Rotterdam

Rotterdam (mugažo alaman kelel, virktas [ˌrɔtərˈdɑm] «damb Rotte-jogel») om Alamaiden lidn da kund Suvigollandii-agjas. Se om agjan kaikiš suremb lidn i valdkundan kahtenz' lidn eläjiden lugun mödhe. Mail'man kahtenz' surtte (Šanhain jäl'ghe) meriport sijadase lidnas.

Rotterdam

Lidnanznam	Flag
Valdkund	Alamad
Eläjiden lugu (2023)	664,311 ristitud
Pind	324,14 km²
Pämez'	Karola Shauten (reduku 2024—, Carola Schouten)
Telefonkod	+31-(0)10
Aigvö	tal'vel UTC+1, kezal UTC+2

Lidnan keskuzpalan (päivnouzman) kart (2012)

Istorii

Eländpunkt mainitase ezmäižen kerdan kirjutadud purtkiš vl 1283. Sai lidnan oiktusid vl 1340. Kümnes vodes päliči sen eläjad saiba laskendad kanalan sauvomižhe Leidenhasai i Delfthasai vemha ujuden villad Anglijaspäi. Sil aigalpäi lidn sauvoi meriportad kacmata pošavihe i sodoihe. Vodele 1872 saudihe Njive-Vaterveg-kanalad valdmerilaivoiden täht, nece kändihe meriportan valdmoiden lugud kaikiš surembikš mail'mas.

Rotterdam šingotase järedaks meriportaks i transporttesol'meks, kivivoinümbriradmižen tegimil, rahvahidenkeskeižel turizmal.

Geografijan andmused

Lidn sijadase valdkundan suvipäivlaskmas, vedase šoiduks agjan päivlaskmaspäi keskuzpalahasai, seižub Pohjoižen meren i langenijan sihe Njive-Maas-jogen (24 km, alam.: Nieuwe Maas «Uz' Maas») randoil, 0 m ü.m.t. keskmäižel korktusel.

Klimat om ven valdmeren, pil'vekaz, tal'vel eriližešti. Voden keskmäine lämuz om +10,7 C°, kezakun-elokun +16,0..+18,2 C°, tal'vkun-uhokun +4,0..+4,4 C°. Ekstremumad oma −17,1 C° (viluku) i +38,9 C° (heinku). Kezaaigan minimum om +0,5 C° (kezaku), tal'vaigan maksimum om +18,7 C° (uhoku). Ei voi panda halad sügüz'kus-ki (sen minimum om +0,4 C°). Paneb sadegid 882 mm vodes, enamba heinkus-tal'vkus (79..92 mm kus), vähemba sulakus (42 mm). Paneb lunt 22 päiväd tal'ves. Kun keskmäine relätivine nepsuz vajehtase 77..80 % röunoiš sulakus-elokus, 83..89 % sügüz'kus-keväz'kus.

Tobmuz

Rotterdaman alamunicipalitetoiden da niiden alajagusiden kart (2009)

Lidn jagase 14 alamunicipalitetaks, niišpäi erased oliba erižikš municipalitetoikš enččes i kaičiba ičeze nimed. Vspäi 1941 üks'jäine Rozenburg-municipalitet oli ližatud lidnha vl 2010.

Municipaline suim kogoneb 45 ühtnijaspäi. Radonoigendajan tobmuden pämez' om mer (alam.: burgemeester van Rotterdam), ühesa varapämest oma hänele abhu. Edeližed lidnan pämehed oma Ahmed Abutaleb (Ahmed Aboutaleb, viluku 2009 — sügüz'ku 2024), Ivo Opstelten (uhoku 1999 — tal'vku 2008).

Eläjad

Vl 2014 lidnan eläjiden lugu oli 619 879 ristitud, vl 2017 — 633 471 ristitud. Kuivman pind — 217,5 km², toine om vezi (106,6 km²). Üks' million eläjad oli ezilidnoidenke vl 2014. Om Randstad-konurbacijan palaks. Kaikiš suremb lidnan ristitišt oli 731 564 eläjad vl 1965, sid' se poleni znamoičendhasai 560 tuhad eläjid vl 1985 suburbanizacijan tagut i zavodi ližatas hilläšti.

Religijan mödhe (2013): hristanuskojad — 36,3 % (heiden kesken katolikad 18,7 %, Alamaiden protestantižen jumalankodikundan uskojad 10,5 %, toižed denominacijad 7,1 %), islamanuskojad — 13,1 %, induistad — 3,3 %, buddistad — 0,5 %, judaistad — 0,1 %, religijatomad — 46,7 %.

Transport

Avtobusad, tramvaid i velosipedad oma kundaližeks transportaks lidnan südäimes. Metropoliten radab vspäi 1968, siš om viž jonod (niiden kesken kiruhtramvai Haghasai om videndeks jonoks), vspäi 2009 om 62 stancijad, 78 km raudted. Jogi-, raudte- i avtotransport ühtenzoitab ezilidnoidenke.

Rahvahidenkeskeine civiline Rotterdam Hag-lendimport (RTM / EHRD, 2,1 mln passažiroid vl 2022) om ühthine agjan Hag-keskusenke i sijadase kudes kilometras lodeheze Rotterdaman keskuzpalaspäi (lidnan pindan päivnouzm), ani lidnan röunan taga. Tehtas reisid Suren Britanijan i Ispanijan lidnoihe, sezonreisid Turkanman järedoihe lidnoihe, Keskmeren i Avstrijan lebutahoiže.

Irdkosketused

• Lidnan oficialine sait (rotterdam.nl). (alam.) (+ äikel'ne känduz)