nawe
Etimolodjeye
candjîCalcaedje do neyerlandès « nauw », «sitroet» (esplikêye riprinjhe eto dins S0 eyet E1); mot cité dins l’ FEW 16 599a (lére) k' esplike insi li stindaedje di sinse : ovrer nawmint, c' est fé ossu stroetmint possibe po adiercî èn ovraedje, dj' ô bén avou l' moens di foice k' on pout.
Prononçaedje
candjî- AFE : /naw/ (minme prononçaedje pattavå)
- Ricepeures : nén rcepåve
Addjectif
candjîsingulî | pluriyal | |
---|---|---|
omrin | nawe | nawes |
femrin atribut | nawe | nawes |
femrin epitete (todi padvant) |
nawe | nawès |
nawe omrin et femrin
- ki n’ overe nén voltî.
- La ene nawe crapåde — Motî Haust (fråze rifondowe et rarindjeye).
- Ca, veyoz vs, cwand on doet s’ lever,
Ås eures k’ on a si bon d’ ronfler,
I n’ fåt nén esse nawe, ni pilåte. — Joseph Vrindts, ”Vîx Lîge” (1901), p.78, “Li p’tit Pît’lé” (fråze rifondowe). - Andrî k' esteut nawaire ossu nawe, ossu tournåd k' on lumçon, ni sereut nén ouy l' ovrî sincieus et bråve k' on cnoxhe lådje et lon. — Joseph Mignolet, « Li tchèsturlinne dèl Bèle Rotche, 1922, p.27 (fråze rifondowe).
- Adon k'on m'loume naw ou vîreûs...
I n'mu plêt nin d'aler pus reûs! — Camille Gaspard.
Ratourneures
candjî- aveur les nawès fives: esse foirt nawe.
- Il a les nawès fives. — Motî Haust (fråze rifondowe).
Parintaedje
candjîOrtografeyes
candjîAprès 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
E rfondou walon :
Ratournaedjes
candjînawe
Sustantif
candjîsingulî | pluriyal | |
---|---|---|
omrin et femrin |
nawe | nawes |
nawe omrin et femrin
- sustantivaedje di l’ addjectif.
- End aveut i rescontré, des binamés et des canayes, des maléns et des borikes, des djintis et des nawes. — Guy Brener.
Sourdants
candjîPrononçaedje
candjîEtimolodjeye 1
candjîLoukîz a : nawe.
Addjectif
candjîsingulî | pluriyal | |
---|---|---|
omrin et femrin |
nawe | nawes |
singulî | pluriyal | |
---|---|---|
naw | naws |
nawe omrin et femrin ; femrin sorlon E1 et S0
- nawe.
- Ene fråze d’ egzimpe est co a radjouter.
Ortografeyes
candjîLoukîz a : nawe.
Sustantif
candjîsingulî | pluriyal | |
---|---|---|
omrin et femrin |
nawe | nawes |
nawe omrin et femrin
- sustantivaedje di l’ addjectif.
Etimolodjeye 2
candjîS’ i gn åreut ene sakî ki sepreut cwè åd fwait di l’ etimolodjeye di « nawe », el pout stitchî vaici.
Sustantif
candjîsingulî | pluriyal |
---|---|
nawe | nawes |
nawe femrin
- nowe.
- Ene fråze d’ egzimpe est co a radjouter.
Ortografeyes
candjîAprès 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
- nawe : S0
Prononçaedje
candjî- AFE : /naw/
- Ricepeures : nén rcepåve
Etimolodjeye
candjîLoukîz a : nawe.
Sustantif
candjînawe omrin et femrin (å pus sovint nén candjåve)
- nawe.
Ortografeyes
candjîLoukîz a : nawe.