Tỉnh Đài Loan (tỉnh của Trung Hoa Dân Quốc)

Tỉnh Đài Loan 臺灣省
Tỉnh Đài Loan (màu đỏ) và các thành phố trực thuộc trung ương (màu trắng) trên đảo Đài Loan (Trung Hoa Dân Quốc). cùng Quần đảo Điếu Ngư Đài/Senkaku ở phía đông bắc đảo Đài Loan cũng được quản lý bởi Trung Hoa Dân Quốc
Thủ phủ	thôn Trung Hưng (中興新村), thành phố Nam Đầu, huyện Nam Đầu.
Ngôn ngữ chính thức	Quan Thoại
Diện tích	26,328.9960 km² (thứ 1)
Dân số (Feb 2006) - Mật độ dân số	9,265,538 (thứ 1) 0.0028/km²
Thành phần dân tộc	Hán - 97.5% Khác - 2.5%
Đơn vị hành chính	16
Đơn vị tiền tệ	Tân Đài tệ (NT$)
Mã đơn vị tiền tệ	TWD

Đài Loan (giản thể: 台湾省; phồn thể: 臺灣省 hoặc 台灣省; bính âm: Táiwān Shěng) là một trong hai tỉnh của Trung Hoa Dân Quốc. Tỉnh chiếm xấp xỉ 73% diện tích được kiểm soát bởi Đài Loan. Tỉnh bao gồm phần lớn đảo Đài Loan cũng như tất cả các đảo nhỏ xung quanh, lớn nhất trong đó là quần đảo Bành Hồ. Tỉnh Đài Loan không bao gồm hai huyện Kim Môn và Liên Giang; hai huyện trên thuộc tỉnh tỉnh Phúc Kiến của Trung Hoa Dân Quốc. Tỉnh cũng không bao gồm các Thành phố trực thuộc trung ương là Đài Bắc, Cao Hùng, Đài Trung, Đài Nam và Tân Bắc, mặc dù tất cả các thành phố trên đều nằm trên đảo Đài Loan.

Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa tuyên bố toàn bộ đảo Đài Loan và các hòn đảo nhỏ quanh nó - bao gồm cả quần đảo Bành Hồ - là một phần của tỉnh Đài Loan thuộc nước này. Trung Quốc tuyên bố rằng họ là chính quyền hợp pháp duy nhất tại khu vực Trung Quốc sau khi thành lập vào năm 1949, và do đó Đài Loan là một phần của Trung Quốc. Trung Quốc không thừa nhận bất kỳ thay đổi hành chính của tỉnh Đài Loan được Đài Loan thực hiện sau năm 1949. Như vậy, việc Đài Bắc, Cao Hùng, Đài Trung, Đài Nam, Tân Bắc tách khỏi tỉnh và trở thành phố trực thuộc trung ương không được sự công nhận của Trung Quốc và các thành phố vẫn được thể hiện như là một phần của tỉnh Đài Loan trong các ấn phẩm do Trung Quốc phát hành. Ngoài ra, Trung Quốc vẫn coi Đài Bắc là thủ phủ của tỉnh Đài Loan thay vì thôn Trung Hưng (thủ phủ của tỉnh Đài Loan theo quan điểm của Đài Loan). Điều này tương tự như việc Đài Loan in ấn các bản đồ thể hiện địa giới hành chính các tỉnh của Trung Quốc đại lục như trước biến cố 1949.

Chính phủ

Từ sau năm 1998, theo kết quả của một thỏa thuận giữa Quốc dân Đảng và Đảng Dân Tiến, chính quyền được quản lý bởi một Hội đồng Tỉnh gồm chín thành viên, đứng đầu là tỉnh trưởng. Tất cả các thành viên trong hội đồng được sự chỉ định bởi Tổng thống Trung Hoa Dân Quốc. Các hoạt động chính của chính quyền tỉnh - chẳng hạn như quản lý đường cao tốc tỉnh và Ngân hàng Đài Loan - đã được chuyển giao cho Viện hành chính.

