Mirza Esedullah Han Galib

Mirza Esedullah Han Galib (Urduca: غاؔلب; Hintçe: ग़ालिब) doğum adı: Mirza Esedullah Baig Han (Urduca/Farsça: مرزا اسد اللہ بیگ خان), d. 27 Aralık 1797 – ö. 15 Şubat 1869),^[1] Büyük Britanya koloni dönemi Babür İmparatorluğu zamanında yaşamış klasik Urduca ve Farsça şiirleriyle tanınan şair. Müstear isim olarak Galib ("baskın") ve Asad ("aslan") isimlerini kullanmıştır. Yaşamı boyunca Babürlüler, Britanyalılar tarafından etkisizleştirildiler ve yerlerinden edildiler, 1857 Hindistan İsyanı'nın bastırılmasından sonra da tamamen egemenlikleri sona erdi. Galib tüm bu süreçleri şiirlerine yansıtmıştır.^[2] Galib daha sonra birçok kişi tarafından değişik şekillerde yorumlanan gazeller yazmıştır. Galib, Babür Dönemi'nin son büyük şairi ve Urdu dilinin en popüler ve etkili şairlerinden biri olarak kabul edilir. Bugün sadece Hindistan ve Pakistan'da değil dünyanın birçok bölgesinde tanınmış bir şairdir.^[3]

Bazı eserleri

Urduca

Divan-e Galib: Urduca gazel, kaside ve mersiye türünde şiirlerin yer aldığı divan.
Galib ki Nadir Tehririn (1961 Delhi) Galib'in vefatından sonra ortaya çıkan mektup ve nesir yazıları.
Hutut-e Galib (1941 İlahabad; 1963 ‘Aligarh) 528 mektuptan oluşan derleme.
Hutut-e Galib (1951, 1969 Lahor) mektup derlemesidir.
Kadirnamah: (1856, 1861, 1863, Delhi) Çocukların temel eğitimini amaçlayan konulardan oluşur.
Makatib-e Galib (1937 Bombay; 1949 Rampur) Galib’in iki Rampur navabına yazdığı 115 mektuptan oluşur.
Nadir Hutut-e Galib (1939 Lakhnow) 27 mektuptan oluşan mektup derlemesidir.
Nadirat-e Galib (1949 Karaçi) 74 mektupluk derleme.
Urdu-ye Mu’alla (1869, Delhi) Mektuplardan oluşan bu derleme.
‘Ud-e Hindi: (1868, Miirat) Galib’in mektuplarından oluşan derlemeler.

Farsça

Destenbu: (1858 Agra; 1865 Bireyli; 1868 Lakhnow) 1857 Hint İsyanı'nı anlatır.
Divan-e Farsi-ye Galib (1845 Delhi) Farsça şiirlerinin toplandığı divanıdır.
Durafş-e Kavyani (1865 Delhi) Kat‘-e Burhan'ın ikinci baskısı.
Du'a-ey Sabah: (1867 Lakhnow)
Kat'-e Burhan: (1862 Lakhnow)
Kulliyat-e Galib (1863 Lakhnow) Gazel, mesnevi, kaside ve rubailerden oluşur.
Kulliyat-e Nesr-e Galib (1868 Lakhnow) Galib'in çeşitli kitaplara yazdığı önsöz ve benzeri yazılardan oluşur.
Mesnevi-ye Abr-e Goherbar: (1864 Delhi) Muhammed'in savaşlarını yazdığı ancak bitiremediği eser.
Mihr-e Nim Ruz: (1854 Delhi; 1868 Laknow) Timur hanedanı tarihi.
Nikat u Rikkat-e Galib (1867 Delhi)
Penc Genc-e Aheng veya Panc Aheng (1849 Delhi; 1853 Lakhnow) şiir seçmeleri.
Sebed-e Çin: (1867 Delhi) Galib'in Külliyat'ına giremeyen şiirleri.

Kaynakça

^ Varma, Pavan K. (1989). Ghalib, The Man, The Times. New Delhi: Penguin Books. s. 86. ISBN 0-14-011664-8. Erişim tarihi: 27 Ocak 2008.
^ "Remembering 1857 in 2007 - The Times of India". The Times of India. 13 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mayıs 2013.
^ Notify me of new posts via email. "Ghalib in California". Dawn. 4 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mayıs 2013.