A Portuguesa

An áwit nga "A Portuguesa" (ha literal nga Winaray: An Portugesa [nga áwit]), Pinortuges nga pagluwas: [ɐ puɾtuˈɣezɐ], amo an nasodnon nga áwit o nasodnon nga ánthem han Portugal. Ginkumposo iní hin tunog ni Alfredo Keil ngan ginsuratán hin mga laray ni Henrique Lopes de Mendonça didâ han nababánhaw nga nasyonalista nga kagiusan nga nadagkotán han 1890 nga Ultimatum han Britanya han Portugal mahitungod han mga kolonya hiní ha Afrika. Gin-gámit iní nga kanta hin pagmarcha han waray magmalinamposon nga rebelyón nga repúblikano han Enero 1891, ha Porto, ginpílì iní nga amo an magín nasodnon nga ánthem han bag-o nga natawo nga Repúblika Portugesa han 1911, nga nagsaliwan han "Hino da Carta" (Himno han Carta), an ánthem han ginpa-iwas ha puwesto nga monarkiya konstitusyonal.

A Portuguesa

Binisayâ nga Winaray: An Portugesa
Tunog ngan laray (1957)
Nasodnon nga anthem han Portugal
Mga Laray	Henrique Lopes de Mendonça, 1890
Tunog	Alfredo Keil, 1890
Ginpili	5 Oktubre 1910 (de facto) 19 Hulyo 1911 (de jure)
Audio sample
"A Portuguesa" (instrumental) file help

Kaagi

1890 nga papel hin musika

Han 11 Enero 1890, nagpagawás an Reino Unido han 1890 nga Ultimatum han Britanya nga diin nagdemanda iní nga an Portugal dirì mag-okupá hin tunà nga namumutnga han mga Portugés nga kolonya han Angola, ha katundan nga labnasan han Afrika, ngan han Mozambique, ha sinirangan nga labnasan, nga maghihimo hin usa nga dugtong nga polity (nga ginproponer dida han Mapa nga Limbahon). Bisan pa mayda kasina han katawhan, napiritán an Portugés nga kagamhanan hin pagkaráwat han mga demanda han Reino Unido. Naghátag iní han pagka dirì-popular ni Hadi Carlos I ngan han monarkiya ngan nagdará iní hin suporta han nagtítika popular nga repúblikano nga kagiusan ha Portugal.

Han gab-i katapos karáwtan an ultimatum, an kompositor nga hi Alfredo Keil, ha suhestyón hin grupo hin mga kasangkayan nga upod hira Rafael Bordalo Pinheiro ngan Teófilo Braga, nagsurat han tunog para han "A Portuguesa" komo patriótiko nga marcha hin protesta. Na-inspirar han kasina nga naabat han Portugés nga katawhan, an maglalaray, nga hi Henrique Lopes de Mendonça, kumaráwat han hangyo ni Keil nga maghimo hin mga pulong nga maangay han iya  tunog. Siring ni Mendonça nga an "A Portuguesa" usá nga awit nga "diin an nasamaran nga kalag han iroy nga tuna mahihiusa han ambisyon hin kagawasan ngan pagkabanhaw"; naglaum hiya nga ini magigin anthem, nga kakarawton han katawhan nga magpapahayag han ira ungara hin nasodnon nga pag-vindicar. Ini nga mga pamahayag naipapakita han "La Marseillaise", an Portuges nga fado, ngan an "Hino da Maria da Fonte" (An himno ni Maria da Fonte ). Madali nga napagawas an marcha; pira ka mga yukot ka kopya han papel han musika naihatag hin gawasnon, upod hin mga papel ngan mga paskin.  An kasikat han kanta tinmabok liwat han mga nasodnon nga linea ngan mga garay ginhubad ha iba nga mga pinulongan.

