Künz'lauk

Künz'lauk
Künz'lauk
Tedoklassifikacii
Valdkund: Kazmused Palakund: Änikkazmused (Magnoliophyta) Klass: Üksidülehtesižed (Monocotyledoneae) Kund: Asparagusänikoižed (Asparagales) Sugukund: Amarillisaižed (Amaryllidaceae) Heim: Lauk (Allium) Erik: Künz'lauk
Latinankel'ne nimi
Állium satívum L., 1753
Sistematik Vikierikoiš Kuvad Vikiaitas ITIS 42652 NCBI 4682

Künz'lauk (latin.: Allium sativum) om äivozne heinäsine kazmuz Amarillisaižed-sugukundaspäi. Om populärižeks maplodkul'turaks i magutez. Lauk-heimon tipine erik.

Leviganduz

Libub Keskuzazijan Allium longicuspis-mägilaukaspäi, niiden genetine mülünd om ühtejitte. Todud Keskuzazijaspäi amuine kul'turkazmuz, kazvatihe Amuižes Indijas (zelläks), kävutihe sömäks Amuižes Egiptas i Rimas. Navedib päivänvauktust i täizöšt nepsut.

Ümbrikirjutand

Kazvab 60..100 sm kortte, änikusenkandai seikh — 60..150 santimetrhasai, erased toižendad oma änikseikheta. Künz'laukan lehtesed oleldas 30..100 sm pitte. Terav magu i tioefiriden harakterine haju om kazmusel.

Äikerdoičese laukkeran i il'mlaukkeran paloil, läz ei anda semnid. Laukkera jagase 2..50 palaks-kül'gurbaks. Ištutez voib olda sügüzline i keväz'line. Lehtesed i änikseikhed oma södabad mugažo, ottas sömäks niid noriš kazmusišpäi.

Kävutand

Maplod om levitadud mail'man rahvahiden kul'turas. Kävutadas medicinas antiseptikaks i sömäks.

Maplodun päkazvatai om Kitai, mail'man satusen (26,5 mln tonnoid vl 2016) nell' videndest. Toine järed kazvatai om Indii (1,4 mln tonnoid sil-žo vodel).