Metan

Metan
Ğomumi
Molekulär formula	CH4
SMILES	c1 C
Molär massa	16.04 ğ/mol'
Tör	Tössez sıyıqlıq
Terkälü sanı CAS	74-82-8
Sıyfatlar
Tığızlıq	gaz - (0 °C) 0,7168  kg/m³ sıyıqlıq - (−164,6 °C) 0,415 kg/m³
Eretü temperaturası	-182,5 °C
Qaynaw temperaturası	-161,6 °C

Metan — issez häm tössez gaz, hawadan ike tapqır diärlek ciñelräk. Ul tabiğättä üsemlek häm xaywan qaldıqları hawasız şartlarda tarqalğanda barlıqqa kilä. Şuña kürä ul sazlı sulıqlarda, taşkümer şaxtalarında oçrarğa mömkin. Metannıñ iñ kübe xäzer könküreştä häm proizvodstvoda yağulıq itep faydalanıla torğan tabiği ğazda.

Metan molekulasında vodorod atomnarı belän uglerod atomnarı arasındağı ximik bäyläneş kovalent xarakterlı bula.

Metan, iñ küp oçrıy torğan uglevodorod bularaq, ximik çimal sıyfatında torğan sayın kübräk qullanıla bara.

Metannıñ yanu häm tarqalu reaktsiäläre tipoğrafiä buyawın häm qawçuqtan rezina äyberlärne yasawğa kitä torğan qorım citeşterüdä faydalanıla. Şul maqsat belän maxsus miçlärgä metan belän bergä metannıñ berqädär öleşe genä yanarlıq miqdarda hawa kertelä. Yanu temperaturası yuğarı bulu näticäsendä ğaznıñ qalğan öleşe tarqalıp, ayıruça waq qorım xasil itä.

Metan — ammiaq häm başqa organiq quşılmalar sintezlaw öçen promışlennost'ta vodorod tabunıñ töp çığanağı bulıp sanala. Metannan vodorod tabunıñ iñ kiñ taralğan ısulı — aña su parı belän tä'sir itü.