Ha pira nga mga entablado ha Lisboa, nagkaada hin atensyon an "A Portuguesa". Han 29 Marso 1890, ginpasundayag an marcha dida han Dako nga Patriotiko nga Konsyerto, nga ginbuhat ha Teatro Nacional de São Carlos (Teatro nga Nasodnon ni San Carlos), ngan pati gihapon ha iba nga mga teotro dida han pamunuan nga syudad. Gawas han paggamit hini ha mga kultural nga pagpahayag, gin-gamit liwat an "A Portuguesa" para hin komersyo nga pan-ganansya. Pipira nga mga produkto hin karaonon, upod hin linata nga mga sardinas ngan mga galyetas ginngaranan para hini nga kanta.

Bisan pa man, ginkita an kanta nga usa nga armas ha polítika, ngan waray la mag-iha nga ginhimo ini nga himno han republikano. Ini nga politikal nga pag co-opt han orihinal nga kahulogan han tema naglugos han mga nagsurat nga diri-angkonon ini nga paglantaw ngan paghatag hin emphasis han diri-partisan nga mga sentimiento hiní. Han 31 Enero 1891, mayda rebelyon nga na-inspirar han mga republikano ha amihan nga syudad han Porto ngan ginpili han mga rebelde an "A Portuguesa" nga ira kanta hin pagmarcha. Napirde an rebelyon ngan ginprohibir an kanta. Pero waray ini mahingalimtan, ngan dida han 5 Oktubre 1910, mayda bag-o ngan makurukusog nga rebelyon nga naglarab samtang nagtotokar an "A Portuguesa" ha paluyo. Usá ka tuig ha urhe, an syahan nga sesyon han Konstituente nga Katitirok nagpasamwak hin opisyal nga ini an nasodnon nga awit.

Han 1956, an paggawas hin mga dirudilain ha tunog han awit naglugos han gobyerno nga maghimo hin komite nga an panuyo paghimo hin opisyal nga bersyon. Han 16 Hulyo 1957, ginproponer an yanâ nga bersyon, ngan gin-aprobahan ini han Konseho hin mga Ministro. Gintigamnan hin pormal an A Portuguesa nga usá han mga nasodnon nga tigaman han Portugal didâ han konstitusyon han 1976. Han Artíkulo 11 gin-afirma nga:

