Norveg tili
Norveg tili — Hind-yevropa tillari oilasidagi german tillari guruhining skandinav tillari shoxobchasiga mansub til. Norvegiyada, shuningdek, AQSH va Kanadada tarqalgan; Norvegiya Qirolligining rasmiy tili. 5 milliondan ortiqroq kishi soʻzlashadi. Norveg tili lahjalari gʻarbiy va sharqiy guruhlarga boʻlinadi. Norveg tili tarixi 2 davrga: qadimgi Norveg tili (9-asrdan 1525-yilgacha) va yangi Norveg tili (1525-yildan) davrlariga boʻlinadi.
Norveg tili | |
---|---|
Milliy nomi | norsk |
Mamlakatlar | Norvegiya |
Soʻzlashuvchilarning umumiy soni | 5.000.000 |
Turkumlanishi | |
Til oilasi | Hind-yevropa |
Alifbosi | lotin |
Til kodlari | |
ISO 639-1 | no |
ISO 639-2 | nor |
ISO 639-3 | nor |
1380-yildan Norvegiya Daniyaga tobe boʻlib qolishi munosabati bilan bu hududda yozma dan (dat) tili keng tarqaladi va 16-asrda rasmiy til maqomini oladi. 19-asr boshlarida Norvegiyada 2 ta adabiy til vujudga keldi: riksmol (dan-norveg adabiy tili) va lans-mol (19-asr oʻrtalarida norveg tilshunosi I. Osen tomonidan adabiy tilning qadimgi shaklidan sunʼiy yaratilgan). 1929-yilda riksmol va lansmol rasmiy ravishda bukmol va nyunorsk (yangi norveg) atamalari bilan almashti-rilgan. Har ikkala adabiy til bir qator fonetik jihatlari bilan oʻzaro farqlanadi, ulardan bukmol nisbatan kengroq qoʻllanadi. Adabiy Norveg tilining shakllanishi va takomillashuvida 1907, 1917, 1938 ylarda imlo sohasida oʻtkazilgan islohotlarning alohida oʻrni bor.
Norveg tili ning qadimgi yozuvi runik yozuv asosida boʻlgan, zamonaviy yozuvi esa lotin alifbosi asosida yaratilgan.[1]
Manbalar
tahrirUshbu maqolada Oʻzbekiston milliy ensiklopediyasi (2000-2005) maʼlumotlaridan foydalanilgan. |