Hành chính

Tỉnh Đài Loan gồm có 11 huyện (縣, xiàn) và 3 thành phố trực thuộc tỉnh (市, shì):

Bản đồ	Số	Tên	Chữ Hán	Bính âm Hán ngữ	Tiếng Anh	Tiếng Đài Loan	Tiếng Khách Gia	Thủ phủ
= Thành phố trực thuộc trung ương (直轄市) = Thành phố trực thuộc tỉnh (省轄市 hoặc 市) = Huyện (縣)	Thành phố trực thuộc tỉnh (省轄市 hoặc 市)
	1	Thành phố Cơ Long	基隆市	Jīlóng	Keelung City	Ke-lâng	Kî-lùng
	2	Thành phố Gia Nghĩa	嘉義市	Jiāyì	Chiayi City	Ka-gī	Kâ-ngi
	3	Thành phố Tân Trúc	新竹市	Xīnzhú	Hsinchu City	Sin-tek	Sîn-tsuk
	Huyện (縣)
	4	Huyện Bành Hồ	澎湖縣	Pénghú	Penghu County	Phêⁿ-ô͘	Phàng-fù	Mã Công (馬公)
	5	Huyện Bình Đông	屏東縣	Píngdōng	Pingtung County	Pîn-tong	Phìn-tûng	Bình Đông (屏東)
	6	Huyện Chương Hóa	彰化縣	Zhānghuà	Changhua County	Chiong-hoà	Chông-fa	Chương Hóa (彰化)
	7	Huyện Đài Đông	臺東縣，台東縣	Táidōng	Taitung County	Tâi-tang	Thòi-tûng	Đài Đông (臺東)
	8	Huyện Gia Nghĩa	嘉義縣	Jiāyì	Chiayi County	Ka-gī	Kâ-ngi	Thái Bảo (太保)
	9	Huyện Hoa Liên	花蓮縣	Huālián	Hualien County	Hoa-liân	Fâ-lièn	Hoa Liên (花蓮)
	10	Huyện Miêu Lật	苗栗縣	Miáolì	Miaoli County	Biâu-le̍k	Mèu-li̍t	Miêu Lật (苗栗)
	11	Huyện Nam Đầu	南投縣	Nántóu	Nantou County	Lâm-tâu	Nàm-thèu	Nam Đầu (南投)
	12	Huyện Nghi Lan	宜蘭縣	Yílán	Yilan County	Gî-lân	Ngì-làn	Nghi Lan (宜蘭)
	13	Huyện Tân Trúc	新竹縣	Xīnzhú	Hsinchu County	Sin-tek	Sîn-tsuk	Trúc Bắc (竹北)
	14	Huyện Vân Lâm	雲林縣	Yúnlín	Yunlin County	Hûn-lîm	Yùn-lìm	Đấu Lục (斗六)

Lưu ý: Các thành phố Cao Hùng, Tân Bắc, Đài Trung, Đài Nam và Đài Bắc được chính phủ trung ương quản lý và không phải là một phần của tỉnh Đài Loan. Cộng Hoà Nhân dân Trung Hoa không công nhận Cao Hùng, Tân Bắc, Đài Trung, Đài Nam và Đài Bắc là thành phố trực thuộc trung ương và coi chúng chỉ là các thành phố thuộc tỉnh Đài Loan mà nước này tuyên bố chủ quyền.

