Giải Goethe tên chính thức là Giải Goethe của Thành phố Frankfurt (tiếng Đức: Goethepreis der Stadt Frankfurt) là một giải thưởng văn học có uy tín của Đức dành cho những người – không nhất thiết phải là nhà văn - có đóng góp xuất sắc vào việc nghiên cứu và truyền bá tác phẩm và tư tưởng của Goethes. Giải được hội đồng thành phố Frankfurt am Main – thành phố quê hương của Goethe - thiết lập năm 1927 và được trao vào ngày 28 tháng 8, ngày kỷ niệm sinh nhật của Johann Wolfgang von Goethe. Ban đầu giải được trao hàng năm, từ năm 1949 trở đi, giải được trao mỗi 3 năm.

Lịch sử

sửa

Ý tưởng thiết lập giải này do nhà nghiên cứu lịch sử văn học Ernst Beutler đề xướng (năm 1960 ông được trao giải này). Ngày 31.8.1926 Hội đồng thành phố Frankfurt quyết định lập giải thưởng và cấp khoản kinh phí 10.000 Reichsmark (đơn vị tiền của đế quốc Đức) làm tiền thưởng cùng 3.000 Reichsmark cho chi phí quản trị giải.

Người đoạt giải đầu tiên, Stefan George, lúc đầu từ chối không chịu nhận giải, nhưng sau đó do áp lực của công chúng, ông đã đồng ý nhận.

Năm 1930 có việc tranh cãi trong xét chọn ứng viên, cuối cùng với 7 phiếu thuận và 5 phiếu chống, giải đã được trao cho nhà phân tâm học Sigmund Freud.

Cho tới năm 1942 (và năm 1960, cho Beutler), lễ trao giải được tổ chức ở Goethe-Haus (nhà của gia đình Goethe) tại Frankfurt.

Giải Goethe dưới thời Đức Quốc xã

sửa

Từ năm 1933 tới 1942, dưới thời Đức Quốc xã, các người đoạt giải như Kolbenheyer (năm 1937) và Schäfer (năm 1941) đã công khai tuyên bố trung thành với chế độ Quốc xã.

Sau năm 1945

sửa

Người đoạt giải đầu tiên sau Thế chiến thứ hai là nhà vật lý Max Planck năm 1945. Planck đã được đề nghị từ năm trước, nhưng bị bộ trưởng văn hóa Đức quốc xã bác bỏ vì ông chống chủ nghĩa quốc xã.

Từ năm 1948 trở đi (ngoại trừ năm 1960 và 1988) lễ trao giải diễn ra tại Paulskirche (nhà thờ thánh Phaolô) ở Frankfurt, cũng là nơi trao "Giải Hòa bình của các tiệm buôn sách Đức" (Friedenspreis des Deutschen Buchhandels).

Những người đoạt giải

sửa

Hiện nay, người đoạt giải được nhận một bằng chứng nhận trên giấy da và một khoản tiền 50 000 Euro

 
Sigmund Freud đoạt giải năm 1930.
 
Thomas Mann đoạt giải năm 1949.
 
Ingmar Bergman (Thụy Điển) đoạt giải năm 1976.
 
Nhà thơ Adunis người Syria đoạt giải năm 2011.
Năm Người đoạt giải Quốc gia
1927 Stefan George Đức
1928 Albert Schweitzer Đức
1929 Leopold Ziegler Đức
1930 Sigmund Freud Áo
1931 Ricarda Huch Đức
1932 Gerhart Hauptmann Đức
1933 Hermann Sehr Đức
1934 Hans Pfitzner Đức
1935 Hermann Stegemann Đức
1936 Georg Kolbe Đức
1937 Erwin Guido Kolbenheyer Áo
1938 Hans Carossa Đức
1939 Carl Bosch Đức
1940 Agnes Miegel Đức
1941 Wilhelm Schäfer Đức
1942 Richard Kuhn Đức/
Áo
1945 Max Planck Đức
1946 Hermann Hesse Đức
1947 Karl Jaspers Đức
1948 Fritz von Unruh Đức
1949 Thomas Mann Đức
1952 Carl Zuckmayer Đức
1955 Annette Kolb Đức
1958 Carl Friedrich von Weizsäcker Đức
1960 Ernst Beutler Đức
1961 Walter Gropius Đức
1964 Benno Reifenberg Đức
1967 Carlo Schmid Đức
1970 György Lukács Hungary
1973 Arno Schmidt Đức
1976 Ingmar Bergman Thụy Điển
1979 Raymond Aron Pháp
1982 Ernst Jünger Đức
1985 Golo Mann Đức
1988 Peter Stein Đức
1991 Wislawa Szymborska Ba Lan
1994 Ernst Gombrich Áo
1997 Hans Zender Đức
2000 Siegfried Lenz Đức
2002 Marcel Reich-Ranicki Đức
2005 Amos Oz Israel
2008 Pina Bausch Đức
2011 Adunis Syria
2014 Peter von Matt Thụy Sĩ

Xem thêm

sửa

Tham khảo

sửa

Liên kết ngoài

sửa
  NODES