Ekskretor urografiya

Ekskretor urografiya — siydik ayiruv yoʻllarini tekshirishning rentgenologik usuli boʻlib, buyrakning tanaga kiritilgan maʼlum rentgen kontrast moddalarni ajratish (ekskretsiya qilish) qobiliyatiga asoslanadi, natijada rentgenogrammada buyraklar va siydik yoʻllarining tasviri paydo boʻladi. Kontrast modda sifatida yodni oʻz ichiga olgan konsentrlangan (60-80 %) eritmalar sergosin, urografin, urotrast va boshqalar ishlatiladi. Preparat tomir ichiga asta-sekin (2-3 minut ichida) oqim bilan kiritiladi. Kontrast miqdori vaznga qarab hisoblanadi.

Bir qator rentgenografiyalar ketma-ketlikda olinadi: birinchisi — 5-7 daqiqada, ikkinchisi — 12-15 daqiqada, uchinchisi — 20-25-daqiqada, kontrast moddaning chiqarilishi kechiksa, 45- va 60-daqiqalarda kechiktirilgan suratlar olinadi. Tadqiqot sizga buyraklar tomonidan kontrast moddaning ekskretsiyasi va uning siydik yoʻllari orqali oʻtishi haqida deyarli toʻliq tasavvurga ega boʻlishga imkon beradi. Tasvirlar soni patologiya turiga qarab belgilanadi.

Ekskretor urogrammalarni tahlil qilishda quyidagilar baholanadi: buyraklarning holati, shakli, oʻlchami, chegaralari, buyraklarning funksional holati, siydik yoʻllari va siydik pufagining shakli va chegaralari.

Jarayonni amalga oshirayotganda, albatta birinchi yordam uchun kerak boʻlgan hamma narsaga ega ekanligingizga ishonch hosil qilishingiz kerak.

Koʻrsatmalar

• gematuriya (siydikda qon boʻlishi);
• ogʻriq, uning manbayi siydik yoʻllarida boʻlganda;
• siydik yoʻllarining takroriy infeksiyalari;
• urolitiozning mavjudligiga shubha boʻlganda;
• ureteral obstruktsiyaga shubha boʻlganda;
• jarrohlik aralashuvidan keyingi asoratlarni aniqlash;
• tugʻma anomaliyalarni aniqlash;
• travmalar.

Qarshi koʻrsatmalar

• yodlangan kontrast moddalarga yuqori sezuvchanlik;
• oʻtkir glomerulonefrit;
• buyrak etishmovchiligi (oʻtkir va surunkali);
• tireotoksikoz;
• qandli diabet bilan ogʻrigan bemorlarda glyukofagni qabul qilishda;
• feoxromotsitoma.

Asoratlar

Allergik reaksiyalar va nefrotoksik taʼsirlar. Koʻpgina zamonaviy rentgenkontrast moddalar molekulasida yod atomlarini oʻz ichiga oladi, yodga allergiya boʻlganda, tomir ichiga urografiya qarshi koʻrsatmadir. Xavf guruhiga kontrastli vositani qoʻllaganda paydo boʻlgan oʻtmishdagi allergik reaksiyalar, boshqa ogʻir allergik reaksiyalar va bronxial astma bilan kasallangan bemorlar kiradi.