Fransche en Duutsche invloedn
bewerkn
Deurda Limburg centroal ligt tussn Vrankryk, Holland en Duutsland en van alle drie dêel uut makte, is 't nie verwonderlik da z' invloed g'hed hèin ip de Limburse toale.
Enigste vôorbêeldn:
- hui (Frans aujourd'hui) - vandoage
- rappeleren (Frans rappeler) - rappeleern, herinnern
- avvensere (Frans avancer) - avanseern, avveseern, voruutgoan
Achter d'ofschiddienge van België van 't Verenigd Keuninkryk der Nederlandn vergrôotte den invloed van 't Frans ip 't Limburgs zelfs nog mêer. Ze gebruukn bevoorbeeld (lik in 't West-Vlams) remorque, compteur, embrayage, kader, camion, facteur en madame.
Enigte Limburgse woordn en under vertoalienge noa 't West-Vlams:
- allegaal/allelein/tótmem: ol gelyk
- breêr: pôorte
- dao: doa
- de koel: de mynn
- egg/essig: azyn
- gezèt/tsiedòng: gazette
- graaf: berm
- hie/hië/hei: hiere
- Hollès(j): AN
- humme: hemde
- huuj: vandoage
- kalle/moele: klappn
- kan(z)jel: dakgote
- kolef/koalèf/mostem: groenselhof
- krevat: plastrong
- loetsj: tute (vo baby's)
- miemel: zoage
- moôs: kool (groensel, greun moos is groene kool)
- neij(e)/nèj(e)/nein (uutsproake: n-ei-n, nie n-ai-n): nêen
- poôr: poret
- Pruus(j): Duutser (letterlik: Pruus)
- sjaegele: slingern, zigzaggn
- sjink: (rauwe) hespe
- sjtuùts: steirt
- tob/top/iëker (Moasmechels): oaker, selle, êmer
- ummer: altyd, alsan
- un: andjoen
- vreigele/vreijele/sjtechele (Middn-Limburgs en Moasmechels): zwoar discuteern over niet belangryk
- zjwaegel: sulfer
|
