Introversiya - ekstraversiya
Introversiya - ekstraversiya - psixologiyada keng tarqalgan turkumlash mezoni yoki shaxsiyat xususiyatlarini oʻlchash koʻrsatkichi. Eng mashhurlari Karl Yung va Gans Ayzenkka tegishli introversiya - ekstraversiya.
Introversiya va ekstraversiya atamalarini birinchi marta Yung kiritgan[1], biroq ularning tushunchasi va psixologiyada qoʻllanishi ilk maʼnosidan farq qiladi. Shaxslararo xulq-atvorga e'tibor qaratgan holda, Yung introversiyani "hayotning sub'ektiv ruhiy mazmunga yo'naltirilganligi bilan tavsiflangan xulq-atvor turi" deb taʼrifladi (psixik faollik ichkariga yo'nalgan); va ekstraversiya "tashqi ob'ektlarga qiziqishlar konsentratsiyasi bilan tavsiflangan xulq-atvor turi" (psixik faollik tashqi dunyoga yoʻnalgan) sifatida[2].
Ekstraversiya doʻstona, muloqotchan, harakatchan xulq-atvor boʻlsa, introversiya esa koʻproq kamgap va yolgʻizlikda namoyon boʻladi[3].
Manbalar
tahrir- ↑ Jung, C. J. (1921) Psychologischen Typen. Rascher Verlag, Zurich — translation H. G. Baynes, 1923.
- ↑ Jung, Carl (1995). Memories, Dreams, Reflections. London: Fontana Press. pp. 414—415. ISBN 0-00-654027-9.
- ↑ Thompson, E. R. (October 2008). «Development and Validation of an International English Big-Five Mini-Markers». Personality and Individual Differences 45 (6): 542—548.