Lịch sử hành chính

(Từ 1945)

25/12/1945:
- 8 Huyện: Đài Bắc, Tân Trúc, Đài Trung, Đài Nam, Hoa Liên, Đài Đông và Bành Hồ
- 9 thành phố trực thuộc tỉnh: Đài Bắc, Cơ Long, Tân Trúc, Đài Trung, Chương Hoá, Gia Nghĩa, Đài Nam, Cao Hùng và Bình Đông.
- 2 thành phố trực thuộc thuộc huyện: Hoa Liên và Nghi Lan.
16/8/1950:
- 16 Huyện: Tất cả các huyện hiện nay.
- 8 Thành phố trực thuộc tỉnh: Hạ cấp Gia Nghĩa thành thành phố trực thuộc huyện.
1/12/1951: 5 thành phố trực thuộc tỉnh: Hạ cấp Tân Trúc, Chương Hoá và Bình Đông thành thành phố trực thuộc huyện.
1/7/1967: Đài Bắc trở thành thành phố trực thuộc trung ương đầu tiên trên đảo.
11/11/1967: Tất cả huyện lỵ trở thành thành phố trực thuộc huyện.
1/7/1979: Cao Hùng trở thành thành phố trực thuộc trung ương thứ hai.
1/7/1982: Thêm 2 thành phố trực thuộc tỉnh: Tân Trúc và Gia Nghĩa (thông qua ngày 23/4/1981)
25/12/2010: Huyện Đài Bắc (đổi tên là thành phố Tân Bắc) được nâng lên thành phố trực thuộc trung ương cùng với thành phố Đài Trung (sáp nhập thành phố Đài Trung cũ và huyện Đài Trung) và thành phố Đài Nam (sáp nhập thành phố Đài Nam cũ và huyện Đài Nam); còn huyện Cao Hùng được sáp nhập với thành phố Cao Hùng.

Kết nghĩa

, Ohio, Hợp chúng quốc Hoa Kỳ (1985)^[1]
, Florida, Hợp chúng quốc Hoa Kỳ (1992)^[2]

Xem thêm

Đọc thêm

Bush, R. & O'Hanlon, M. (2007). A War Like No Other: The Truth About China's Challenge to America. Wiley. ISBN 0471986771
Bush, R. (2006). Untying the Knot: Making Peace in the Taiwan Strait. Brookings Institution Press. ISBN 0815712901
Carpenter, T. (2006). America's Coming War with China: A Collision Course over Taiwan. Palgrave Macmillan. ISBN 1403968411
Cole, B. (2006). Taiwan's Security: History and Prospects. Routledge. ISBN 0415365813
Copper, J. (2006). Playing with Fire: The Looming War with China over Taiwan. Praeger Security International General Interest. ISBN 0275988880
Federation of American Scientists et al. (2006). Chinese Nuclear Forces and U.S. Nuclear War Planning
Gill, B. (2007). Rising Star: China's New Security Diplomacy. Brookings Institution Press. ISBN 0815731469
Shirk, S. (2007). China: Fragile Superpower: How China's Internal Politics Could Derail Its Peaceful Rise. Oxford University Press. ISBN 0195306090
Tsang, S. (2006). If China Attacks Taiwan: Military Strategy, Politics and Economics. Routledge. ISBN 0415407850
Tucker, N.B. (2005). Dangerous Strait: the U.S.-Taiwan-China Crisis. Columbia University Press. ISBN 0231135645

Liên kết ngoài

Taiwan Provincial Government official site Lưu trữ 2019-01-29 tại Wayback Machine
Local government structures Lưu trữ 2005-11-24 tại Wayback Machine by the Department of Civil Affairs, Ministry of Interior, ROC

Xem thêm

Chú thích

^ “Ohio Development Services Agency”. Bản gốc lưu trữ ngày 17 tháng 6 năm 2009. Truy cập 26 tháng 9 năm 2015.
^ “Bản sao đã lưu trữ” (PDF). Bản gốc (PDF) lưu trữ ngày 29 tháng 10 năm 2008. Truy cập ngày 11 tháng 2 năm 2011.

[1] “Ohio Development Services Agency”. Bản gốc lưu trữ ngày 17 tháng 6 năm 2009. Truy cập 26 tháng 9 năm 2015.

[2] “Bản sao đã lưu trữ” (PDF). Bản gốc (PDF) lưu trữ ngày 29 tháng 10 năm 2008. Truy cập ngày 11 tháng 2 năm 2011.

[1]

[2]