Antil orollari

Antil orollari (inglizcha: Antilles) — Vest-Indiyadagi arxipelag. Katta Antil orollari (Kuba, Gaiti, Yamayka, Puerto-Riko) va Kichik Antil orollari (Virginiya, Shamolli va Shamolsiz orollar, Trinidad, Tobago va Barbados)ga boʻlinadi. Maydoni qariyb 220 ming km². Aholisi 30 mln. kishi. Antil orollari yer yuzasining yarmidan kupi togʻlik. Eng baland joyi 3175 m. Katta Antil orollari dagi togʻlar Markaziy Amerikadagi Kordilera togʻlarining tarmoqlaridir. Bu togʻlar Kuba oroldagi ohaktosh platosida tutashadi. Kichik Antil orollarida soʻnmagan Grand-Sufriyer, Mon-tan-Pele, Sufriyer vulkanlari bor. Ku-badagi tekisliklardan tashqari hamma yerda zilzila boʻlib turadi. Iqlimi tropik, issiq, passat iqlimi. Nam koʻp, tez-tez dovul boʻlib turadi. Koʻp yerlarni savanna va barg tashlaydigan tropik oʻrmonlar qoplagan. Shamolga roʻpara yon bagʻirlar esa doim yashil tropik oʻrmonlar bilan qoplangan. Antil orollarida Anti-gua va Barbuda, Barbados, Gaiti, Grenada, Dominika, Dominikana Respublikasi, Kuba, Sent-Vinsent va Grenadini, Sent-Lyusiya, Sent-Kits va Nevis, Trinidad va Tobago, Yamayka davlatlari joylash-gan, shuningdek AQSH, Buyuk Britaniya, Fransiya, Niderlandiyaga karashli mul-klar, Venesuela hududining bir qismi bor. 1493-yil X. Kolumb Sen-Marten orolni kashf etgan. Kyurasao va Aruba orollarini 1499-yilda ispanlar ochgan. 17-asr boshida gollandiyaliklar Aruba orolni, 1634-yilda esa Kyurasao orolni egallaganlar.

Adabiyotlar

• OʻzME. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil