uzance
Etimolodjeye
candjîS’ i gn åreut ene sakî ki sepreut cwè åd fwait di l’ etimolodjeye di « uzance », el pout stitchî vaici.
Prononçaedje
candjî- AFE :
- diferins prononçaedjes : ...
- prononçaedje zero-cnoxheu : Prononçaedje a radjouter
- Ricepeures : nén rcepåve
Sustantif
candjîsingulî | pluriyal |
---|---|
uzance | uzances |
uzance femrin
- Uzaedje po ene longue termene, uzaedje d' on mot, d' ene ratourneure el croejhete.
- L' uzance do prezintoe « ci » sins l' adviebe « la » esteut disconsyî dins l' payis d' Nameur.
- C’è-st-on lingadje qui mûwe come on tauvia d’ârtisse
Èt maugré tot faît rîre èt sint voltî vos pîds
Nos-aprind nos-ûsances, qui cause avou franchise
Èt tchante come on pinson quand on l’ maîstri voltî
— Chantal Denis.
- Åbitude foclorike.
- C' est on live so les uzances et tradicions d' Beldjike : li Sint-Nicolai, li Noyé, l' årchitecteure bedje et tchik et tchak. (Y. Paquet)
- Di kéne uzance est çoula ? (M. Lejoly)
- Lès cias qu’on v’nu au monde su l’ têre di Walonîye,
Ont r’çû d’ leûs ratayons, on pèsant èritadje,
Qu’i l’zî faut co disfinde minme quand c’èst malaujîy :
Lès-ûsances, li payis, leû nom èt leû lingadje.
— Jean-Paul Daussain, Amon nos-ôtes lès walons.
- Politesse, bounès manires.
- I n' a waire d' uzance avou les djins. (M. Lejoly)
Parintaedje
candjîOrtografeyes
candjîAprès 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
E rfondou walon :
- uzance : R13
Ratournaedjes
candjîSustantif 1.
- Francès : usage (fr), utilisation (fr)
Sustantif 3.
- Francès : politesse (fr), bienséance (fr)