adashmoq

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

a-dash-moq

Etimologiyasi

ADASH- 'toʻgʻri yoʻlni yoʻqot-', 'yanglish-'. Qorongʻi tushganidan keyin a d a sh i b h o l d i m. Bu soʻz asli qadimgi turkiy tildagi 'toʻgʻri yoʻlni yoʻqot-' maʼnosini anglatuvchi a:z- feʼlining a:d- shaklidan biroz maʼnosini ifodalovchi ~(a)sh qoʻshimchasi bilanhosil qilingan (ЭСТЯ, I, 95), keyinroq a: unlisining choʻziqlik belgisi yoʻqolgan (КРС, 22); bu soʻz dastlab 'toʻgri yoʻldan biroz chetga chiq-' maʼnosini anglatgan. Oʻzbek tilida a unlilari ä unlilariga almashgan: (a:z- > a:d-) + ash = a:dash- > adash- > ädäsh-.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

1. Yoʻlini yoʻqotib qoʻymoq. {{misol|U yorqin kunduzda yoʻlga chiqib, qorongʻi kechada adashgan kishiday, nima qilarini bilmay qoldi. |M. Ismoiliy|Fargʻona t. o. ◆ Adashgan kimsadek, Furqat, qayon borgum bilolmasman. [[w:Furqat}}|Furqat]] .◆ 

Notoʻgʻri (xato) ish tutmoq, notoʻgʻri yoʻlga kirmoq. ◆ Ha, oʻz manfaatini xalq manfaatidan yuqori qoʻyganlar doim adashadi. Uygʻun . ◆ Adashsang, toʻgʻri yoʻl soʻrgil, uyalma. Voqif .◆ 

Ajrab yoʻqotmoq. ◆ Vatanidan adashmoq. Uz toʻpidan adashmoq. n Otardan adashgan bir talay qoʻy-koʻzi oʻtlay-oʻtlay, bir tomoni zov, supraday maydonga tushib qolibdi. S. Anorboyev, „Oqsom“ . ◆ ..Adashgan oshiqlar birbirin izlar. "Murodxon ".◆  s.t. Almash boʻlmoq. ◆ Qalpogʻim adashibdi.

Sinonimlari

ozmoq.

Feʼl

adashmoq

Tillar

• Turkcha: sapıtmak

Ruscha _ru

adashmoq
1 блуждать, плутать, заблудиться, сбиваться с пути; oʻrmonda adashib qolmoq заблудиться в лесу; adashib yurmoq блуждать;
2 бродить, странствовать; Togʻlar oshdi qir oshdi. Oylar boʻyi adashdi (Ћ. Олимжон, «Семурѓ») Прошёл он горы, прошёл он долы, месяцами скитался; adashib uloqib yurmok странствовать; бродить;
3 заблуждаться, ошибаться, сбиваться (с толку, с счёта); ◆ hisobdan ~ сбиваться со счёта; терять счёт;
4 потерять (кого-л.); отбиться (от кого-л.); ◆ yoridan ~ потерять возлюбленную (возлюбленного); podadan adashgan buzoq телёнок, отбившийся от стада.