Kobchik (lotincha: Falco vespertinus) — yirtqich qushlar turkumiga mansub bir tur. Rossiya qushlarni himoya qilish Ittifoqi 2021-yilni kobchik yili deb eʼlon qilgan[1].


Tavsif

tahrir
 
Falco vespertinus tuxumi

Kichkina lochin, nisbati va xulq-atvori boʻyicha kestrelga oʻxshash, ammo keng qanotli[2]. Kichkina lochinning uzunligi 28-33 sm, qanotlari uzunligi 65-77 sm, tana vazni 130-197 g[3]. Tumshugʻi qisqa va nisbatan zaif. Erkak lochin toʻq kulrang (deyarli qora). Urgʻochi kulrang (koʻndalang chiziqli) orqasi, qanotlari va dumi, qorni boʻylama chiziqlari, qora moʻylovli[4].

Yosh qushlar jigarrang rangga ega, pastki qismi oq rangga boʻylama chiziqlarda. Voyaga yetgan qushlardagi panjalar, koʻz atrofidagi halqalar qizil yoki toʻq sariq, yoshlarda esa sariq rangga ega[5]. Tirnoqlar oq-jigarrang.

Ovqatlanish

tahrir

Kobchik deyarli faqat yirik hasharotlarninachilar, qoʻngʻizlar va chigirtkalar bilan oziqlanadi[6]. Vaqti-vaqti bilan kichik kemiruvchilar, kaltakesaklar ham ushlaydi. Qushlardan, asosan, chumchuqlar uning oʻljasiga aylanadi, lekin u kattaroq qushni, masalan, kaptar bilan ham oziqlanishi mumkin. Ular tashlab qoʻyilgan korvid uyalarida, baʼzan boʻshliqlarda, chuqurlarda yoki teshiklarda yashaydilar. 100 juftgacha koloniyalar hosil qilishi mumkin[7]. Ular chigirtkalar va boshqa yirik hasharotlarning koʻpayish davri bilan bogʻliq boʻlgan kech tugʻiladi.

Koʻchib yuruvchi qush. Yevrosiyoning oʻrmon-dashtlarida Sharqiy Yevropa va gʻarbda Bolqondan Vilyuy havzasi, Lenaning yuqori oqimi va sharqda Baykal sohillarida koʻpayadilar[8]. Sharqda qizil oyoqli lochinga yaqin tur yashaydi — Amur qizil oyoqli lochin.

Qishni asosan Afrikaning janubida, baʼzi qushlar Janubiy Osiyoda ham oʻtqazishadi[9].

Manbalar

tahrir
  1. „Кобчик - птица 2021 года“. www.rbcu.ru. 2021-yil 12-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 21-may.
  2. „arxiv nusxasi“. 2022-yil 19-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 19-oktyabr.
  3. „arxiv nusxasi“. 2022-yil 19-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 19-oktyabr.
  4. https://simple-fauna.ru/birds/kobchik/
  5. https://simple-fauna.ru/birds/kobchik/
  6. „arxiv nusxasi“. 2022-yil 19-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 19-oktyabr.
  7. https://simple-fauna.ru/birds/kobchik/
  8. https://simple-fauna.ru/birds/kobchik/
  9. „arxiv nusxasi“. 2022-yil 19-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 19-oktyabr.
  NODES