Bân-lâm

Bân-lâm sī Hok-kiàn-séng lâm-pō· tē-khu, pau-koat Chiang-chiu, Ē-mn̂g, Chôan-chiu chit saⁿ-ê tē-kip-chhī (地級市), pún-sin bô sǹg-sī 1 ê hêng-chèng tan-ūi.

Tē-lí

Bân-lâm Hā-Chiang-Chôan saⁿ-kak-chiu, tiàm-tī Tiong-kok tang-lâm iân-hái, hái-he̍k khui-khoah, hái-hōaⁿ-sòaⁿ oan-oan-oat-oat, kúi-ā-pah kong-lí tn̂g. Tùi siōng pak-pêng ê Hūi-oaⁿ-kōan kàu-kah siōng lâm-pêng ê Tang-soaⁿ-kōan, hun-sòaⁿ tio̍h 1-ê sòa 1-ê iu-liông ê thian-jiân hái-káng.

Bân-lâm bûn-hòa

• Bân-lâm bûn-hòa
  • Bân-lâm-gí
  • Im-ga̍k
    • Hō-ló bîn-kan im-ga̍k
    • Bân-lâm koa
  • Hì-khiok
    • Koa-á-hì
    • Hiong-kio̍k
    • Ko-kah-hì
    • Pò·-tē-hì
    • Ka-lé-hì
    • Lâm-koán-hì (Lê-hn̂g-hì)
    • Lâm-ga̍k (Lâm-im)
  • Gē-su̍t
    • Tak-chhùi-kó·
    • Chio̍h-tiau
  • Hong-siok
  • Kiàn-tiok

Bân-lâm jîn-bu̍t

• Bân-lâm lâng
  • Khó· Tē-san
  • Lí Kong-chiân
  • Lîm Khá-tī
  • Lîm Gí-tông
  • Lô· Ka-sek
  • N̂g Tián-sêng
  • Si Lông
  • Siō Kang-hái
  • Su Têng
  • Tân Kah-kiⁿ
  • Tân La̍k-sài
  • Tân Tiong-hô
  • Tīⁿ Sêng-kong
  • Tiuⁿ Khek-hui

Hái-gōa kau-thong

• Kòe-hoan
• Hôa-kiâu

Bân-lâm kah Tâi-ôan

Bân-lâm Tē-khu hām Tâi-ôan-tó keh 1-tiâu O·-chúi-kau (Tâi-ôan Hái-kiap), Ē-mn̂g kàu Ko-hiông ê tit-sòaⁿ kū-lī tāi-iok 365 kong-lí. Le̍k-sú kì-chài, tī Tiong-kok kó·-chá Sòng-Gôan ê sî-tāi, to̍h í-keng ū Hok-kiàn-lâng liâu-kòe O·-chúi-kau khi Tâi-ôan khui-hng. Kàu-kah Bêng-tiâu, Chheng-tiâu chit-2-ê tiâu-tē, Bân-lâm siā-hōe khai-sí tōa kui-bô· hiòng Tâi-ôan tē-khu î-bîn. Tēⁿ Sêng-kong phah-pāi Hô-lân-lâng liáu-āu, chôaⁿ tī chit-ê ko·-tó kiàn-to·, kā i tòng-chò hóan-Chheng hok-Bêng ê kin-kì-tē. Tēⁿ Sêng-kong ê lâng-bé tōa-to-sò· sī hit-tong-sî Chôan-chiu-hú kah Chiang-chiu-hú ê peh-sìⁿ, chià-ê lâng kā kò·-hiong ê Chiang-Chôan bûn-hòa chah-lâi-kàu Tâi-ôan. Kong-gôan 1683 nî, Kong-hi hông-tē thóng-it Tâi-ôan, siat-li̍p Tâi-ôan-hú, lē-sio̍k Hok-kiàn-séng kóan-ha̍t. Chhú-khì 200 nî ê tiong-kan, Tâi-ôan it-ti̍t sio̍k-î Hok-kiàn-séng, koh ū chiok-chōe chiok-chōe ê Chiang-Chôan jîn-sū liâu-chúi kòe Tâi-ôan. Chit-ê sî-chūn, Bân-lâm-lâng í-keng tī Tâi-ôan chiām 7-8-siâⁿ, Chiang-Chôan bûn-hòa chiâⁿ-chòe Tâi-ôan siā-hōe ê chú-liû. 1895 nî ~ 1945 nî chit-tōaⁿ sî-kan, sui-jiân Tâi-ôan piàn-sêng Ji̍t-pún ê si̍t-bîn-tē, m̄-koh Bân-Tâi 2-hōaⁿ ê bîn-kan kàu-óng ôan-á m̄-bat tn̄g-kòe. 1945 nî, Ji̍t-pún thiat-lī Tâi-ôan liáu-āu, 2-tē ê kau-óng koh-khah chia̍p. 1949 nî liáu-āu, in-ūi Kok-Kiōng hun-lia̍t, Lióng-hōaⁿ koh-chài 1-pái hun-lî. It-tit kàu-kah 1989 nî khai-hòng tham-chhin í-āu, Lióng-hōaⁿ ê kau-liû chiah-koh ûn-ûn-á lāu-jia̍t--khí-lâi.