Shveyser Albert (1875.14.1, Kayzersberg, Elzas — 1965.4.9, Lambarene, Gabon) — nemis-fransuz mutafakkiri, hayot falsafasi namoyandasi, ilohiyotchi, shifokor, musiqashunos va organchi. Strasburg, Berlin, Parij universitetlarini tugatgan. 1899 yildan falsafa, 1900 yildan ilohiyot, 1913 yildan tibbiyot doktori. 20-asr boshlarida konsert berib yuradigan organchi sifatida shuhrat qozondi. I.S. Bax ijodini oʻrganishga bagʻishlangan asarlar yozdi. 1913 yil rafiqasi — hamshira Elen Breslau bilan birga oʻz mablagʻi hisobiga Gabonning Lambarene qishlogʻida shifoxona ochib, umrining oxirida AQShga borib, universitetlarda maʼruzalar oʻqib turdi; oʻnlab untning faxriy doktori, Fransiya Axloqiy va siyosiy Fanlar akademiyasining (1952), Angliya Qirollik tibbiyot jamiyatining (1955) aʼzosi. SH. dunyoqarashi boʻyicha, hayot — tabiat yaratgan eng oliy neʼmat sifatida buyuk hurmatga sazovordir. Uning aqidasi "men — hayotman, hayotlar ichida yashashni istaguvchi hayotman" shiorida oʻz ifodasini topgan. Sh. nazdidagi ezgulik — tirik jonni saqlab qolish, hayotga qoʻmaklashish; yovuzlik esa — jonlini jonsiz qilish, hayotga zarar yetkazish. Har bir shaxs shu tamoyiliga amal qilganidagina, u odam va olam uygʻunligiga, yaxlitligiga erishadi. Toʻgʻri, tabiatda bir hayot 2hayot hisobiga yashaydi, har narsaning qushandasi bor, lekin Sh. faqat hayotni "isrof qilish"ga qarshi. Sh. olgʻa surgan hayotga ehtirom axloqiy taʼlimoti insonni shafqatli, muruvvatli zot boʻlib umr kechirishga chorlaydi. Ayni paytda u zamonaviy insonda ekologik madaniyatning yuksalishiga, umumjahon axloqiy muhit — etosferaning yaratilishiga xizmat qiladi. Asosiy asarlari: "Kantning din falsafasi" (1899), "Raymardan Vredegacha. Iso Masih hayotini oʻrganish tarixi" (1906), "I.S.Bax" (1905), "Madaniyat falsafasi" (1923), "Nasroniylik va jahon dinlari" (1923), "Havoriy Pavelning mistikasi" (1929), "Hind mutafakkirlarining qarashlari" (1995).[1]
