Må d' Lyme
Li må d' Lyme, c' est ene maladeye des djins ki s' prind avou l' hagneure di boschet, et kel cåze, c' est on microbe del nindje des Spirochetus.
Sene del maladeye di Lyme.
candjîLi må d' Lyme kimince pa ene dôsse al plaece del hagneure. Deus a ût djoûs pus tård, vos estoz foirt hode. Ça deure sacwants moes inla.
Après, ça si rtape sol cour, sol cervea, so les djonteures u so les ouys.
Istwere do må d' Lyme
candjîÇa a stî ricnoxhou ezès Stats-Unis diviè 1975. Les prumîs cas ont stî trovés el Walonreye ene miete pus tård, li long del Tinre (Dendre). Asteure, on l' rescontere pattavå, la k' gn a de tikets.
Ricnoxhance
candjîLi må d' Lyme est foirt målåjhey a ricnoxhe, aprume å cmince. Li méde tuze sovint al mononucleyoze. Après, on l' pout maxhî avou des må d' tiesse, des djointurites, evnd., sins metowe cåze.
Médiaedje
candjîCome li cåze, c' est on Spirochetus, li penicilene rote bén. Eco fåt i ricnoxhe li må a tins.
Minêyolodjince
candjîLi må d' Lyme va ariver pus sovint les anêyes ki l' esté est pus tchôd, metans come e 2003.
Espaitchance
candjîSi vos alez dins l' bwès di l' esté, metoz des botes et les djambes del marone divins les botes. Cwand vos rivnoz al måjhone, riwaitîz bén si s' i gn a nou boschet agritchî après vos. Si vos lzès rsaetchî divant doze eures, vos n' ploz må d' esse rascråwé.