hapêye
Etimolodjeye
candjîDo viebe « haper ».
Prononçaedje
candjî- AFE :
- diferins prononçaedjes : /ha.ˈpɛːj/ /a.ˈpɛːj/ /a.ˈpeːj/ /a.ˈpeː/
- prononçaedje zero-cnoxheu : /ha.ˈpɛːj/
- Ricepeures : ha·pêye
Sustantif
candjîsingulî | pluriyal |
---|---|
hapêye | hapêyes |
hapêye femrin
- (long) moumint.
- I gn a ddja ene bele hapêye k’ i n’ a vnou nos fé on ptit bondjoû.
- Il est moirt dispoy ene boune hapêye. — Motî Gilliard (fråze rifondowe).
- Èn ome k' a-st ene sifwaite djåclene,
Come i doet magnî ene pôve coujhene,
Et come i mådixh li moumint
K' a fwait l' foleye di lyi dner l' mwin,
Sortot s' i lyî vént el pinsêye
K' estant maryî, c' est po ene hapêye ! — Henri Forir, Satire en vers, 1836 (fråze rifondowe). - Après ene hapêye, vos vs endè raletchroz les doets. — Joseph Kinable, Les crostillons, 1889, On régal, p.17 (fråze rifondowe).
- C’ es-st å tour del djonesse, ki l’ egzimpe a dislahî :
Dispôy vola ene hapêye, ele sint ses djambes frumjhî
Et, sins oister, s’ enonde so l’ air k’ on tarlate. — Henri Simon (fråze rifondowe). - Et vla dedja ene pitite hapêye,
K’ i rvént s’ winner cial lu tot seu,
Ni polant nén dmani dzo s’ toet,
Puski s’ feme fwait come ene dånêye. — Joseph Vrindts, « Pâhûles rîmês » (1897), «Li pèheu al vège», p.126 (fråze rifondowe). - Cint-z-ans après, on n' sét d'dja pus quî qu' c'èsteut... s'i faut ratinde cite apéye-la. — Chantal Denis, Quî ç' qu'a touwé J.F.K.?.
Sinonimeye
candjîOrtografeyes
candjîAprès 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
Ratournaedjes
candjî(long) moumint
- Francès : laps de temps (fr)
Pårticipe erirece
candjîsingulî | pluriyal | |
---|---|---|
omrin | hapé | hapés |
femrin | hapêye | hapêyes |
hapêye femrin
- femrin pårticipe erirece (fok dins ene fråze al vwès passive), do viebe : « haper ».
- El sori a stî hapêye på tchet.