2. O Hino Nacional é A Portuguesa. (An Himno nga Nasodnon "A Portugesa")

Mga laray

Pinortuges (opisyal nga mga laray)	Pinortuges (orihinal nga mga laray han 1890)	Binisayâ nga Winaray (ginhubad hin literal an opisyal nga mga laray)
I Heróis do mar, nobre povo, Nação valente e imortal, Levantai hoje de novo O esplendor de Portugal! Entre as brumas da memória, Ó Pátria, sente-se a voz Dos teus egrégios avós, Que há-de guiar-te à vitória! Às armas, às armas! Sobre a terra, sobre o mar, Às armas, às armas! Pela Pátria lutar Contra os canhões marchar, marchar! II Desfralda a invicta Bandeira, À luz viva do teu céu! Brade a Europa à terra inteira: Portugal não pereceu. Beija o solo teu, jucundo, O oceano, a rugir de amor, E o teu Braço vencedor Deu mundos novos ao mundo! Às armas, às armas! Sobre a terra, sobre o mar, Às armas, às armas! Pela Pátria lutar Contra os canhões marchar, marchar! III Saudai o Sol que desponta Sobre um ridente porvir; Seja o eco de uma afronta O sinal de ressurgir. Raios dessa aurora forte São como beijos de mãe, Que nos guardam, nos sustêm, Contra as injúrias da sorte. Às armas, às armas! Sobre a terra, sobre o mar, Às armas, às armas! Pela Pátria lutar Contra os canhões marchar, marchar!	I Herois do mar, nobre povo, Nação valente e imortal Levantai hoje de novo O esplendor de Portugal! Entre as brumas da memoria, Oh patria, sente-se a voz Dos teus egrégios avós Que há-de guiar-te à vitória! Às armas, às armas! Sobre a terra, sobre o mar, Às armas, às armas! Pela patria lutar! Contra os Bretões marchar, marchar! II Desfralda a invicta bandeira, À luz viva do teu céo! Brade a Europa à Terra inteira: Portugal não pereceu! Beija o teu sólo jucundo O Oceano, a rugir de amor; E o teu braço vencedor Deu mundos novos ao mundo! Às armas, às armas! Sobre a terra, sobre o mar, Às armas, às armas! Pela patria lutar! Contra os Bretões marchar, marchar! III Saudai o sol que desponta Sobre um ridente porvir; Seja o eco de uma afronta O sinal do resurgir. Raios dessa aurora forte São como beijos de mãe, Que nos guardam, nos sustêm, Contra as injurias da sorte. Às armas, às armas! Sobre a terra, sobre o mar, Às armas, às armas! Pela patria lutar! Contra os Bretões marchar, marchar!!	I Mga daragangan han dagat, noble nga katawhan, Nasod nga maisog ngan diri mamamatay, ¡Alsaha yanâ nga adlaw hin bag-o, An pagkamadayaw han Portugal! Ha butnga han kaburungan han paghinumdom, ¡O Iroy nga Tuna, nakakaabat an usa han tingog Han imo mga kilalado nga mga ginikanan, Nga magdádará ha imo ha pagdaog! ¡Pag-armas, pag-armas! Ha bawbaw han tuna, ha bawbaw han dagat, ¡Pag-armas, pag-armas! ¡Para han Iroy nga Tuna, pag-áway! ¡Patok han mga kanyon, pagmarcha, pagmarcha! II ¡Pahitas-a an waray malupig nga bandira, Ha lamrag nga buhì han imo langit! Gumuliat unta an Europa ha bug-os nga Kalibotan: ¡An Portugal waray mamatay! Hadkan an imo tuna nga malipayon An kalawdan, nga nahagubuhob hin gugma, Ngan an imo butkon nga madaogon Naghatag hin bag-o nga mga kalibotan han kalibotan! ¡Pag-armas, pag-armas! Ha bawbaw han tuna, ha bawbaw han dagat, ¡Pag-armas, pag-armas! ¡Para han Iroy nga Tuna, pag-áway! ¡Patok han mga kanyon, pagmarcha, pagmarcha! III Saludahi an Adlaw nga nasidlang Hin mahiyomon nga kagawasan; Magin an aningal hin pagsala An tigaman han pagbalik. Kasilawan han hini nga makusog nga maagahon Baga hin mga harok hin nanay, Nga ha aton nagbabantay, ha aton nag-aataman, Patok han panamad han kapalaran. ¡Pag-armas, pag-armas! Ha bawbaw han tuna, ha bawbaw han dagat, ¡Pag-armas, pag-armas! ¡Para han Iroy nga Tuna, pag-áway! ¡Patok han mga kanyon, pagmarcha, pagmarcha!

An opisyal nga bersyon han anthem nahihimo là han syahan nga stanza ngan an chorus tikang han kan Mendonça siday.

An kataposan nga laray han koros, "Contra os canhões marchar, marchar!" (¡Patok han mga kanyon, pagmarcha, pagmarcha!), usá nga pagliwat han orihinal nga, "Contra os bretões marchar, marchar" (¡Patok han mga Briton, pagmarcha, pagmarcha!), usá nga panawag-hin-armas patok han 1890 nga Ultimatum han Britanya.

Protocol

Ha sakob han Portugal, gintotokar an anthem ha mga seremonya hin sibilyan ngan militar nga diin ginpapasidunggan an nasod, bandira, o mangulo hin estado (an Mangulo han Repúblika). Gintotokar gihapon ini ha mga resepsyon hin mga taga-langyaw nga mga mangulo hin estado, katapos han kanan bisita, ngan ha mga seremonya ha mga opisyal nga pagbisita hin presidente ngadto ha iba nga mga nasod.

Mga sumpay ha gawas

• Tunog la nga audio, impormasyon, mga laray
• Ginkanta nga audio
• Hino nacional, mga detalye (Pinortuges)
• Inadlaw-adlaw nga pagtima hin transmisyon ha YouTube, han RTP1, 1988