Birinci Dünya Savaşı’ndan sonraki Mütareke Yılları’nın ilk günlerine rastlar. Okul’a girdiğimizin altıncı ayına doğru yazdığım bir şiire, o kara günlerin gittikçe artarak yüreklerimizde yer eden acısı ve acılığı ister istemez sinecekti. Güftenin o zaman için aşırı iyimser görünüşünü de delikanlılık çağını yenilgiye karşı direnme gücüne ve aydınlık bir geleceğe özlem duygusuna verebiliriz.”[3]

Marşın sözleri daha sonra Mekteb-i Mülkiye'de müzik öğretmeni Musa Süreyya Bey tarafından bestelenir. Musa Süreyya Bey'in kardeşi bestekar Nihal Erkutun, Mülkiye Marşı'nın bestelendiği geceyi ise şu şekilde nakletmiştir:

"Gayet iyi hatırlıyorum. Mütareke yıllarında bir gece, bir dostumuzun evinde ailece toplandığımız sırada, marşın güftesini getirdiler. Ağabeyim, güfteyi okuyunca, çok duygulandı. Hemen kalktı; orada bulunan piyanonun başına geçip bu marşı o gece besteledi."[4]

Mülkiye Marşı Sözleri

değiştir


Başka bir aşk istemez, aşkınla çarpar kalbimiz,
Ey Vatan gözyaşların dinsin, yetiştik çünkü biz.
Gül ki sen, neş’enle gülsün ay, güneş, toprak, deniz.
Ey Vatan gözyaşların dinsin, yetiştik çünkü biz.

Bir güneştin bir zamanlar, aya kadar kaldındı dün,
Dün bir ay’dın, sislenen boşlukta yıldızsın bu gün;
Benzin uçmuş bak, ne rüya’dır, bu akşam gördügün?
Ey Vatan gözyaşların dinsin, yetiştik çünkü biz.

Beklesin Türkoğlu’nun azminde kuvvet bulmayan,
Sel durur, yangın söner elbette bir gün Ey Vatan
Süslenir, oynar yarın, dün ağlayıp matem tutan
Ey Vatan gözyaşların dinsin, yetiştik çünkü biz.

Mülkiye Marşı Hakkında

değiştir

Mülkiye Marşı hakkında Serdar Şahinkaya tarafından bir monografi de hazırlanmıştır.[5] Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi'nin öğretim üyelerinden Prof.Dr. Cem Eroğul ise Mülkiye Marşını söyle tarif etmiştir:

“Mülkiye geleneğinin anlam ve gücünü kavramada önemli göstergelerden biri Mülkiye Marşı’dır. Bu marşın yalnızca ilk kıtası okunduğu için, öteki iki kıtada söylenenler genellikle bilinmez. Marşın sözlerini 1919 yılının Nisan ayında yazan Mülkiye öğrencisi Cemal’in bir iki dizesini anımsatmak isterim. Yıkılmakta olan Osmanlı Devleti’ni şöyle betimliyor Cemal: “Bir güneştin bir zamanlar, ay kadar kaldındı dün / Dün bir aydın, sislenen boşlukta yıldızsın bugün.”

1919 Nisan’ında durumun umutsuzluğu ne güzel anlatılıyor, değil mi? Ancak, arkasından şunları ekliyor Cemal: “Sel durur, yangın söner, elbette bir gün ey vatan / Süslenir oynar yarın, dün ağlayıp matem tutan.” Sonra da, bildiğimiz o güçlü seslenişi yineleyerek son noktayı koyuyor şiirine: “Ey vatan, göz yaşların dinsin yetiştik çünkü biz.”

Bir düşünelim: Bu sözler, yurdun “sislenen boşlukta bir yıldız” gibi kayıp gitmekte olduğu günlerde, Mustafa Kemal’in Samsun’a çıkışından bir ay önce söyleniyor. Üstelik söylenmekle de kalmıyor, aynı okulun, Mülkiye’nin, müzik öğretmeni Musa Süreyya tarafından coşturucu biçimde seslendiriliyor. Bu ne inanç gücüdür böyle ? Bir yüksekokul öğrencisi, bu en kara günlerde, bir marş yazarak, ülkesine “merak etme, yetişip geliyorum göz yaşını dindirmeye” deme gücünü nereden bulabiliyor?

İşte bu can alıcı sorunun yanıtıdır, Mülkiye geleneği. Önemi ve gücü de işte buradan kaynaklanır.”[6]

Marş halen Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi öğrencilerince ve mezunlarınca bilinmekte, Fakültenin kuruluş tarihi olan 4 Aralık'taki kutlamalarda ve Mayıs ayındaki İnek Bayramı esnasında söylenmektedir.[7][8]

Kaynakça

değiştir
  1. ^ "Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi - Mülkiye Marşının Tarihçesi". 10 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2022. 
  2. ^ Aydın İlik, "Seksenüç Yıllık Mülkiye Marşı", Mülkiye Dergisi, Cilt.26, Sayı.233, 2002, s.273-276
  3. ^ "Mülkiyeliler Birliği - Mülkiye Marşı". 16 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2022. 
  4. ^ "Mülkiyeliler Birliği İzmir Şubesi - Mülkiye Marşı". 16 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2022. 
  5. ^ "Bir Güzel İsyan Mekteb-i Mülkiye Tarihi". 16 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2022. 
  6. ^ "Cem Eroğul, "Mülkiye Marşı Üzerine Kısa Bir Değinme", Mülkiye Dergisi, Cilt:25, Sayı:231, 2002, s.7-8". 16 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2022. 
  7. ^ "Geleneksel 4 Aralık Kuruluş Yıldönümü Balosu". 16 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2022. 
  8. ^ "Pınar Karataş, "MÜLKİYE'DE İNEK BAYRAMI: RİTÜEL NİTELİKLERİ VE MÜLKİYELİ KİMLİĞİNİN OLUŞUMUNDAKİ ROLÜ". 11 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2022. 

Dış bağlantılar

değiştir
  NODES