Maplodud

Maplodud om kulinarijan tärtuz. Se om kazmusen södab pala (ozutesikš, plod vai mugul), mugažo kaikenvuitte kova kazmussöm, päiči fruktiš, surmiš, seniš da babukoiš, pähkmiš. Kulinarijan «maplod»-tärtuz voib kävutadas niiden södabiden ploduiden täht, kudambid botanikas lugetas marjoikš da fruktikš (oz., tomat).

Maplodud oma ristitun racionon znamasižeks palaks. Maplodunkazvatuz tedoidab maploduiden kazvatust.

Maploduihe sidotud vepsän tärtused

• Babukeitoz — keitoz kuidud maploduišpäi (nagriž, kartohk).
• Listud — čaptud henošti maplodud.

Klassifikacii

Maplodud alajagasoiš alemba kirjutadud toižendoikš:

• mugulplodud — topinambur (magruš), batat, kartohk;
• jur'plodud — morkofk, svökl, nagriž, brükv, ret'k, redis, petrušk, pasternak, sel'derei, hren;
• kapustad — vaugedkeraine kapust, ruskedkeraine, savojine, brüsselin, änikkapust, kol'rabi, brokkoli;
• salatad — salat;
• eriližmaguižed — ukrop, estragon, čaber, bazilik, majoran;
• laukanvuiččed — lauk, künz'lauk;
• paslönanvuiččed — tomat, perč, baklažan;
• tikvanvuiččed — tikv, kabakut, kurk, patisson, din', arbuz;
• bobanvuiččed — herneh, bobad;
• vill'kazmused — saharkukuruz;
• desertižed — artišok, asparagus, rabarbar.

Himine mülünd

Om äi hil'vezikoid maploduiš. Vauktušiden mülü om alemba äjan mi lihan südäimes. Maplodud läz ei mülütand razvoid. Mugoižed kazmused oma arvokahad, sikš miše bioaktivižed substancijad mülüdas niihe: vitaminad (C-vitamin, karotin, foliimuiktuz), mineraližed substancijad, organižed muiktused, stajišt da pektinad.

Erasiden maploduiden himine mülünd da sömarvuz oma kirjutadud alemba pandud tabludes:

Söndtavarad	Vauktušed, g / 100 g	Hil'vezikod, g / 100 g	Kalorijoihahuz, kkal / 100 g	C-vitamin, mg%
Verez vaugedkeraine kapust	1,5	5,2	27,0	24,0
Muiged kapust	1,0	4,5	23,0	14,0
Änikkapust	2,1	4,7	28,0	42,0
Laukkerad	2,5	9,2	48,0	8,4
Laukan pöro	1,1	4,1	21,0	48,0
Morkofk	1,3	7,6	36,0	4,0
Veresed kurkud	0,7	2,9	15,0	4,7
Solakahad kurkud	0,7	1,3	8,0
Svökl	1,1	10,3	47,0	8,0
Rusttad tomatad	0,5	4,0	18,0	34,0

Kävutand slokostmähä

Erazvuiččiden maploduiden ühtnend sömižen racionos om hüvä ristitun organizman täht. Maploduiden kävutand sömhä ližadab kaikuččen vitaminan otandan procentad. Ezikät, racionaline sömine andab organizmale magedad da slokosttüd hüvin sömäd ičeze aigal da oikti. Mugoine söm mülütab erazvuiččid tarbhaižid substancijoid sen täht. Äi maploduid om olmas sädamha racionališt sömišt. Ned oma jogapäiväližen racionon tarbhaine da sur' pala, vitaminoiden purde, mülüdas äi toižid organižid da mineraližid substancijoid.

Maplodud voidas libutada litud da lujeta sömänsulatusen rauguiden sekrecijad. Erased maplodud kävutasoiš sömhä torhikš. No paksumba kaiked maploduid slokosttäs — keittas, hauttas, räkištadas, tehtas korvaid vai latkad, pašttas. Maploduiden biologine arvuz poleneb lujas lämänümbriradmižen tagut i väran varadusen aigan. Kävutadas nenid mahtusid varadamha maploduid pit'kha: konserviruind, soladuz, marinuind, väl'kištuind, kül'menzoitand, kuivatez. Tarbhaižiden substancijoiden znamasine pala kaičese väl'kištuindan, heredan kül'menzoitandan da sublimirujan kuivatesen aigan.

Kävutadas maploduid dietižhe sömižhe avaras. Kaikuččen päivän aigvoččele tervhele ristitule tariž söda enamba 600 grammad maploduid.

Galerei

• 
  Vaugedkeraine kapust
• 
  Nor' morkofk
• 
  Kartohkan erazvuiččed toižendad
• 
  Lauk
• 
  Nagriž
• 
  Herneh

Kacu mugažo

• Maploduiden nimikirjutez
• Fruktad
• Jur'plodud
• Pakuižvihandad maplodud
• Söm
• Vegetarianižuz