Mani (peygamber)
Mani (Farsça: مانی, d. 216, Tizpon - ö. 274, Cündişapur), gnostik bir din olan Maniheizm'in kurucusu. Birûni'ye göre Mani, Yeni Ahit'te bahsi geçen Faraklit'in kendisi olduğunu ve "son peygamber" olduğunu ileri sürdü.[1][2]
Mani | |
|---|---|
 | |
| Doğum | 216 Tizpon, Mezopotamya |
| Ölüm | 274 Cündişapur, Sasani İmparatorluğu |
| Tanınma nedeni | Peygamber |
Hayatı
değiştirMani, 216 tarihinde Part İmparatorluğu'nun Tizpon kentinde dünyaya geldi. Fakat güçlü dinsel eğilimlere sahip bir kişi olmalıydı, zira bir süre sonra Ekbatan'ı terk ederek, Güney Babilonya'da bulunan "Menakkede" adlı bir Mandeen tarikatına katıldı ve küçük oğlunu bu inançlara göre yetiştirdi. Mani'nin babası da, din reformu taraftarı olarak önemli etkinliklerde bulunmuş ve adeta oğluna öncülük etmiştir. Mani dinsel eğitiminin yanı sıra gençlik yıllarını nakkaşlık öğrenerek geçirmiştir.
Mani, Sasani İmparatorluğu'nun I. Şâpûr (h. 242-273) egemenliği altındaki döneminde, öğretilerini çok başarılı olarak halk arasında yayabilmiştir. Ancak I. Şâpûr'un ardından tahta çıkan hükümdar I. Behram (ya da II. Behram) onu Magerlerin bir şikayeti üzerine tutuklatıp 274 tarihinde idam ettirmiştir. Maniciler, Mani'nin bir haça çakılarak (İsa gibi) idam edildiğini kaydetmiş olsalar da, bunda bazı şüpheler vardır.[3]
Kaynakça
değiştir- ^ Eschatology ii. Manichean Eschatology 20 Ağustos 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Encyclopædia Iranica
- ^ el-Birûni, Muhammed bin Ahmed; Eduard Sachau ed.; The Chronology of Ancient Nations; s. 190; W. H. Allen & Co.; Londra: 1879
- ^ Bevan, A. A. (1930). "Manichaeism". Encyclopaedia of Religion and Ethics, VIII. Cilt. Ed. James Hastings. Londra.