Capote inglesse
Ene capote inglesse[1], c' est ene sôre di balon ki pout gonfler, ki l' ome rascove si vé tinkyî avou, divant on rapoirt secsuwel po n' nén aduzer l' tchår del mozete del comere k' i coûtche avou.
Discrijhaedje
candjîLes capotes inglesses d' asteute ont ene pitite bounete al copete po rascode li verzin après li stritchaedje. Ey insi, èn nén xhiyî dizo l' pression, et anixhiler l' såme di n' nén mete li cmere grosse.
Gn a èn anea d' cawoutchou a l' ôte dibout, po resserer l' vé, ey espaitchî li spieme d' afure di l' ôte des costés.
Såme des capotes inglesses
candjî- espaitchî li spieme di cori disca l' matrice, et l' comere poleur insi ratinde èn efant.
- espaitchî les tchårs do vé et del mozete di s' djonde, ey adon sacwants maladeyes passer d' onk a l' ôte. Inte di zeles li sida.
Istwere
candjîLes capotes inglesses ont cmincî a esse bén cnoxhowe el Walonreye avou l' avnowe di l' årmêye amerikinne al fén del guere di 40, e 1944-1945. François Nyns sicrît :
- I n aveut todi a poirtêye ene boesse di råcions "cénk e-n onk" (dins les camions GSM des sôdårds amerikins). On-z î tchoezixheut çou k’ on voleut: des tchikes-gomes, des ptitès boesses di tchâr, et minme ... des capotes inglesses ki nos parints, tot come nozôtes ‒ såf nos grandès cuzenes ‒ prindént po des balons a gonfler.[2]
Sourdants
candjî- ↑ mot do lingaedje corant, ki pout esse rissinti come rabaxhant; mins n' a nouk ôte noûmot k' a stî atåvlé; on pôreut totsu bén calker l' francès "prezervatif" ou l' inglès "condom" (/kɔ̃dom/).
- ↑ Li Rantoele 79, erî-såjhon 2016.