Sikhizm

Sikhizm — Hindistondagi monoteistik din; hinduiylikning diniy islohotchilik harakatining gʻoyaviy shakllaridan biri. 16-asr boshlarida Panjobda paydo boʻlgan. Sikhizm asoschisi — Nanak (1469—1539). Ilk Sikhizm shaharda yashovchi savdogar-hunarmandlar doiralari mafkurasini ifodalagan. Sikhizm barcha odamlarni xudo oldida teng hisoblaydi, tarkidunyochilik (asketizm), monaxlikni qoralaydi, maʼnaviy ustoz — guruga soʻzsiz tobelikni targʻib qiladi. 18-asr boshida zamindorlarga qarshi harakatning mafkurasi boʻlgan, biroq 18-asr 2-yarmiga kelib sof diniy oqimga aylandi. Hozirgi vaqtda sikhlar oʻrtasidagi ijtimoiy ziddiyatlarning kuchayishi bois ularning ichida turli oqimlar va siyosiy partiyalar vujudga kelgan. Sikhizmning diniy markazi Amritsar shahri hisoblanadi.

Din Oʻz-oʻzini diniy anglash turlari Monoteizm  · Dualizm  · Politeizm  · Deizm · Teizm  · Itsizm · Panteizm · Pandeizm Ibtidoiy dinlar Totemizm  · Animizm  · Fetishizm  · Shomonizm Dunyo dinlari Buddizm · Bahoiylik Ibrohimiy dinlar Yahudiylik · Xristianlik · Islom Dharmik dinlar Hinduiylik · Jaynizm · Sikhizm · Buddizm Uzoq Sharqning anʼanaviy dinlari Daosizm · Konfutsiylik · Sintoizm Boshqa dinlar Tangrichilik  · Zardushtiylik Asosiy gʻoyalari Tangri · Ruh · Gunoh  · Muqaddaslik · Ruh falsafasi · Iymon  · Dogma · Muqaddas kitoblar  · Oʻlimdan keyingi hayot  · Ibodat  · Ibodatxona Dinlarning roʻyxati g · m

Adabiyotlar

• Gʻiyosov T. Gʻ., Hindistonning yangi tarixi. T., 1999;
• Semyonova N.I., Istoriya sikxskogo dvijeniya v Indii, M., 1963.