Matematika tarixi

Matematika tarixi — matematika tarixining bir nechta tasniflari mavjud boʻlib, ulardan biriga koʻra matematik bilimlarning rivojlanishi bir necha bosqichlarga boʻlinadi:

1. Haqiqiy ob’ektlar va bir hil ob’ektlar toʻplamining idealizatsiyasi sifatida geometrik shakl va raqam tushunchasini shakllantirish. Turli xil sonlarni, uzunliklarni, maydonlarni va hajmlarni solishtirish imkonini bergan sanash va oʻlchashning paydo boʻlishi.
2. Arifmetik amallarning ixtirosi. Arifmetik amallarning xossalari, oddiy figuralar va jismlarning maydonlari va hajmlarini oʻlchash usullari toʻgʻrisidagi bilimlarni empirik (sinov va xatolik yoʻli bilan) toʻplash. Antik davrdagi shumer-bobil, xitoy va hind matematiklari bu yoʻnalishda ancha oldinga siljishgan.
3. Qadimgi Yunonistonda mavjud boʻlganlar asosida yangi matematik haqiqatlarni qanday olish mumkinligini koʻrsatadigan deduktiv matematik tizimning paydo boʻlishi. Qadimgi yunon matematikasining toj yutugʻi Yevklidning elementlari boʻlib, u ikki ming yil davomida matematik qatʼiylik standarti rolini oʻynagan.

Raqamlar jadvali

Yevropacha (gʻarbiy arablardan kelib chiqqan)	0	1	2	3	4	5	6	7	8	9
Arabcha-hindcha	٠	١	٢	٣	٤	٥	٦	٧	٨	٩
Sharqiy arabcha-hindcha (Fors va urdu)	۰	۱	۲	۳	۴	۵	۶	۷	۸	۹
Devanagaricha (hind)	०	१	२	३	४	५	६	७	८	९
Xitoycha	〇	一	二	三	四	五	六	七	八	九
Tamilcha		௧	௨	௩	௪	௫	௬	௭	௮	௯

Havolalar

„Matematika tarixi“ Ziyo.uz saytida