Magô han Pilipinas

Magô; Maumag
	;
Kahimtang han Pagpapabilin
	Tipakarat-an
Siyentipiko nga pagklasipika
Ginhadi-an:	Animalia;
Phylum:	Chordata;
Klase:	Mammalia;
Orden:	Primates;
Banay:	Tarsiidae;
Genus:	Tarsius;
Espesye:	T. syrichta;
Binomial nga ngaran
	Tarsius syrichta; (Linnaeus, 1758)

An magô^[2] (alternatibo nga kasurat: mago^[3]) o maumag (Tarsius syrichta; daan nga pagklasipika nga ngaran Tarsus philippensis^[4]) amo in usa nga baga hin amo nga hayop ha Pilipinas. Tinatawag ini nga magô han Pilipinas o magô Pilipinhon agod masabtan ini kaysa han iba nga espesye hin magô (tinatawag nga tarsier ha Iningles ngan tarsero ha Kinatsila) ha kalibutan.

Usa ini nga nangangarat-an ngaespesye hin magô nga endemiko o nabibilngan-la ha Pilipinas. Nabibilngan ini ha timugan nga dapit han kapuropod-an, labi na ha mga isla o puro han Bohol, Samar, Leyte, ngan Mindanao.^[5] An ngaran nga tarsier o tarsero tikang han nahililaba nga "tarsus" o bukog han makubuko ha tiil.^[6]

An kamutang hini ha heyograpiya naglalakip gihapon han isla han Maripipi, Isla han Siargao, isla han Basilan ngan isla han Dinagat.^[1] Mayda liwat mga nasiring nga mayda mga magô ha Sarangani, bisan udog ini bangin mga iba nga mga ubos-nga-espesye.

Ginpakilala la ini ha Katundan nga biyolohista han ika-18 gatostuig.

Anatomiya ngan morpolohiya

An Magô han Pilipinas in gutiay la nga hayop; nasukol la ini hin 85 ngada ha 160 milimetro (3.35 ngada 6.30 pulgada) hin kahitaas, nga nahihimo nga usa ha gigugutiayi nga primata. Tungod nga gutiay, makuri ini mabilngan. An kabug-at para ha mga lalaki in aada ha 80–160 g, agsob mas magaan ha mga babaye.

Distribusyon

Ekolohiya ngan kaagi han kinabuhi

Etimolohiya ngan taksonomiya nga kaagi

Kahinungdanon ha katawhan

Konserbasyon

Mga kasarigan

↑ ^1.0 ^1.1 Arboleda, I. (2008). Tarsius syrichta. 2008 Pula nga Lista o Talaan han IUCN hin mga Nangangarat-an nga mga Espesye. IUCN 2008. Ginkuha dida han 1 Enero 2009.
↑ Tramp, George Dewey Jr. Waray-English Dictionary Dunwoody Press Kensington, Maryland USA 1995 pakli 251
↑ Makabenta, Eduardo A. Sr. Pagpurulungan nga Binisaya (Waray) ha Leyte ug Samar (Binisaya-English English-Binisaya Dictionary) (ika-2 nga edisyon). Adbox Book Distributors and Eduardo A. Makabenta Sr. Foundation. Quezon City Tuig 2004. ISBN 971-92875-1-9 (clothbound) ISBN 971-92875-0-0. Syahan nga pagmantala Quezon City:Emandzsons 1979. Ikaduha nga edisyon gin-editar ni Eduardo T. Makabenta Jr. pakli 83
↑ Tramp pakli 251
↑ Kubicek, C. (1999). "Tarsius syrichta". Animal Diversity Web. Ginkuhà 2006-11-14.
↑ "Philippine tarsier". America Zoo. Ginkuhà 2006-11-15. External link in |work= (help).

An Wikimedia Commons mayda media nga nahahanungod han: Tarsius syrichta

Mga sumpay ha gawas

[IUCN-1] 1.0 ^1.1 Arboleda, I. (2008). Tarsius syrichta. 2008 Pula nga Lista o Talaan han IUCN hin mga Nangangarat-an nga mga Espesye. IUCN 2008. Ginkuha dida han 1 Enero 2009.

[2] Tramp, George Dewey Jr. Waray-English Dictionary Dunwoody Press Kensington, Maryland USA 1995 pakli 251

[3] Makabenta, Eduardo A. Sr. Pagpurulungan nga Binisaya (Waray) ha Leyte ug Samar (Binisaya-English English-Binisaya Dictionary) (ika-2 nga edisyon). Adbox Book Distributors and Eduardo A. Makabenta Sr. Foundation. Quezon City Tuig 2004. ISBN 971-92875-1-9 (clothbound) ISBN 971-92875-0-0. Syahan nga pagmantala Quezon City:Emandzsons 1979. Ikaduha nga edisyon gin-editar ni Eduardo T. Makabenta Jr. pakli 83

[4] Tramp pakli 251

[adw-5] Kubicek, C. (1999). "Tarsius syrichta". Animal Diversity Web. Ginkuhà 2006-11-14.

[6] "Philippine tarsier". America Zoo. Ginkuhà 2006-11-15. External link in |work= (help).

[2]

[3]

[4]

[1]

[5]

[6]